مشکل تولید، نقدینگی نیست
صنعت تنها نیازمند تسهیلات بانکی نیست. افزایش بهره‌وری، آسیب‌شناسی مسیر طی شده و برنامه‌ریزی برای تحقق اهداف آینده از دیگر نیازهای امروز صنعت است.
صنایع، معادن و کشاورزی تهران، دیروز رئیس‌کل بانک مرکزی در دهمین نمایشگاه بانک، بورس و سرمایه در تهران از طرح تأمین مالی بنگاه‌های کوچک و متوسط به‌عنوان موفق‌ترین طرح نظام بانکی یادکرد.
طرحی که برمبنای تحریک اقتصاد و با کمک دیگر دستگاه‌های دولتی به سرانجام رسید. به گفته ولی‌الله سیف بخش قابل‌توجهی از تسهیلات ۴۷۷ هزار میلیارد تومانی که تا بهمن‌ماه سال گذشته پرداخت‌شده، به کمک بنگاه‌ها آمده است. کمکی که به‌زعم دولت توانسته تا حدودی چرخ‌های صنعت را که در سال ۹۴ به گل رکود فرورفته بود، به حرکت دربیاورد. سهم ۹ درصدی صنعت از رشد اقتصادی شش ماه اول سال گذشته این‌طور نشان می‌داد که دولت توانسته با تسهیلات دهی به داد بنگاه‌ها برسد اما این تنها نیاز صنعت نیست.
مهدی پور قاضی، رئیس کمیسیون صنعت اتاق تهران در خصوص میزان کارآمدی تسهیلات دهی برای صنعت گفت: کاری که دولت باید انجام بدهد کمک به آسیب‌شناسی بخش‌های مختلف صنعت و بعد از آن تدوین استراتژی و توسعه صنعتی است. این کار هنوز برای صنعت کشور انجام‌نشده است و بیشتر انرژی دولت صرف پرداخت وام به بنگاه‌های صنعتی شده است.
پور قاضی گفت: در سال گذشته دولت بدون برنامه تصمیم گرفت مبالغی را وام بدهد. بخشی از تسهیلات اعلام‌شده برای سرمایه در گردش بنگاه‌ها پرداخت‌شده و بخشی هم پرداخت‌نشده است. در سال جدید بنا بر اعلام آقای نوبخت سخنگوی دولت، دوباره سیاست این است که به بنگاه‌ها وام پرداخت شود اما سؤال این است که بر اساس کدام تحلیل تنها وام و تأمین سرمایه مشکل صنعت کشور را حل می‌کند؟
عضو هیئت نمایندگان اتاق تهران گفت: در صنعت به برنامه نیاز داریم اما به نظر می‌رسد در سال جاری هم درزمینهٔ تسهیلات دهی به بنگاه‌های کوچک و متوسط تغییر قابل‌توجهی اتفاق نیفتد و روند سال ۹۵ را دوباره طی کنیم. از سوی دیگر باید توجه کنید که دولت بانک‌ها را موظف به پرداخت تسهیلات می‌کند و با توجه به محدودیت منابع بانک‌ها روند تسهیلات دهی با چالش بزرگی همراه است.
جذب سرمایه خارجی پس از لغو تحریم‌ها از دیگر منابعی بود که صنعت ایران برای نوسازی و تأمین منابع مالی به آن امید بست. پور قاضی دراین‌باره گفت: جذب سرمایه خارجی با در فضای ملتهب منطقه به‌سختی انجام می‌شود. سرمایه‌گذار خارجی وارد منطقه‌ای که درگیری و جنگ در آن زیاد است وارد نمی‌شود. کسانی هم که آمدند با اکراه آمدند و در حوزه‌های وارد شدند که سود کلانی دارد و ریسک سرمایه‌گذاری را پوشش می‌دهد. در غیر این صورت سرمایه‌گذار برای سودهای منطقی و طبیعی وارد کشور نمی‌شود و ترجیح می‌دهد سرمایه‌اش را در کشورهایی به جریان بیندازد که در مناطق آرام‌تری از جهان قرار دارند.
تیزی انتقاد از وضعیت صنعت تنها متوجه دولت نیست. بهره‌وری بنگاه‌ها و تلاش برای تولید محصول رقابتی از مسائلی است که صاحبان بنگاه‌های صنعتی باید به آن توجه کنند.
رئیس کمیسیون صنعت اتاق تهران دراین‌باره گفت: کسانی که خودشان را با معیارهای روز رقابت در دنیا همراه نکنند در وضعیت خطرناکی قرار می‌گیرند. بنگاه‌ها باید روی مسئله بهره‌وری بیشتر کار کنند. رقابتی بودن محصول ازنظر کیفیت و قیمت به تمرکز بیشتر بنگاه‌ها بر اصل بهره‌وری متکی است. بنگاه‌ها اگر به این مسائل بی‌توجه باشند ورشکست می‌شوند.
صنعت در سال گذشته توانست رشد منفی را پشت سر بگذارد و به رشد مثبت برسد. هرچند این رشد مثبت بیش از هر چیز به نفت نسبت داده می‌شد اما مایه امیدواری اهالی صنعت است.
صنعتگران سال ۹۶ را با امیدواری شروع کردند. امید به اینکه جز تسهیلات بانکی، به انتظاراتی مثل ثبات، آسیب‌شناسی و برنامه‌ریزی و کمک به ارتقای بهره‌وری هم جامه عمل پوشانده شود.
