چه کسانی «با روحانی تا 1400 » را زیر سوال می برند؟

حالا که حسن روحانی رییس جمهور شده و رای اعتماد کابینه اش را هم از مجلس گرفته است خیلی چیزها گویا عوض شده است ؛ چپ ها به خواسته اشان رسیده اند اما نه همه آنی که می خواستند ، نه همه آنی که می گفتند .
«اصلاح طلبان به مقطع مهمی از زمان برای اتخاذ یک تصمیم تعیین کننده رسیده اند »؛ به نظر می رسد این گزاره درستی باشد در نخستین روزهای دولت دوم روحانی آن هم در شرایطی که یک انتخابات مجلس در پیش است و یک انتخابات ریاست جمهوری پس از آن.

آنها فعلا مثل هم تصمیم می گیرند اما مثل هم فکر نمی کنند ؛ این مهمترین ویژگی حال و روز اکنون شان است . برای آنچه در ذهنشان می گذرد و لابد متفاوت است از هم، هزار یک دلیل دارند اما برای تصمیماتشان در این چند وقت یک دلیل بیشتر نداشته اند:«جاده سیاست ورزی برای آنها تنها یک باند و یک لاین دارد».

اما آیا این وضعیت برای آنها تداوم خواهد داشت ؛ آیا این متفاوت فکر کردن و هم شکل تصمیم گرفتن ادامه دار خواهد بود ؛ پاسخش سخت است، آنها به شدت «تودار» شده اند و کم پیش می آید حرف های اینچنینی را از خانه بیرون بیاورند و به گوش دیگران برسانند مگر اینکه کسانی مانند صادق خرازی و یا مثلا منتجب نیا گاهی حرف هایی بزنند آنهم از سر شکوه و نه افشاگری .
حالا که فکت های رسمی اینچنینی کم هستند و شاید ناپیدا پس باید به شواهدی در لایه های دیگر استناد کرد و تحلیل را بر پایه گمانه ها استوار کرد .

شکاف تعیین کننده
بهتر است از وضعیت امروز شروع کنیم . اصلاح طلبان به خواسته شان رسیده اند؛ نه اینکه کسانی از میان شان به ریاست جمهوری رسیده باشد، نه! آنها توانسته اند در پروسه ای که برای عدم رییس جمهور شدن یک اصولگرا طی شده نقش بسیار موثری داشته باشند . حالا کسی رییس جمهور است که 4 سال پیش منافذی برای نفس کشیدن آنها در عرصه قدرت رسمی باز کرد و حالا هم تضمینی است برای آنها که تا سطحی البته معین به زیست سیاسی مشغول باشند .

این به تعبیر برخی اصلاح طلبان فراهم شدن یک زمینه مطلوب است اما به تفسیر برخی دیگر تنها می تواند یک رخداد حداقلی باشد .

این حتما مهم است که چه کسانی از آنها به کدام یک از این دو تفسیر و تعبیر اعتقاد دارند چه اینکه صف طرفداران هر کدام از این دو عقیده که طولانی تر باشد حتما در سرنوشت اصلاح طلبان موثر خواهد بود .

دقیق ترش را بگوییم؛ اکنون در جایی ایستاده ایم که به قول محمد قوچانی سردبیر ارگان مطبوعاتی حزب کارگزاران ؛ مساله انتخاب بین ایدئولوژی و استراتژی است . این همه آن چیزی است که بیشتر جلسات محرمانه اصلاح طلبان را به خود مشغول کرده است .

آغاز این بحث البته نه به امروز که به همان سال ابتدایی تشکیل دولت حسن روحانی باز می گشت . زمانی که اصلاح طلبان انتخابات مجلس را پیش رو داشتند و فارغ از اینکه وارد بحث های تایید صلاحیت ها شوند روی این ماجرا کار می کردند که آیا تاریخ مصرف ائتلاف به پایان رسیده است یا خیر .

دقیقا در همان زمان بود که چپ های قدیمی تر بدون توجه به بی صبری آن طیف «همیشه پیش رو» همه را توصیه به ماندگاری در فضای ائتلاف می کردند و حتی آنقدر جسارت به خرج می دادند که رک و صریح بگویند فکر تشکسل مجلس اصلاح طلب را از سر بیرون کنید . آنها در همان روزها نسخه تشکیل مجلسی شبیه پارلمان پنجم را پیچیده بودند و با بیش فعالی منحصر به فرد فرش قرمز برای بازگشت ناطق نوری پهن کرده بودند. همان روزها بود که غلامحسین کرباسچی که به همراه دوستانش پروژه شبیه سازی مجلس دهم به مجلس پنجم را دنبال می کردند گفت که :«حرکت به سمت ناطق نوری چیز عجیبی نیست».

او و سعید حجاریان و دیگرانی مانند آنها حتی وقتی ناطق نوری دست رد به سینه این طرح زد یک پروژه دیگر را طراحی کردند :« ساختن یک ناطق نوری از علی لاریجانی »

همین هم بود که محمد عطریانفر وقتی زمان انتخابات هیات رییسه مجلس فرا رسید بی پروا مصاحبه کرد و گفت :«نقد لاریجانی را به نسیه عارف ترجیح می دهیم» . آنچه در نهایت رخ داد اتفاقا همانی بود که این عضو ارشد کارگزاران گفته بود . میل جناح به همین سمت بود هر چند که افراد قابل شماری بودند که عقیده شان جز این بود و گفتند این ایدئولوژي است که تقدم دارد بر استراتژی و اگر اوضاع بر همین منوال پیش رود دیگر چیزی از هویت اصلاح طلبی باقی نمی ماند ؛ محمد رضا تاجیک گویا در زمزه این افراد بوده است .

هنگامه انتخابات ریاست جمهوری هم که فرا رسید باز همان شد ؛ همان بحث ها ، همان حرف ها .حتی شنیده شد که محمد رضا عارف در آن زمان گفته است به شرطی نامزد انتخاب می شوم که در صحنه باقی بمانم و کناره گیری درکار نباشد .

دوباره از میان این دوگانگی چون صف موافقان اتحاد و ائتلاف بلند تر بود حرف همان ها هم به کرسی نشست . شعارشان حتی به خیابان ها کشیده شد و حرف نخست همه کمپین ها شد :«باروحانی تا 1400».

گفتند روحانی که بماند ما هم قدرت ییشتری می گیریم و این چپ ها خواهند بود که از زاویه نشینی به متن سیاست کوچ خواهند کرد و دوران عزلت راستگرایان فرا خواهد رسید .

روز واقعه
حالا که حسن روحانی رییس جمهور شده و رای اعتماد کابینه اش را هم از مجلس گرفته است خیلی چیزها گویا عوض شده است ؛ چپ ها به خواسته اشان رسیده اند اما نه همه آنی که می خواستند ، نه همه آنی که می گفتند .

آنها توانسته اند در رییس جمهور نشدن یک اصولگرا نقش مهمی داشته باشند و اما نتواسته اند برای باز کردن جای پایشان در قدرت رسمی چندان موفق باشند . آنها در همان سطحی مانده اند که از قبل برای شان مقدر شده بود ؛ همین هم هست که باز در محافل سیاسی حرف های درگوشی بیشتر از همیشه شده است . سوال اساسی این است :«آیا باید با روحانی تا 1400 بمانیم؟»

صرف نظر از ایده های همان طیف پیش رو که در خفا بحث حضور مستقل را پیش می کشد ، کسانی که از موافقان ماندن با روحانی هستند البته از هم اکنون فکر 1400 را هم کرده اند ؛ این طیف پای علی لاریجانی را به این ماجرا باز کرده اند.

حالا آنها به جای بحث در مورد این سوال:«آیا باید با روحانی تا 1400 بمانیم؟» ، از حرف های طیف مخالف ائتلاف عبور کرده و خود یک سوال پیشدستانه دیگر را می پرسند که نشانه نوع هدفگذاری آنها برای 1400 است . سوال آنها این است :«چرا از اتحاد روحانی –لاریجانی حمایت می کنیم ؟ »

ین دو سوال پاسخش هر چه باشد تکلیف سیاست ایران را برای این سال های پیش رو مشخص خواهد کرد.

نامه نیوز