آخرین تحولات در گفتگوهای هستهای؛ آیا به مرحله نهایی مذاکرات نزدیک شدهایم؟
مذاکرات هسته ای ایران و قدرت های جهانی در وین در هفت دور دنبال شده و در این ادوار مسائل زیادی را تجربه کرده است؛ حواشی فراوانی بر سرراه مذاکره کنندگان بوده است و اکنون به نظر می رسد این مذکرات به پایان خود نزدیک شده است، اکنون باید دید در دور هشتم که به عنوان دور نهایی مذاکرات از آن یاد شده است، هر یک از بازیگران موثر در مذاکرات چه خواسته هایی دارند.
«بازتاب»؛ سعادت شریفیپور- جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده مهم ترین تصمیم گیرندگان مذاکرات هستند، در روزهای اخیر دولت بایدن بخشی از تحریم های اعمال شده توسط ترامپ در قبال برنامه هسته ای غیرنظامی ایران را لغو کرد، روزنامه واشنگتن پُست درباره واکنش ایران به این حرکت دولت بایدن نوشت: ایران آخرین شاخه زیتون بایدن را رد کرد.
در واقع این مطلب اشاره دارد به صحبت های وزیرامورخارجه ایران که این اقدام آمریکا را ناکافی خوانده است. این لغو تحریم به شرکتهای غیرآمریکایی اجازه میدهد تا در پروژههای هستهای غیرنظامی ایران مشارکت کنند، بدون اینکه از سوی دولت آمریکا تحت فشار قرار گیرند.
تصمیم گیری درباره تحریم های فوق روز جمعه در آمریکا اتخاذ شد و پایگاه خبری میدل ایست مانیتور روز یکشنبه به نقل از بیانیه هفتگی «نفتالی بنت» در کابینه اسرائیل آورده است که اسرائیل متعهد است که اقدامات علیه برنامه هسته ای ایران را ادامه دهد و این حق را برای خود محفوظ میداند.
همچنین در همین روز روزنامه الاشرق الاوسط به نقل از نفتالی بنت آورده است که او با بایدن درباره مسئله هسته ای ایران صحبت کرده است و نگرانی های شدید اسرائیل از توافق ایالات متحده با ایران را به او منتقل کرده است.
اسرائیل تنها مخالف رویه دولت بایدن نیست و در آمریکا نیز برخی مقامات با این شیوه مخالف هستند. هفته نامه نیوزویک به نقل از سناتورهای آمریکایی آورده است که دولت بایدن باید از گذشته درس بگیرد و اشتباهات دولت اوباما در برجام را تکرار نکند.
این بخش از سیاستمداران آمریکا معتقد هستند که عجله دولت بایدن برای رسیدن به توافق باعث خواهد شد ایران بتواند توانایی هسته ای خود را حفظ کرده و آن را ارتقاء دهد.
در هفته های اخیر بارها مقامات دولت بایدن اعلام کردهاند که فرصت برای رسیدن به توافق به ایران محدود است و ایالات متحده خواهان توافق سریع است.
با توجه به موارد فوق و اخبار و تحلیل های منتشر شده از سایر رسانه های بین المللی درباره وضعیت مذاکرات در وین به نظر می رسد هر دو طرف اصلی یعنی ایران و ایالات متحده خواهان توافق هستند.
ایران به گفته وزیرامورخارجه خواهان یک توافق خوب است که موقت نباشد. همچنین مقامهای ایرانی اقداماتی مانند لغو تحریم برنامه هسته ای غیرنظامی را اقدامات روی کاغذ دانسته است و مدعی است ایران خواهان اقداماتی عملی است که نتیجه آن ملموس باشد.
از طرفی پس از مشورت مذاکره کنندگان دو طرف با مقامات در کشورهای خود اکنون به نظر می رسد دور هشتم می تواند به واقع مرحله نهایی برای توافق نامیده شود.
خبرگزاری اسپوتنیک به نقل از مقامات ایران لغو تحریم ها از سوی ایالات متحده را کلید رسیدن به توافق دانسته است و همچنین در صحبت های «سعید خطیب زاده»، سخنگوی وزارت امورخارجه ایران نیز آمده است که هیچ پیشرفت قابل تصوری جز تصمیم سیاسی در واشنگتن وجود ندارد.
می توان ادعا کرد همه طرف ها درباره این که مسئله هسته ای ایران تنها از طریق گفتگو و توافق قابل حل است به اجماع رسیده اند و زمان آن رسیده است که دولت ها با اتخاذ تصمیمات سیاسی زمینه را برای توافق فراهم سازند تا دیپلمات ها بتوانند توافق را جاری و مکتوب نمایند.