چه بر سر اقتصاد ونزوئلا می‌آید؟
به رغم انتقادات مخالفان و جامعه بین‌المللی به نتیجه انتخابات روز یکشنبه در ونزوئلا، نیکولاس مادورو برای یک دوره شش ساله دیگر رئیس‌جمهور شد. این در حالی است که به دلیل کاهش ارزش پول ملی ونزوئلا، افزایش تورم و فساد در نهادهای دولتی، مردم این کشور به سختی دارو، غذا و کالاهای اساسی خود را تامین می‌کنند.
الهام میرمحمدی: وضعیت اقتصادی ونزوئلا در پیچیده‌ترین حالت خود قرار دارد و آمار و ارقام جدید در مورد اقتصاد این کشور هر روز ترسناک‌تر از گذشته است. برخی از برآوردها نشان می‌دهد که نرخ تورم در این کشور به زودی چهار رقمی می‌شود.
به گزارش بازتاب به نقل از دویچه‌وله، از زمان استقلال ونزوئلا از استعمار اسپانیا در سال ۱۸۱۰، بحران سیاسی در ونزوئلا وجود داشته اما وضعیت سیاسی هم تعریف چندانی نداشته است.
به رغم گفتمان ضدفسادی که جنبش اجتماعی و فرآیند سیاسی به رهبری هوگو چاوز ایجاد شده بود، مقامات دولتی در دولت مادورو میلیاردها دلار به شکلی غیرقانونی در حساب‌های بانکی خارج از کشور خود ذخیره کرده‌اند.
از سوی دیگر، در حالی که قیمت جهانی نفت روندی افزایشی به خود گرفته، تولید ونزوئلا که بیشترین ذخایر نفتی را در جهان دارد، در سال‌های اخیر به میزان قابل توجهی کاهش یافته است. بحران اقتصادی در سال‌های اخیر موجب شده که این کشور کمتر از ۴۰ درصد از ظرفیت بالقوه نفت خود را استخراج کند.
بولیوار -پول ملی ونزوئلا- ارزش خود را از دست داده و به دلیل کمبود نقدینگی صف‌های جلوی بانک‌ها طولانی‌تر از همیشه است. افزایش تورم و کمبود نقدینگی صدمات بسیاری را متوجه صنایع و کسب‌وکارها کرده است.
کاهش دستمزدها و کاهش کالاهای وارداتی به خصوص از سال ۲۰۱۷ تاکنون موجب شده مردم به سختی دارو، غذا و کالاهای اساسی خود را تامین کنند.
در حالی که زندگی برای مردم عادی بسیار دشوار است، در مناطق فقیرتر حدود ۷۰ درصد کودکان سوءتغذیه دارند.
جمعیت ونزوئلا ۳۱ میلیون نفر است و در سال‌های اخیر بیش از سه میلیون نفر به کشورهایی چون برزیل و کلمبیا مهاجرت کرده‌اند.
این در حالی است که دولت ونزوئلا، کاهش قیمت نفت، تحریم‌های سخت ایالات متحده آمریکا و سیستم مالی بین‌المللی را از مهم‌ترین دلایل مشکلات اقتصادی این کشور می‌داند.
اما واقعیت این است که مشکلات اقتصادی ونزوئلا خیلی پیش‌تر از آنکه تحریم‌های آمریکا اعمال شود، آغاز شده بود. علاوه بر این، کشورهای وابسته به اقتصاد نفتی دیگری هستند که کاهش قیمت جهانی نفت آسیب چندانی به آنها نزده و از کمبود کالاهای اساسی رنج نمی‌برند.
انتخابات بحث‌برانگیز ریاست‌جمهوری
نیکولاس مادورو در رای‌گیری روز یکشنبه برای یک دوره شش ساله دیگر انتخاب شد.
انتخابات ریاست‌جمهوری ونزوئلا قرار بود که در ماه سپتامبر (حدود هفت ماه دیگر) برگزار شود، اما مجمع ملی قانون اساسی که بیشتر اعضای آن طرفداران مادورو هستند، خواهان برگزاری زودهنگام شد.
تحلیل‌گران بر این باورند که انتخابات به این دلیل زودتر برگزار شد تا از تفرقه اتحادیه دموکراتیک (ائتلاف مخالفان دولت) بهرهبرداری شود.
فالکون تنها رقیب جدی مادورو در این انتخابات محسوب می‌شد. در حالی که بسیاری از مخالفان انتخابات ریاست‌جمهوری را تحریم کرده بودند، کاندیداتوری او باعث شد برخی او را خائن بدانند.
هنری فالکون و سایر مخالفان اعلام کرده‌اند که نتایج انتخابات را قبول ندارند. جامعه بین‌المللی نیز انتقادات بسیاری به این انتخابات وارد کرده و آن را ساختگی خوانده‌اند.
تحلیل‌گران دلایل اصلی اقتصاد فاجعه‌بار ونزوئلا را کنترل بیش از حد دولت بر نرخ ارز و کاهش قیمت نفت می‌دانند.
از آنجا که اکثر نهادهای ونزوئلا در کنترل طرفداران مادورو است حتی اگر هنری فالکون برنده انتخابات ریاست‌جمهوری می‌شد، شرایط اقتصادی پیچیده‌تر می‌شد.
حالا با پیروزی مادورو اما انتظار می‌رود تحریم‌های آمریکا علیه این کشور شدیدتر شود و حتی ممکن است آمریکا صادرات نفت ونزوئلا را به طور کل تحریم کند که مشکلات مردم را دوچندان خواهد کرد.
یکی از وعده‌های فالکون جایگزینی دلار به جای ارز ملی، با هدف مهار تورم بود. این در حالی است که مادورو بخشی از مردم را با کارت‌های یارانه غذا به پای صندوق‌ها کشاند.
اگرچه نظرسنجی‌های عمومی نشان می‌دهد که بسیاری از مردم این کشور مخالف مادورو هستند اما نیمی از جمعیت ونزوئلا به یارانه‌های غذایی دولت محتاجند.
آیا جایگزینی دلار با ارز ملی راه‌حل مناسبی است؟
مادورو برای حل مشکلات ارزی در این کشور، ارز رمزنگاری‌شده پترو را خلق کرد. اما اقتصاددانان معتقدند، ارزهای دیجیتال و سایر اقدامات انجام‌شده در این زمینه راه‌حل مناسبی برای این مشکل نیستند.
برخی اقتصاددانان بر این باورند که انتخاب دلار به عنوان ارز ملی می‌تواند روند رشد تورم را تا حدی آهسته کند اما پایداری و دوام این روش در کشوری که اقتصاد وابسته به نفت دارد و باید به کالاهای صادراتی تنوع ببخشد، قابل بحث و مذاکره است.
این در حالی است که سایر تحلیل‌گران با جایگزینی دلار به جای بولیوار مخالفند و معتقدند، نرخ تبادل ارزها مشکل اساسی ونزوئلا نیست و راه‌حل‌های این‌چینی تنها موجب می‌شود، مقامات دولتی فاسد دلارهای بیشتری را در حساب‌های بانکی خود ذخیره کنند. از سوی دیگر، گسترش استخراج منابع نفتیِ بیشتر، تنها بدهی‌های دولت را سبک می‌کند و از مشکلات مردم نخواهد کاست.
انتظار می‌رود، بزرگ‌ترین مشکل دولت در حال حاضر سقوط قریب‌الوقوع شرکت دولتی نفت ونزوئلا (PDVSA) باشد.
