نگرانی غربی‌ها از تأثیر منفی انتخابات ایران بر برجام/ آیا زمان احیای برجام به دولت آینده موکول خواهد شد؟
رافائل گروسی گفته است که احیای برجام نیازمند تشکیل دولت جدید در ایران است؛ سید عباس عراقچی با بیان اینکه سیاست ایران در خصوص توافق هسته‌ای موضوعی است که در سطح بالای نظام مشخص می‌شود، اظهارات مدیر کل آژانس را ناشی از بی‌اطلاعی او از فرایند تصمیم‌گیری در ایران دانسته است. علیرغم این نکات به نظر می‌رسد طرف غربی نگران نتیجه انتخابات ایران بر سرنوشت برجام است.
«بازتاب»؛ آرش صفار- در جریان مذاکرات وین، سید عباس عراقچی، مذاکره‌کننده ارشد ایران، نسبت به اظهارات و گمانه‌زی‌های رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، واکنش نشان داده است.
گروسی ضمن تأکید بر اینکه احیای برجام مستلزم اراده سیاسی همه طرف‌ها است، گفته بود که احیای توافق هسته‌ای، نیازمند تشکیل دولت بعدی در ایران است.
عراقچی در مصاحبه با شبکه الجزیره قطر، ضمن اعلام اینکه گروسی نسبت به سازوکارهای تصمیم‌گیری در ایران بی‌اطلاع است، تأکید کرده است که گفتگوهای هسته‌ای بخشی از سیاست بالادستی ایران است و تصمیم‌گیری در مورد آن در سطح نظام و مسئولان عالی‌رتبه انجام می‌شود.
وی با اشاره به اینکه ایران و قدرت‌های جهانی، امروز بیش از هر زمان دیگری به توافق نزدیک هستند، تأکید کرده است که رسیدن به توافق در گرو رفع نگرانی‌های ایران و تحقق منافع کشور است و این اتفاق ممکن است در دوران دولت حسن روحانی رخ دهد.
علیرغم تأکید عراقچی بر مشخص بودن موضع ایران نسبت به مذاکرات هسته‌ای و تعیین شرایط احیای برجام در سطح بالای نظام، به نظر می‌رسد که دست کم طرف‌های غربی ایران، نتیجه انتخابات و مذاکرات احیای برجام را جدا از هم در نظر نمی‌گیرند.
از نظر آن‌ها، سابقه دولت احمدی‌نژاد نشان داده است که نتیجه انتخابات ریاست جمهوری می‌تواند رویکردهای سیاست خارجی ایران را شدیدا دچار تحول کند.
اگرچه تهران بارها تأکید کرده است که سیاست خارجی ایران، نه در وزارت امور خارجه و نه حتی در دولت، بلکه در سطح شورا عالی امنیت ملی تدوین می‌شود، تغییر روسای جمهور همواره تأثیر بسزایی در تصمیمات این شورا داشته است.
از سوی دیگر، با وجود تأکید همه کاندیداهای ریاست جمهوری بر ضرورت احیای توافق هسته‌ای و اجرای تعهدات از سوی همه طرف‌ها، مخالفت داخلی شدید با برجام –از بدو توافق تا کنون- طرف غربی را با این سوال روبه‌رو کرده است که در صورت پیروزی کاندیداهای مورد حمایت مخالفان برجام، سیاست تهران نسبت به برجام چه خواهد بود.
از نظر غربی‌ها، این دو موضوع، دو عدم قطعیت جدی در خصوص نفس برجام و مذاکرات احیای آن ایجاد می‌کند؛ به ویژه اینکه توافق جامع اقدام مشترک، نه یک قرارداد بین‌المللی تابع حقوق معاهدات، بلکه یک توافق سیاسی-فنی میان طرف‌ها است.
ضمانت اجرایی برجام، قطع‌نامه شورای امنیت است و سابقه دوران پیش از برجام نشان داده است که حتی قرار گرفتن در ذیل بند 7 منشور ملل متحد، الزاما سبب تغییر رویکرد ایران نمی‌شود.
بنابراین علیرغم اینکه احتمالا اظهارات عراقچی در خصوص بی‌اطلاعی مدیر کل آژانس در مورد سازوکارهای تصمیم‌گیری در ایران درست است، طرف غربی دلایل جدی دارد که منتظر خروجی انتخابات ایران باشد؛ این امر ممکن است سبب شود تا حتی در صورت نهایی شدن توافق در دولت کنونی، زمان آغاز فرایند احیای برجام، به بعد از تشکیل دولت جدید موکول شود.
