علی نیکبخت وزیر شد
نمایندگان مجلس شورای اسلامی بررسی صلاحیت محمد علی نیکبخت را به عنوان وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی در دستور کار امروز؛ سه‌شنبه ۳۰ خرداد ۱۴۰۲ صحن علنی مجلس قراردادند و در نهایت نمایندگان بعد از استماع نظرات موافقان و مخالفان و دفاعیات وزیر پیشنهادی با ۱۹۸ رای موافق، ۴۰ رای مخالف، ۱۰ رای ممتنع از مجموع ۲۴۸ نماینده حاضر در مجلس با تصدی «نیکبخت» در وزارت جهاد کشاورزی موافقت کردند.
سید ابراهیم رییسی، رییس جمهور هفته گذشته در نامه‌ای به محمدباقر قالیباف، محمد علی نیکبخت را برای تصدی وزارت جهاد کشاورزی در اجرای اصل ۱۳۳ قانون اساسی به مجلس شورای اسلامی معرفی کرد.
بنابر آئین نامه داخلی مجلس، رئیس جمهور یک ساعت فرصت داشت که با حضور در جلسه رای اعتماد از وزیر پیشنهادی دفاع کند، اما محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور به همراه تعدادی از اعضای کابینه در جلسه رای اعتماد وزیر پیشنهادی کشاورزی حضور پیدا کردند.
رییس‌جمهور که یکشنبه ۲۸ خرداد ۱۴۰۲ برای تقدیم برنامه هفتم توسعه توسعه به مجلس رفته بود در پایان سخنان خود در دفاع از این برنامه، اشاره‌ای هم به معرفی نیکبخت کرده و درباره او گفته بود: معرفی نیکبخت بعد از بررسی‌های بسیاری بود که انجام دادم و به نتیجه رسیدم وی صلاحیت عملی و علمی دارد. او خاک جهاد را در شهر‌های دور خورده است و توان اداره وزارت جهاد کشاورزی دارد و من او را شایسته این سمت می‌دانم.
معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی، ریاست جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان و رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران از سوابق محمدعلی نیکبخت است. پیش از این سیدجواد ساداتی نژاد وزیر جهاد کشاورزی بود که فروردین ۱۴۰۲ با توجه به ارزیابی‌های سال گذشته از سوی دولت برکنار و سیدمحمد آقامیری به عنوان سرپرست وزارت جهاد کشاورزی معرفی شد.
در این جلسه ابتدا علیرضا نظری سخنگوی کمیسیون کشاورزی گزارش خود را ارائه کرد و از موافقت این کمیسیون با محمدعلی نیکبخت برای تصدی وزارت جهاد کشاورزی خبر داد.
سپس دو مخالف و دو موافق با حفظ ترتیب یک مخالف و یک موافق هر کدام ۱۵ دقیقه فرصت دارند تا مطالب خود را ارائه کنند و در انتها نیز وزیر پیشنهادی به مدت ۳۰ دقیقه به دفاع از برنامه‌های خود خواهد پرداخت.
مخالفان و موافقان چه گفتند؟
در ادامه این نشست موافقان و مخالفان محمدعلی نیکبخت به بیان مطالب خود پرداختند.
عیسی‌زاده: برنامه شما برای توسعه آبیاری نوین چیست؟
مهدی عیسی‌زاده در جلسه علنی امروز مجلس شورای اسلامی و در جریان بررسی صلاحیت محمدعلی نیکبخت به عنوان وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی، در مخالفت با برنامه‌های محمد علی نیکبخت گفت: ما امروز برای بزرگترین نهادی که در سفره مردم تأثیر می‌گذارد تصمیم‌گیری می‌کنیم. آقای نیکبخت برای آبرسانی به مزارع چه اقداماتی قرار است انجام دهید؟ سوال بنده این است که برای مواجهه با خشکسالی چه مواردی در برنامه شما پیش‌بینی شده است؟ قیمت خرید تضمینی گندم اکنون پایین است و برای افزایش نرخ آن و تشویق کشاورزان چه برنامه‌ای دارید؟ از سوی دیگر برنامه شما برای توسعه آبیاری نوین چیست؟ تحقیقات کشاورزی در کشور ما چهار بعدی نیست انتظار مجلس شورای اسلامی این است که دانش‌بنیان در عرصه کشاورزی وارد شود. مردم باید از محصولات با کیفیت بهره‌مند شوند.
نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در بحث کود‌های شیمیایی که اکنون در این زمینه کمبود داریم در برنامه شما موردی گنجانده نشده است، برای خودکفایی در تولید گوشت چه برنامه‌ای دارید؟ ما اکنون از ۲۳ کشور گوشت وارد می‌کنیم.
ذاکر: نیکبخت فرزند جهاد کشاورزی است
در ادامه سید سلمان ذاکر نماینده ارومیه در مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی برنامه‌ها و صلاحیت محمدعلی نیکبخت وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی، در مخالفت با برنامه‌های وی گفت: ایشان دارای ویژگی‌های خوب مدیریتی و فرزند جهاد کشاورزی است و در واقع مدیر برون‌رفت از چالش‌ها و مشکلات است، اما در برنامه‌های ایشان به چالش خرد شدن زمین‌های کشاورزی توجهی نشده است. آیا شما می‌خواهید در مقابل تقسیمات اموال مردم مقاومت کنید؟ کاشت تولیدات کشاورزی در استان‌ها متفاوت است، آیا سیاست شما مانند سیاست‌های وزرای قبل است؟ در این رابطه باید ارتقای سطح معیشت و درآمد عشایر و روستاییان و کشاورزان و همچنین تأمین زیرساخت‌های مناسب تولید و جلوگیری از خرد شدن زمین‌های کشاورزی مدنظر قرار می‌گرفت. نباید با کشاورزان مبارزه کرد، زمین‌های مسطح و خدادادی مردم به برخی صاحبان کارخانه‌ها واگذار شده؛ کاشت دیم به یک فرهنگ تبدیل شده است و تقویت کاشت نهاده‌های دامی و گندم در برنامه‌های وزیر پیشنهادی وجود ندارد و در حال حاضر با مشکل کمبود آرد و نان مواجهیم.۴۰ همت بدهی محصول گندم کشاورزان هنوز پرداخت نشده است و این موضوع متأسفانه در برنامه هفتم توسعه دیده نشده؛ شما تأکید داشتید که می‌خواهید کشاورزی را مردمی‌سازی کنید، اما متأسفانه به پرداخت مطالبات کشاورزان و همچنین مشکلات آن‌ها توجهی نشده و همچنین آبیاری قطره‌ای نیز مدنظر قرار نگرفته است.
پاک‌فطرت: باید امنیت غذایی به بهترین شکل تأمین شود
علیرضا پاک‌فطرت در جلسه علنی امروز و در جریان بررسی صلاحیت محمدعلی نیکبخت وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی به عنوان مخالف اظهار کرد: موضوع امنیت غذایی و تولید محصولات کشاورزی در دنیا موضوع مهمی است و باید امنیت غذایی به بهترین شکل تأمین شود. سؤال این است که وزیر جهاد کشاورزی چه طور می‌خواهد در این عرصه تحول ایجاد کند؟
وی با اشاره به تأکیدات رهبری مبنی بر اینکه باید مدیران تحول ایجاد کنند، تصریح کرد: آقای نیکبخت شما چه نقاط ضعفی را در وزارت جهاد کشاورزی می‌بینید و چه طور می‌خواهید آن را رفع کنید؟قرار بود تا پایان برنامه ششم توسعه بیش از ۲۵ درصد اقتصاد از بخش تعاونی باشد که الآن چهار درصد است. شما در تعاون روستایی وزارتخانه بودید اکنون چه برنامه‌ای برای تقویت تعاونی روستایی دارید؟ همچنین برنامه شما برای ایجاد رضایتمندی کشاورزان و دامداران چیست؟
وی با بیان اینکه قول می‌دهید امنیت غذایی برای کشور تأمین شود؟ اظهار کرد: برنامه شما برای حفظ جنگل‌ها چیست؟ بیش از دو میلیون هکتار جنگل عمدتا بلوط در جنوب کشور وجود دارد که در حال از بین رفتن است در این صورت استان‌های جنوبی غیرقابل زندگی می‌شود. چه برنامه‌ای برای حراست از جنگل‌ها دارید؟
این نماینده مجلس شورای اسلامی در پایان با بیان اینکه ۸۰ درصد آب در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، گفت: شما چه طور می‌خواهید از این موضوع جلوگیری کنید؟ همچنین برنامه شما برای تولید محصول ارزان‌تر و عرضه آن به مردم چیست؟
حمزه شلمزاری: آقای نیکبخت شخص موفقی در پست‌های مختلف بوده است
قدرت‌الله حمزه شلمزاری هم در موافقت با برنامه‌های وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی گفت: یکی از ویژگی‌های مهم وزیر پیشنهادی این است که خود روستازاده است و فعالیت خود را در عرصه مدیریتی از محروم‌ترین نقاط کشور آغاز کرده و به صورت پلکانی بالا آمده است، همچنین به شهادت کارشناسان و افرادی که با وی کار کرده‌اند شخص موفقی در پست‌های مختلف بوده و از بدنه جهاد کشاورزی است.
نماینده اردل، فارسان، کیا، کوهرنگ و دهستان دستگرد در مجلس شورای اسلامی در ادامه به برخی از ویژگی‌های محمدعلی نیکبخت اشاره کرد و گفت: احیای مدیریت جهادی در وزارتخانه و مبارزه با فساد به ویژه در بحث کاربری اراضی از جمله برنامه‌های وی است. همچنین اصلاح و یکپارچه‌‍سازی ساختار کشاورزی و اجرای وظایف وزارتخانه در امور روستایی و بهبود وضعیت عشایر را باید به برنامه‌های ایشان افزود. استفاده از ظرفیت عظیم دانشگاه‌ها در حوزه تحقیقات و آموزش و حذف موازی‌کاری‌ها در قالب نظام نوآوری کشاورزی و توجه جدی به گسترش صنایع تبدیلی و تکمیلی از دیگر برنامه‌های وزیر پیشنهادی وزارتخانه جهاد کشاورزی است. آقای نیکبخت هم معتقد است و هم متخصص و ما نمایندگان با استماع گزارش‌های وی در مجلس متوجه شدیم مشکلات حوزه کشاورزی را درک کرده و برنامه‌های خوبی برای حل این مشکلات دارد. ضمن آنکه تعامل وی با مجلس در گذشته زبانزد عام و خاص است. به همین منظور امیدوارم همکاران همت کنند تا آقای نیکبخت به بدنه وزارت جهاد کشاورزی اضافه شود تا شاهد کاهش مشکلات در این حوزه باشیم.
بسطامی: نیکبخت مرد روز‌های سخت نظام جمهوری اسلامی ایران است
در ادامه علی‌اکبر بسطامی در موافقت با وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی گفت: نیکبخت مرد روز‌های سخت نظام جمهوری اسلامی ایران است، مردی است که در کنار همرزمان خود به دنبال ترویج گفتمان خدمت بی‌منت به مردم بوده است و دارای شخصیتی انقلابی و ولایتمدار است. از سوی دیگر نیکبخت تجربه کافی در سطوح مختلف را دارد و مانند سربازی است که به درجه سرداری می‌رسد. نیکبخت یار غار صاحبان اصلی انقلاب است.
وی در ادامه ضمن تشکر از دولت برای معرفی محمدعلی نیکبخت به عنوان وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی بیان کرد: مخالفان وی دغدغه‌مند بوده وگرنه مخالفتی با ایشان نداشتند. مقام معظم رهبری فرمودند مهمترین وظیفه مجلس یازدهم توجه به اقشار آسیب‌پذیر و معیشت محرومان است. امروز مهمترین مشکل مردم تأمین کالاهای اساسی است که انشاءالله با دست توانمند و جهادگر آقای نیکبخت این دغدغه مردم مرتفع می‌شود.
نماینده ایلام در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در بحث تأمین آب شرب و آب کشاورزی نیز در برنامه‌های وزیر پیشنهادی محور آبخیزداری و آبخوانداری مورد توجه قرار گرفته است. بحث زنجیره ارزش تولید در کشور مغفول مانده است که با تدبیر وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی انشاءالله به مسیر درستی هدایت می‌شود. زنجیره ارزش باید مبتنی بر سند آمایش سرزمینی باشد. دامداران و عشایر در چند سال گذشته برای فروش محصولات خود با مشکل مواجه شده‌اند، انشاءالله با برنامه وزیر جهاد کشاورزی این چالش نیز مرتفع خواهد شد. یکی از برنامه‌های وزیر پیشنهادی کم کردن تصدی‌گری دولت و روی آوردن به مردم است، هرچه اقتصاد مردمی‌تر باشد، به نفع خودِ مردم خواهد بود.
ویس کرمی: وزیر جهاد کشاورزی باید بتواند کشتی طوفان زده این وزارتخانه را مدیریت کند
مهرداد ویس کرمی هم در جریان بررسی برنامه‌ها و صلاحیت وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی در مخالفت با انتخاب نیکبخت به عنوان وزیر، گفت: چرا دولت محترم آقای رئیسی در یافتن افراد این همه کند کار می‌کند و گویا گاهی از روی ناچاری در آخرین روز‌ها وزرای پیشنهادی را معرفی می‌کند.
نماینده خرم‌آباد و چگنی در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: کسی مانند آقای مهندس نیکبخت لااقل یکسال است معاون وزیر و سال‌ها است که در جهاد کشاورزی مشغول به خدمت است و به راستی علل و عوامل این کندی انتخاب به کجا برمی گردد.جناب آقای مهندس نیکبخت دارای مدرک کارشناسی مدیریت، ارشد اقتصاد کشاورزی و در حال تحصیل در مقطع دکتری هستند یعنی دانشجوی دکتری هستند، سوالی که ذهن بنده را به خود مشغول می‌کند این است آیا می‌توان تحصیلات ایشان را برای وزارت جهاد کشاورزی متناسب ارزیابی کرد؟ آیا از میان این همه اساتید و محققان و نخبگان دانشگاهی کسی پیدا نشد که دولت محترم از میان آنان انتخاب کند. خدمت در مناطق محروم یک توفیق الهی است و پیشبرد امور اجرایی هم یک موفقیت محسوب می‌شود، اما به همان نسبت توقف در یک منطقه محروم می‌تواند یک مدیر را از علم نوین کشاورزی دور کند و به یک نیروی اجرایی عملیاتی تبدیل کند در حالی که وزیر کسی است که باید برای نجات و هدایت و ارتقاء یک وزارت صاحب ایده باشد سپس برای پیاده کردن ایده‌های خود از معاونان و مدیران چینش کند و انتخاب نماید. عدم آشنایی با علوم نوین کشاورزی و نداشتن ایده در حد کشاورزی نوین بنده را نسبت به توانایی ایشان به عنوان یک وزیر خلاق، نوآور و تحول آفرین دچار تردید می‌سازد، شاید معاونت اجرایی ایشان در وزارت تناسب بیشتری با تحصیلات و سابقه کاری ایشان داشته باشد.
این نماینده مجلس یازدهم تاکید کرد: اگر بنا بر این است که یک نفر یک صاحب سبک و مکتب و ایده در کشاورزی نباشد و به عنوان وزیر انتخاب شود و معاون تخصصی به او خط بدهد پس این همه تعلل در معرفی وزیر پیشنهادی چه معنایی دارد. به گمان بنده انتخاب ایشان براساس نوستالژی جهاد سازندگی صورت گرفته است و وزیر قبلی جهاد کشاورزی هم با همین ایده انتخاب شد و این تجربه نامطمئن در مورد وزیر پیشنهادی جدید در حال تکرار است.واقعا تصور یک وزیر که تحصیلات کلاسیک از هیچ کدام از رشته‌های وزارت عریض و طویل از قبیل کشاورزی، دامپروری، دامپزشکی، صنایع تبدیلی، آب و محیط زیست و منابع طبیعی ندارد و گویای تحصیلات ایشان در علوم انسانی است چیست؟ و از ایشان انتظار چه تحولی در وزارت جهاد کشاورزی می‌رود؟
ویس کرمی خاطرنشان کرد: نهاده‌های دامی با سموم هم از صنف علوم تجربی هستند و بدون فهم تجربی از آبخیزداری و آبخوان داری، ژنتیک گیاهی، خلق ایده جدید و در انداختن پرده‌ای نو بسیار دور از دسترس می‌نماید. جنگل‌های زاگرس در سال ۶ میلیارد مترمکعب آب ذخیره می‌کند و اصولا در برنامه پیشنهادی جناب آقای نیکبخت دیده نشده اند. گیاهان دارویی از ثروت‌های خدادادی است که می‌تواند با حمایت شرکت‌های دانش بنیان ارزش افزوده چشمگیری برای کشور داشته باشد که در برنامه وی کمرنگ است. برنامه پیشنهادی برای شیلات و تولید ماهی و سایر آبزیان که دارای ارزش افزوده زیادی است در برنامه ایشان مشاهده نمی‌شود.ای کاش راهکار کنترل بازار گوشت و مرغ و ماهی را به صورت قابل ارزیابی ارائه می‌فرمودید.
ویس کرمی گفت: تجارب ارزشمند جناب آقای نیکبخت در حیطه اقتصاد کشاورزی و اجرای پروژه‌ها است، ولی وزیر جهاد کشاورزی باید بتواند کشتی طوفان زده جهاد کشاورزی را مدیریت و سرمنزل مقصود برساند و این یعنی باید کسی وزیر شود که با ایده جدید مورد تائید کارشناسان خبره پا به میدان گذاشته باشد.
یوسفی: توجه به تشکل‌های مردمی بخش کشاورزی در برنامه‌های نیکبخت وجود دارد
مجتبی یوسفی هم در موافقت با صلاحیت و برنامه‌های وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی گفت: آقای نیکبخت فردی است که از سال ۶۲ وارد جهاد سازندگی شده و از یک استان ولایتمدار همچون سیستان و بلوچستان فعالیت خود را آغاز کرده است لذا این افتخاری است که ان‌شاء الله به فرمایش مقام معظم رهبری هرگاه هر مدیریتی با الگوی جهادی پیش رفت، بهره‌وری آن برای مردم بیشتر بوده است و هرجا از این تفکر فاصله گرفتیم دچار مشکلاتی شده‌ایم.
نماینده اهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس شورای اسلامی افزود: آقای نیکبخت ۳۵ سال در جهاد کشاورزی به عنوان کارشناس، پله به پله فعالیت خود را آغاز کرده و با سفارش این و آن ارتقاء پیدا نکرده است.
وی با بیان اینکه اراضی کشور در بخش کشاورزی ۱۸ میلیون هکتار است، تأکید کرد: تنها ۸ میلیون از این ۱۸ میلیون هکتار زیر کشت می‌رود یعنی دو میلیون کشت آبی و ۶ میلیون کشت دیم داریم بنابراین این قابلیت وجود دارد که سهم بخش کشاورزی که در حال حاضر در تولید ناخالص ما کمتر از ۵ درصد است را به ۸ الی ۱۰ درصد افزایش دهیم.
یوسفی با بیان اینکه باید کشاورزی نوین و مکانیزه را در کشور توسعه دهیم، ادامه داد: همچنین ما باید فرآوری در بخش کشاورزی را ارتقاء دهیم چرا که متأسفانه ما در بخش کشاورزی بهره‌وری پایینی داریم.
این نماینده در مجلس یازدهم با اشاره به مشکلات کم آبی در بخش کشاورزی گفت: با سوء مدیریت‌ها بخشی از کشور را به کویر تبدیل کرده‌ایم لذا این موارد نکاتی است که با توجه به بخش کشاورزی و با استفاده از ظرفیت متخصصین باید مورد توجه قرار گیرد.
وی با بیان اینکه امنیت غذایی کشور به بخش کشاورزی گره خورده است، تأکید کرد: امنیت غذایی کشور به حفظ زمین‌های حاصلخیز کشور و ارتقاء بخش مکانیزه کشاورزی گره خورده است لذا باید در این بخش از تشکل‌های مردمی به درستی استفاده کنیم.
یوسفی با بیان اینکه در حال حاضر ۳ هزار تشکل مردمی کشاورزی در روستا‌ها و در اقصی نقاط کشور وجود دارد، بیان کرد: در گذشته ما در استان‌ها و مناطق محروم مراکز ترویج داشتیم لذا با نگاه بر اینکه جهاد کشاورزی به یک وزارتخانه تبدیل شود، کم کم اینگونه تشکل‌ها کمرنگ شدند.
نمایندهاهواز، باوی، حمیدیه و کارون در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه الگوی کشت یکی از اقداماتی که در دولت فعلی کلید خورده است، بیان کرد: این موارد باید با همکاری سازمان محیط زیست و دولت عملیاتی شود لذا این موارد به واقع اقتصاد را بر محور توانمندی‌های منطقه‌ای بنا خواهد کرد. در برنامه‌های آقای نیکبخت توجه به تشکل‌های واقعی هم در تولید و هم در توزیع محضولات مدنظر قرار گرفته است. البته یکی از دغدغه‌های کشاورزان این بوده که محصولات باغی – زراعی آن‌ها به دست دلالان افتاده و آن‌ها این محصولات را ۵ الی ۱۰ برابر بالاتر به فروش می‌رسانند که راهکار جلوگیری از این موضوع در برنامه‌های آقای نیکبخت وجود دارد.
یوسفی با بیان اینکه سن کشاورزی در ایران به ۵۵ سال رسیده است، تأکید کرد: این مهم بدین معناست که جایگزینی جوانان در این بخش دیده نمی‌شود.
عسکری: نیکبخت کارشناس تمام عیار حوزه کشاورزی است
محمدجواد عسکری هم در موافقت با برنامه‌های نیکبخت گفت: کشاورزی محور توسعه و امنیت غذایی یکی از مباحث جدی جوامع بشری است؛ این بخش دارای ۴ و نیم میلیون بهره بردار است و ۲۵ درصد به اقتصاد ملی کشور کمک می‌کند و با کمترین سرمایه گذاری ۳ برابر صنعت بازدهی دارد و ۳۵ درصد اشتغال را به خود اختصاص داده است، بنابراین باید کسی آن را اداره کند که تلفیقی از دانش آکادمی و اجرا داشته باشد و در حوزه‌های تحقیقاتی و پژوهشی حرفی برای گفتن داشته باشد.
نماینده داراب و زرین دشت در مجلس یازدهم ادامه داد: خوشبختانه آقای نیکبخت کار خود را از کشاورزی شروع کرده و در واقع با مشکلات و کمبود‌ها آشنایی دارد و کارشناس تمام عیار این حوزه است؛ ایشان فردی صالح است و از نگاه اقتصادی، سالم است و بر کار اشراف و در وزارتخانه مقبولیت دارد. ضمناً در حوزه ستادی و پایین دستی کار کرده است و طعم تلخ فقر و محرومیت را چشیده است.
رئیس کمیسیون کشاورزی مجلس یازدهم یادآور شد: ایشان می‌تواند در حوزه ماموریتی و اجرای منویات رهبری و مطالبات مردم موفق باشد و آشنایی کامل با بخش کشاورزی دارد و همچنین نظرات و راهکار‌های او می‌تواند گرهگشا باشد. انتظار داریم در صورت رأی اعتماد مجلس به ایشان، مسائل و مشکلات کشاورزی را با جدیت دنبال کند و ما از هیچ تلاشی برای کمک به وی فروگذار نخواهیم کرد، زیرا این حوزه می‌تواند در مهار تورم تاثیرگذار باشد. البته مبارزه با فساد در وزارت جهاد کشاورزی را باید در دستور کار قرار داده، زیرا فساد در این وزارتخانه نهادینه شده و ما در این مسیر همراهی لازم را خواهیم داشت.
وی بر ضرورت جلوگیری از تصمیمات خلق الساعه، استمهال وام کشاورزان، مدیریت آب و خاک، پرداخت مطالبات گندم کاران، سنددار شدن زمین‌های کشاورزی، اجرای احکام برنامه ششم توسعه تاکید کرد.
نیکبخت: با انحصاری‌شدن تامین مواد اولیه تولید مبارزه خواهم کرد
محمدعلی نیکبخت در ادامه این نشست در دفاع از برنامه‌های خود برای تصدی بر وزارتخانه جهاد کشاورزی، گفت: با عنایت به فرصت اندک در اختیار و گستردگی موضوعات بخش کشاورزی و با توجه به اینکه در آستانه آغاز بررسی برنامه هفتم توسعه کشور هستیم، برنامه‌های خود را بر اساس ۴ جهت‌گیری اصلی تقدیم حضور شما نمایندگان می‌کنم.
وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی ادامه داد: ابتدا اینکه جدیت و تلاش در ادامه اجرای تکالیف قانونی و اسناد بالادستی، دوم؛ رفع عوامل محدودکننده تولید پایدار و بهره‌ور با تأکید بر ۳ اصل مهم یعنی خودکفایی در محصولات اساسی، حفظ سرمایه‌های انسانی از طریق رعایت کرامت و ارتقاء سطح معیشت بهره‌برداران، حفظ منابع پایه، سوم؛ توسعه متوازن تمامی اجزای زنجیره ارزش با تأکید بر تکمیل زنجیره‌های ارزشی ملی، استانی و منطقه‌ای، نقش‌آفرینی مشارکت‌های مردمی در سرمایه‌گذاری در توسعه زنجیره‌های ارزش، کاهش نوسانات تولید و بازار از طریق اجرای سیاست‌های حمایتی مناسب، کاهش تلفات و ضایعات محصولات کشاورزی، به حداقل رسانی خام‌فروشی محصولات کشاورزی. چهارمین جهت‌گیری عبارت است از ریل‌گذاری برای تأمین امنیت غذایی مردم نهاد، کشاورزی دانش بنیان و رشد تولید است که بر این اصول تأکید دارم، اول آن که در تمامی ارکان بخش کشاورزی به غذا به ویژه هسته‌های اولیه تولید خودکفا شویم، دوم آن که به روزترین فناوری بومی و تجربه شده کشور و جهان را وارد زنجیره‌ها کنیم و، اما در خصوص جهت‌گیری دوم یعنی رفع عوامل محدودکننده تولید پایدار و بهره‌ور باید بگویم خواهران و برادران عزیز سال‌هاست که رهبر فرزانه انقلاب در خصوص خودکفایی محصولات اساسی توصیه‌های جدی می‌فرمایند، اما آمار و اطلاعات حاکی از ناپایداری شدید در خودکفایی است. تولید تصادفی و بی‌برنامه نمی‌تواند ضامن امنیت غذایی پایدار باشد ضمن آن که فقط در همین ۶ سال اخیر، درصد خودکفایی برای گندم ۲۵ درصد، برنج ۲۲ درصد، شکر ۵۴ درصد و جو ۳۱ درصد است و به عبارتی گاهی خودکفا و گاهی واردکننده بزرگ بوده‌ایم و شرمنده‌ام که بگویم در حال حاضر درصد خودکفایی در روغن و ذرت دانه‌ای کمتر از ۱۰ درصد است و دسترسی به امنیت غذایی پایدار با روش‌های رایج گذشته امکان‌پذیر نیست.
وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی با بیان اینکه کشاورزی ایران نیاز به یک بازنگری عمیق و طرح تحول‌زا دارد، مطرح کرد: من و همکارانم برای خودکفایی در محصولات اساسی برنامه داریم و جهت اطمینان خاطر شما بزرگواران نظرتان را به یک الی دو عدد از این برنامه‌ها جلب می‌کنم، به عنوان مثال خلأ عملکرد گندم در آبی و دیم به ترتیب ۵ و ۱.۵ تن است، این یعنی امکان دستیابی به ۱۶ میلیون تن گندم. همچنین در جو؛ خلأ عملکرد آبی و دیم، ۴ و ۲ تن است، این یعنی امکان دسترسی به ۵ میلیون تن جو و خودکفایی و توسعه دامپروری وجود دارد. همچنین باید درباره مبحث خودکفایی محصولات اساسی نیز بگویم؛ دیم‌زار‌ها ظرفیت مغفولی هستند که از پتانسیل تولیدی بسیار خوبی برخوردار هستند و دیم‌زار‌ها می‌توانند ضمن تأمین بخشی از نیاز‌های غلات، علوفه، حبوبات و دانه‌های روغنی موجبات اشتغال بیشتر روستاییان و سرمایه‌گذاری عزیزان را فراهم نماید. در این راستا یکی از برنامه‌های اینجانب پیگیری جدی طرح جهش تولید در دیم‌زار‌ها است و ارتقاء جنبه‌های نوآوری آن نیز با نخبه‌های دانش‌بنیان است.
نیکبخت با اشاره به مهمترین برنامه‌های خود برای تولید پایدار و بهره‌ور افزود: این برنامه‌ای است تحت عنوان حمایت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری از تولیدکنندگان، اولین بخش این برنامه تأمین به موقع و باکیفیت و مقرون به صرفه نهاده‌ها است. این در حالی است که همه ما معتقدیم تولیدکننده نباید به غیر از دغدغه تولید، نگران تأمین مواد اولیه خود باشد، اما امروز به جرأت می‌توان گفت تولید محصولات کشاورزی در ایران در شرایط بسیار کم نهاده و حتی بد نهاده است و بخش قابل ملاحظه‌ای خلأ عملکرد و بهره‌وری پایین مربوط به همین مسئله است.
وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی در بحث تأمین نهاده‌های تولید نیز مطرح کرد: نباید در این مسیر به راهبری سنتی خود اصرار کنیم و تولیدکننده را محکوم به اجرای تصمیمات دولتی خود کرده و آن‌ها را در دام سودجویان قرار دهیم. اینجانب به شما عزیزان قول می‌دهم که با بهره‌گیری از همه امکانات بخش‌های دولتی و با محوریت بخش خصوصی و تشکل‌ها و برنامه‌ای دقیق نظام تأمین و توزیع نهاده‌ها را ساماندهی کند. همچنین با رانت و به ویژه انحصاری شدن مواد اولیه تولید مبارزه خواهم کرد. حمایت‌های قیمتی مناسب با واقعیت‌های کشاورزی کشور داشته باشند.
وی تأکید کرد: نمایندگان محترم در همه دنیا رابطه مشخصی فی‌مابین قیمت محصولات مختلف وجود دارد و متناسب با سیاست‌های کلان کشور، دولت‌ها نسبت به حمایت‌های قیمتی خود اقدام می‌کنند، اما ما از این ناحیه بسیار آسیب‌پذیر هستیم و این سبب شده است تولیدکنندگان انگیزه لازم برای تولید محصولات راهبردی را نداشته باشند که این مسئله باعث ایجاد کمبود‌های دوره‌ای می‌شود.
نیکبخت ادامه داد: بنابراین اینجانب با استفاده از ابزار‌های حمایتی در اختیار و بهره‌گیری از مجرب‌ترین متخصصین اقتصادی مدل‌های موفق کشاورزی قراردادی و حمایت‌های قیمتی را بومی کرده و با مشارکت جدی بخش خصوصی و مردمی سازی این بخش به تنظیم الگوی تولید خواهم پرداخت و تلاش خواهم کرد تا همه حمایت‌ها به طور هدفمند و دقیق در طول زنجیره ارزش توزیع شود. همچنین نوآوری و متنوع‌سازی، روش‌های خدمات و تأمین مالی و افزایش سرمایه‌گذاری به ویژه تأمین مالی زنجیره‌ای از بخش صنعت، استفاده از ظرفیت‌های بورس کالا، اصلاح رویکرد‌های کشاورزی و … پیگیری خواهم کرد و سومین بخش این برنامه نیز ارتقاء دانش، مهارت و اطلاعات بهره‌برداران است. بهره برداران باید با کمک فناوری نو و امکانات جدید تولید و امنیت منابع پایدار بازار کاملا آشنا باشند و از اطلاعات لازم به صورت برخط استفاده کنند. البته نظام جامع جمع آوری داده، پردازش و انتشار اطلاعات، آمار و توسعه رصدخانه‌های کشاورزی ایران به عنوان یک ابزار هوشمند در جهت پایش بخش کشاورزی نیازمند بازنگری جدی است که در این راستا با نهاد‌های مربوطه هماهنگی لازم صورت خواهد گرفت.
وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی با اشاره به برنامه‌های خود در حوزه حمایت از بهره برداران در برابر بلایا و خسارت‌های طبیعی، سرما و یخبندان، باران‌های بی موقع، تگرگ و طوفان، باد‌های گرم، نوسانات دمایی، سیل و خشکسالی، شیوع بیماری و آفات که منجر به آسیب به دسترنج تولیدکنندگان می‌شود، اشاره کرد و افزود: نمایندگان بار‌ها و بار‌ها با تولیدکنندگان خسته از این حوادث مواجه شدند لذا بنده این موضوع را از دو مسیر دنبال خواهم کرد. ابتدا نفوذ فناوری‌های نرم افزاری و سخت افزاری دنیا برای پیش آگاهی و مقابله با بلایای طبیعی و دوم افزایش ضریب نفوذ بیمه با تغییر در ساختار نظام بیمه و تنوع بخشی به ابزار‌های بیمه‌ای از جمله برنامه‌های بنده است. توجه به حفاظت و صیانت از منابع محیط زیست یکی از برنامه‌های اینجانب است، یکی از موضوعاتی که کمتر به آن توجه شده موضوع خاک است، امروزه در حالی که نرخ خاکسازی در کشور نیم تن در هکتار برآورد می‌شود شاهد افزایش شدید ۵ الی ۱۶ تن و تخلیه مواد غذایی هستیم. در این راستا مقام معظم رهبری نیز به درستی فرمودند که تجزیه خاک از تجزیه آب مهم‌تر است.
وی با اشاره به برنامه‌های خود در حوزه منابع آب، اظهار کرد: مدیریت مصرف آب در حوزه کشاورزی جدی‌ترین عامل محدودکننده دستیابی به امنیت غذایی است لذا با توجه به پیچیدگی موضوع و ابعاد گسترده اجتماعی و اقتصادی تاکید دارم با استفاده از مدل تلفیقی و مشارکتی مردم به عنوان محور اصلی حفظ منابع آب برنامه ریزی کرده و با همکاری وزارت نیرو نظام‌های تولیدات کم آب بر و تجهیز منطقه به امکانات نرم افزاری و سخت افزاری نوین برای مصرف بهینه را به کارگیری خواهم کرد، در حال حاضر کشاورزان و نخبگان زیادی وجود دارند که با سرمایه‌های خود و قبول خطرپذیری آن اقدام به ورود به فناوری‌های جدید از جمله آبیاری زیرسطحی در مزارع تولیدات خود استفاده کردند که البته موفق هم بوده اند لذا بنده و همکارانم باید صدور مجوز‌های لازم را تسریع و فناوری‌های مورد استفاده را گسترش دهیم.
نیکبخت اظهار کرد: توانمندسازی جوامع مختلف و نفوذ تجهیزات آبیاری مناسب، احیا و مرمت قنات‌ها و استفاده از اینترنت اشیاء و هوشمندسازی، توسعه و تکمیل شبکه‌های آبیاری و زهکشی، توسعه کشت در محیط‌های کنترل شده مانند گلخانه، راه اندازی نهضت احداث سایه بان در باغات کشور، استفاده از آب‌های نامتعارف، بهره گیری بیشتر از آب‌های سطح و استفاده از گیاهان کم آب بر از جمله برنامه‌های اینجانب است.
وی با اشاره به برنامه‌های خود برای حفظ جنگل‌ها و مناطق، گفت: طرح تنفس جنگل‌های شمال، سرعت بخشی به حدنگاری، طرح صیانت از جنگل‌های زاگرس، جنوب و مناطق مرکزی ایران و مدیریت پایدار و مردم محور به دلیل معیشت حدود یک میلیون نفر به ویژه عشایر و نقش کلیدی آن‌ها در حفاظت از آب و جلوگیری از ورود سیل به مناطق و تولید گوشت قرمز از برنامه‌های اصلی اینجانب است. اجرای طرح کنترل و پیش آوری سیل و توجه به طرح‌های آبخیزداری و آبخوان داری از جمله برنامه‌های بنده است.
این وزیر پیشنهادی به برنامه‌های خود در حوزه توسعه متوازن زنجیره ارزش اشاره کرد و گفت: متاسفانه زنجیره‌های ارزش در کشورمان از جامعیت مناسبی برخوردار نیست و اجزای زنجیره متناسب با ظرفیت اجزای تولیدی نیست لذا این امر موجب تلفات بسیاری می‌شود، در دنیا غریب به ۹۸ درصد از تولیدات کشاورزی پس از برداشت وارد فرآیند بسته بندی می‌شوند. این در حالی است که در ایران این رقم ۱۵ درصد بوده است و این به معنی خام فروشی و تلفات و ضایعات است و در صورت وجود ماشین آلات، برداشت، انبار‌های استاندارد و سردخانه‌ها و حمل و نقل سرد و وجود واحد‌های فرآوری در محل‌های تولید از تلفات گسترده محصولات می‌کاهد. تنها یک قلم ریزش برگ یونجه در سال به دلیل نبود ماشین آلات مناسب برداشت معادل حداقل ۶۵۰ هزار تن کنجاله سویا است.
نیکبخت اظهار کرد: در بخش توسعه سرمایه گذاری شیلات ظرفیت‌های بسیار زیادی وجود دارد، در این حوزه برنامه بنده خودکفایی در هسته‌های اولیه تولید اعم از انواع مواد و مولد‌ها است.
وی به جهت گیری چهارم برنامه‌های خود اشاره کرد و افزود: جهت گیری چهارم یعنی ریل گذاری برای آینده کشاورزی ایران، در این جهت گیری تلاش کردم در چند حوزه مختلف ریل گذاری داشته باشم، ابتدا راه اندازی شهرک‌های نوآوری بذر است که با حداکثر استفاده از ظرفیت بخش خصوصی نخبگان علمی و توانمند کشور و با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری انجام می‌شود که ضمن دستیابی به فناوری‌های موجود و خودکفایی، زیست بوم فناوری شکل خواهد گرفت که با توجه به شرایط مختلف، ایران را به قطب تولید بذر تبدیل خواهد کرد.
نیکبخت اضافه کرد: دومین ریل گذاری بنده راه اندازی نهضت تولید، خوراک دام و پسماند‌ها است و سومین ریل گذاری ایجاد شرکت‌های حرفه‌ای خدمات کشاورزی است. پیش بینی می‌شود به دلیل افزایش هزینه‌های تولید در سال‌های آینده ممکن است مالکین اراضی کشاورزی قادر به تولید نباشند لذا یکی از برنامه‌های بنده ایجاد شرکت‌های خدمات فنی کشاورزی است که با تشکیل آن‌ها به واسطه حضور نخبگان کشاورزی و حمایت دولت در زمینه اشتغال نیرو‌های جوان ایجاد می‌شود. بنده به تجربه، دانش و دلسوزی نمایندگان باور دارم و در صورت توفیق خدمت در کلیه برنامه‌ها از شما نمایندگان به عنوان مشاورین امین یاری خواهم گرفت، بنده به خرد جمعی ایمان دارم و میدان را برای مشارکت همگانی نخبگان و فعالان بخش کشاورزی باز خواهم کرد و معتقدم در بخش‌های مختلف جهاد کشاورزی نیرو‌های ارزشمندی وجود دارد که بنده مصمم به استفاده از آن‌ها هستم و در انتخاب مدیران و همکارانم از رهنمود‌های مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم در خصوص استفاده از نیرو‌های جوان بهره خواهم گرفت.
وزیر پیشنهادی جهاد کشاورزی گفت: به شما خواهران و برادران عزیز قول می‌دهم با جریان‌های فساد به شدت مبارزه کنم. رهبر فرزانه انقلاب فرمودند دستگاه کشاورزی برای ما بسیار مهم است، زیرا امنیت غذایی برای کشور بزرگی مثل ایران پرجمعیت و دارای اهداف بلند، بسیار مهم است، بنابراین فرد انتخابی مسئولیت خطیری را برعهده خواهد گرفت که تامین امنیت غذایی و رضایت مردم نیازمند مدیریت و تلاش و مدیریت او و همکارانش می‌باشد. برای اینجانب واژه مدیریت جهادی یادآور روز‌های خدمت بی ادعا، صادقانه و پر جنب و جوش جوانی ام است که در محروم‌ترین روستا‌های کشور با فقر و انواع محرومیت‌های مادی و اجتماعی و قهر طبیعت دست و پنجه نرم می‌کردم. با تحمل باد‌های سیستان و گرمای طاقت فرسای بلوچستان. اکنون آماده ام تا با اتکای به خداوند متعال با تمام توان و همان روحیه جهادی، سادگی و صداقت آن روز‌ها و بهره مندی از همه نخبگان، خادم ملت شریف ایران اسلامی باشم. اعتقاد راسخ دارم که تصمیم شما نمایندگان محترم هر چه باشد، با در نظر گرفتن رضایت خداوند متعال، معیار‌های دقیق و مصالح کشور بوده و آن را با جان و دل می‌پذیرم.
نیکبخت با اشاره به اینکه از رئیس محترم مجلس، هیات رئیسه و نمایندگان، رئیس جمهور محترم، معاون اول رئیس جمهور و اعضای هیات دولت تشکر و قدردانی می‌کنم، ادامه داد: در پایان از برادر عزیزم آقای ساداتی نژاد که نزدیک به ۲ سال گذشته مسئولیت سنگین وزارت جهاد کشاورزی را برعهده داشته و در طول این مدت من بسیاری از چیز‌ها را از وی یاد گرفتم و همچنین از تمامی وزرای گذشته تقدیر و تشکر می‌کنم.
نیکبخت وزیر جهاد کشاورزی شد
در ادامه رای گیری نمایندگان مجلس شورای اسلامی آغاز شد و در نهایت نمایندگان به نیکبخت برای سکانداری وزارت جهادکشاورزی اعتماد کردند.
بر همین اساس از میان ۲۴۸ رای کل نمایندگان، ۱۹۸ رای موافق، ۴۰ رای مخالف، ۱۰ رای ممتنع و ۰ رای باطله اعتماد نمایندگان مجلس به وزیر پیشنهادی رئیس جمهور برای وزارتخانه جهادکشاورزی جلب و محمد علی نیکبخت وزیر جهاد کشاورزی شد.
منبع: فارس و ایسنا
