شیب کاهشی دلار در هفته جاری
بازار ارز هر سال در میانه زمستان روزهای پرنوسانی را می‌گذراند. امسال نیز همین تغییرات اتفاق افتاد اما در روزهای اخیر قیمت ارز افت اندکی را نسبت به قبل تجربه کرد. در آخرین هفته دی ماه، ارز در کانال 4400 تومانی بود اما در اول بهمن تا مرز کانال 4600 تومانی نیز بالا رفت، حالا دوباره عقب نشینی کرده و به کانال 4500 تومانی رسیده است. روز گذشته دلار با قیمت 4516 تومانی معامله شد. به این ترتیب در دو روز گذشته از هفته جاری، ارز با شیب کاهشی مواجه بود.
عباس آرگون، عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه در تحلیل وضعیت بازار ارز به روزنامه ایران می‌گوید:«در حال حاضر مهم‌ترین بحث درباره جریان‌های اخیر ارز، این است که نرخ‌ها باید در بازار واقعی باشد، نه اینکه با عرضه بیشتر، نرخ دستوری پایین بیاید. درخواست تمام فعالان اقتصادی این است که نرخ ارز واقعی شود و با عرضه بیشتر، وضعیت بازار را سرکوب نکنیم.»
او ادامه می‌دهد: «مدیریت بازار با اهرم عرضه بیشتر، بعد از مدتی آثار خود را از دست می‌دهد. در صورت سرکوب، تولیدکنننده‌ها از بازار و صادرکننده‌ها هم از چرخه تولید خارج می‌شوند.»
این فعال اقتصادی با تأکید بر تأثیر نرخ ارز بر تولید می‌گوید:«بارها گفته‌ایم که چون قیمت تمام شده واقعی کالا بالاست، صادرکننده‌ها نمی‌توانند به راحتی به فعالیت بپردازند و با مشکل مواجه خواهند شد. وقتی تفاوت قیمت ارز در داخل و خارج وجود داشته باشد، امکانی برای رقابت باقی نمی‌ماند.»
آرگون تصریح می‌کند: «رابطه مستقیمی بین صادرات کالاهای غیرنفتی و نرخ ارز وجود دارد، افزایش نرخ ارز منجر به افزایش صادرات می‌شود. نباید با سرکوب نرخ ارز و تعدیل نکردن نرخ آن مطابق نرخ تورم، امکان رقابت تولید کالاهای تولید داخل به دلیل وجود تورم سالانه و افزایش بهای تمام شده کالاهای تولید داخلی را با کالاهای خارجی وارداتی
از بین برد.»
نرخ ارز واقعی و نه حبابی، ضامن صادرات است
برخی کارشناسان معتقد هستند که مدیریت نرخ ارز بی‌توجه به منطق بازار، در درازمدت اثرات مخرب تری به بار خواهد آورد. آرگون نیز هم سو با همین تحلیل می‌گوید:«از طرف دیگر توجه داشته باشیم که سرکوب نرخ ارز نمی‌تواند در بلند مدت جوابگوی نیازهای اقتصادی باشد، فنر ارز برای مدت کوتاهی فشرده شده اما دوباره رها می‌شود. با سرکوب نرخ ارز، در حقیقت به تولید داخلی خودمان ضربه زده‌ایم، نه تنها به تولید، بلکه رها شدن یک فنر در نهایت آسیب بسیار بیشتری برای کل اقتصاد دارد.»
این عضو کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی ایران معتقد است که نرخ کنونی، منطقی و طبیعی است. او می‌گوید:«نرخی که در حال حاضر در بازار وجود دارد، معقول به نظر می‌رسد، اما همین هم باید واقعی باشد، نه کاذب و حبابی. اگر بعد از سال 91، وضعیت تورم را در کشور در نظر بگیریم و به عرضه و تقاضا توجه کنیم، می‌توان گفت که احتمالاً همین نرخ کنونی، واقعی است و می‌تواند پاسخگوی نیازهای تولید باشد. اما مهم‌تر از آن، توجه به نظام تک نرخی شدن ارز است.»
محمد لاهوتی، رئیس کنفدراسیون صادرات ایران نیز معتقد است که واقعی شدن نرخ ارز، دغدغه همیشگی فعالان اقتصادی و صادرکنندگان است، اما با این شرط که این وضعیت واقعی باشد. او گفته است:«افزایش نرخ ارز زمانی تأثیرگذار است که متناوب و یکسان در طول یک سال باشد یعنی اگر دولت نرخ تورم را ۹ درصد اعلام می‌کند و نرخ تورم جهانی ۲ درصد است قیمت ارز طی یک سال ۷ درصد افزایش پیدا کند، اگر غیر از این باشد قیمت کالای صادراتی ما افزایش و قدرت رقابت صادرکننده کاهش خواهد داشت اما اینکه در یک بازه زمانی دو ماهه ناگهان قیمت دلار ۲۰ درصد رشد کند نه معقول و نه پسندیده است.»
