اسرائیل توانایی حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران را ندارد/ باید بکوشیم چتر هسته‌ای آمریکا را گسترش دهیم
یک تحلیلگر اسرائیلی با تشریح دلایل ناتوانی اسرائیل برای اقدام نظامی علیه برنامه هسته‌ای ایران، به رهبران تل‌آویو پیشنهاد داده است تا به جای تلاش‌های ناممکن برای تأثیرگذاری بر مذاکرات هسته‌ای یا لفاظی در خصوص حمله به ایران، با هدف گسترش چتر هسته‌ای آمریکا به خاورمیانه، با واشنگتن وارد گفتگو شوند.
«بازتاب»؛ آرش صفار- هم‌زمان با مذاکرات وین میان ایران و قدرت‌های بزرگ، «یوسی ملمن» تحلیلگر و کارشناس امنیتی-نظامی اسرائیلی در یادداشتی برای «هاآرتص»، بر این نکته تأکید کرده است که اسرائیل به جای تلاش برای بر هم زدن و متوقف کردن مذاکرات، باید به توافقی با آمریکا دست یابد که طبق آن آمریکا چتر هسته‌ای خود را گسترش دهد.
به نظر نویسنده، این توافق از این رو اهمیت دارد که اسرائیل فاقد توانایی لازم برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران است.
مطابق یادداشت، توافق میان اسرائیل و آمریکا در خصوص گسترش چتر هسته‌ای به خاورمیانه می‌تواند به عربستان، امارات و بحرین نیز گسترش یابد.
به باور یوسی ملمن، استقرار سلا‌ح‌های هسته‌ای آمریکا در منطقه، تضمین نهایی حفظ بازدارندگی در مقابل برنامه هسته‌ای ایران است.
بر اساس یادداشت هاآرتص تمام اظهارات نخست‌وزیر، وزیر دفاع و رئیس ستاد ارتش اسرائیل در خصوص آمادگی حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، لفاظی‌هایی بی‌معنا است و ایران، روسیه، چین، آمریکا و اتحادیه اروپا از این موضوع آگاه هستند.
نویسنده با اشاره به این لفاظی‌ها، تأکید می‌کند «رهبری که با دشمن بازی می‌کند و جنگ روانی را به کار می‌گیرد، باهوش است؛ رهبری که با افکار عمومی بازی می‌کند، مکار است و رهبری که خود را فریب می‌دهد، خطرناک است».
یادداشت در توضیح دلایل ناتوانی اسرائیل به حمله ایران موارد متعددی را مطرح کرده است:
کوتاه‌ترین مسیر برای حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، عبور جنگنده‌های اف 35 اسرائیل از آسمان اردن و عراق است؛ این جنگنده‌ها حتی برای استفاده از این مسیر هم نیازمند سوخت‌گیری هوایی هستند که سرعت عملیات را کاهش و احتمال هدف قرار گرفته آن‌ها را افزایش می‌دهد.
امکان دیگر، پرواز جنگنده‌های اسرائیلی از خاک جمهوری آذربایجان است؛ علیرغم همکاری‌های اطلاعاتی و نظامی باکو و تل‌آویو، معلوم نیست خبرها در خصوص اینکه جمهوری آذربایجان فرودگاهی را برای استفاده عملیاتی در اختیار اسرائیل قرار داده است، تا حد چه صحت دارد.
مطابق یادداشت دست کم در یک مورد پهپادهای اسرائیلی از خاک جمهوری آذربایجان برای عملیات اطلاعاتی وارد ایران شده‌اند؛ در این اقدام پهپاد سقوط کرده و قطعات آن در اختیار نیروهای ایران قرار گرفته است.
به هر حال امکان بسیار اندکی وجود دارد که باکو اجازه استفاده اسرائیل از خاک خود برای حمله به ایران را بدهد؛ «همکاری مخفی اطلاعاتی یک چیز است، اقدام اسرائیل برای جنگ علیه ایران از خاک آذربایجان یک چیز دیگر. این امر قواعد بازی بین دو طرف و در سراسر منطقه را تغییر خواهد داد و باعث واکنش ایران علیه آذربایجان می‌شود و باکو تمایلی به گرفتار شدن در یک جنگ، به خاطر اسرائیل ندارد».
فرض دیگر این است که پهپادهای اسرائیلی از اردن و عراق یا عربستان خود را به ایران برسانند و این کشورها هم با اسرائیل همکاری کنند؛ با توجه به حضور پایگاه‌های اطلاعاتی و راداری آمریکا و روسیه در منطقه احتمال اینکه ایران از این عملیات مطلع نشود بسیار اندک است.
نویسنده تأکید دارد که علاوه بر آمریکا و روسیه، باید ترکیه را هم در نظر گرفت که «آژانس اطلاعاتی آن سابقه تحویل ماموران اطلاعاتی اسرائیل به ایران را دارد»؛ بنابراین احتمال شناسایی نشدن عملیات پهپادی اسرائیل علیه ایران، «تقریبا صفر است».
ملمن توضیح می‌دهد که اسرائیل برای حمله به ایران باید تمام نیروهای خود را به کار بگیرد تا عملیات تنها در یک مرحله به نتیجه برسد؛ این در حالی است که آمریکا قابلیت حملات مکرر و فازبندی شده در چند هفته را دارد؛ علیرغم این توانایی «دولت‌های اوباما، ترامپ و بایدن همگی با چنین اقدامی مخالف بودند یا جرأت صدور دستور برای انجام آن را نداشته‌اند».
با فرض اینکه ارتش اسرائیل توانایی عبور از سیستم پدافندی ایران را داشته باشد، نیروی هوایی باید به ده‌ها سایت هسته‌ای که در سراسر خاک ایران پراکنده است حمله کند و این کار باید همراه با حملات به مراکز فرماندهی، ارتباطی و پدافندی ایران باشد؛ موضوعی که تقریبا غیرممکن است.
«در مجموع، این یک ماموریت بسیار پیچیده و عملا غیرممکن است»، عملیاتی فراتر از توانایی‌های نیروی هوایی اسرائیل. «شرم‌آور است که ده‌ها میلیارد شِکِل برای آماده کردن نیروی هوایی برای حمله‌ای که رخ نخواهد داد، هدر می رود. همین اتفاق در زمان نخست‌وزیر سابق بنیامین نتانیاهو نیز رخ داد».
مطابق یادداشت «حتی اگر با یک معجزه»، سایت‌های هسته‌ای ایران به طور کامل یا جزئی نابود شوند، دانشمندان ایرانی از دانش، توانمندی و برنامه‌هایی برخوردار هستند که قابل نابودی نیست. ایران پیش‌تر نیز این دانش و توانمندی را برای بازسازی تأسیسات هسته‌ای خود به کار گرفته است.
«بنابراین، چه فایده ای دارد که برنامه هسته‌ای ایران را با این قیمت بالا و با این همه خطرات، فقط برای یک یا دو سال به عقب برگردانیم؟».
نویسنده تأکید می‌کند که عملیات نظامی اسرائیل قطعا با محکومیت بین‌المللی روبه‌رو خواهد شد و «شاید حتی منجر به تحریم اسرائیل شود». مهم‌تر از آن، ایران توجیه قانونی برای بازسازی و توسعه مجدد برنامه هسته‌ای نظامی خواهد یافت؛ در چنین حالتی، «جهان دیگر نمی‌تواند با ایران مخالفت و آن را تحریم کند».
در صورت حمله اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران، تهران ممکن است به جای بازسازی و حرکت به سمت ساخت سلاح هسته‌ای خواستار خلع سلاح هسته‌ای در خاورمیانه شود.
مطابق یادداشت، در این سناریو معلوم نیست که ایالات‌متحده قادر باشد به دفاع از اسرائیل –همان طور که تاکنون در هر مجامع بین‌المللی از جمله شورای امنیت سازمان ملل متحد انجام داده است- ادامه دهد و این امکان را به تل‌آویو بدهد که سلاح هسته‌ای خود را حفظ کند.
به ادعای نویسنده، هدف ایران از مذاکرات وین، به دست آوردن زمان برای تسریع برنامه خود تا تبدیل شدن به یک کشور در «آستانه هسته‌ای» یا حتی ساخت سلاح هسته‌ای است؛ «اگرچه این احتمال همچنان مورد تردید است»، در هر صورت اسرائیل واقعا گزینه خوبی پیش رو ندارد.
از سوی دیگر، ضعف دولت بایدن و عدم تمایل آن به رویارویی با ایران به این معنا است که حتی در صورت دستیابی به یک توافق جدید، ایران همچنان می‌تواند به تقویت و پیشبرد برنامه هسته‌ای خود ادامه دهد. فقدان توافق هم به معنی ادامه وضع موجود و پیشرفت مداوم برنامه هسته‌ای ایران است.
در این شرایط، اسرائیل باید برای یک توافق با آمریکا وارد گفتگو شود و واشنگتن را قانع کند که چتر هسته‌ای خود را به اسرائیل و سایر متحدان منطقه (در صورت تمایل آن‌ها) گسترش دهد. نویسنده شروع چنین گفتگوهایی را اقدامی خلاقانه از سوی اسرائیل می‌داند.
به باور یوسی ملمن، این امر مانع از این خواهد شد که ایران –حتی در صورت ساخت سلاح هسته‌ای- از آن برای تهدید اسرائیل یا همسایگان خود استفاده کند؛ چرا که با تهدید متقابل آمریکا روبه‌رو خواهد شد. «موازنه قدرت هسته‌ای بین ایران و ایالات‌متحده نیازی به توضیح بیش‌تر ندارد».
در نهایت نویسنده هشدار می‌دهد که توافق بین آمریکا و اسرائیل در خصوص چتر هسته‌ای، نباید آزادی اقدام نظامی متعارف اسرائیل را تضعیف کند. و تل‌آویو باید قادر باشد با ابزارهای متعارف و عملیات مخفیانه، علیه ایران و سیاست‌های آن مقابله کند.
