آمدن جهانگیری تاکتیک انتخاباتی روحانی
«آمدن جهانگیری تاکتیک انتخاباتی روحانی» و «اگر رئیس‌جمهور شوم…» از جمله محورهای اصلی تحولات انتخاباتی در روزنامه های دوشنبه 28 فروردین محسوب می شود.
روزنامه «آرمان» در یادداشتی به قلم عبدالله ناصری و با عنوان «آمدن جهانگیری تاکتیک انتخاباتی روحانی»، با واکاوی کاندیدای پوششی اصلاح طلبان می نویسد: درواپسین ساعات ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری شاهد حضور اسحاق جهانگیری درستاد انتخابات وزارت کشور و ثبت‌نام وی درانتخابات ریاست جمهوری بودیم. پیرامون کاندیداتوری یا عدم کاندیداتوری ایشان درانتخابات دو نظر وجود داشت. دیدگاه اول به حضور کاندیدایی در سایه برای حمایت از آقای روحانی معتقد بود و دیدگاه بعدی بر عدم کاندیداتوری نامزد سایه تاکید می‌ورزید. درنهایت، تصمیم در این باره به آقای روحانی واگذار شد که به‌طور حتم ورود آقای جهانگیری به انتخابات و اعلام کاندیداتوری‌اش با رای و تصمیم رئیس جمهور صورت گرفت. درمرحله فعلی با هجومی که رقبای دولت به سمت کاندیداتوری در انتخابات آوردند. با ثبت‌نام تعدادی از اصلاح‌طلبان وحامیان دولت درانتخابات، اندکی از بار روانی هجمه رقیبان کم شد. اصولا اصلاح‌طلبان نیز در بزنگاه اصلی، تصمیمات راهبردی می‌گیرند.
** چرا باید احمدی‌نژاد تایید صلاحیت شود؟
روزنامه «همدلی» در یادداشتی به قلم احسان اقبال سعید و با عنوان «چرا باید احمدی‌نژاد تایید صلاحیت شود؟» نوشت: ثبت نام محمود احمدی‌نژاد در روزهای اولیه ثبت نام در حالی که گمان می‌رفت به توصیه‌ها گردن نهد موجی از انتقاد و تحلیل را به‌وجود آورد. این بار از رفقای سینه چاک سابق تا رقبای قسم خورده‌اش به میدان آمدند وهر کدام با دلایل منحصر به خود خواستار رد صلاحیت احمدی‌نژاد شدند. شاید اولین بار از سال 84 باشد که چنین طیف ناهمگونی از مخالفان از کرباسچی تا نادران و کوچک‌زاده مقابل احمدی‌نژاد قرار می‌گیرند. اما به نظر می‌رسد گروه‌های سیاسی فراتر از منافع آنی و انتخاباتی باید نگاهی عمیق‌تر و از منظر اخلاق و آینده‌نگری به موضوع صلاحیت احمدی‌نژاد داشته باشند. احمدی‌نژاد احتمالا امروز در معرض اتهاماتی برای رد صلاحیت قرار خواهد گرفت که سال‌ها خود اصلاح‌طلبان با آن مواجه بوده‌اند و همواره منتقد آن نیز بوده‌اند. اما اگر امروز به‌واسطه اینکه احمدی‌نژاد را رقیب انتخاباتی خود می‌دانند مدافع یا ناظر ساکت همان رویه باشند فردای اردیبهشت 96 باید پاسخگوی عدول از اصول باشند.
** اگر رئیس‌جمهور شوم…
روزنامه «ایران» در گزارشی با عنوان «اگر رئیس‌جمهور شوم…» به حاشیه نگاری ثبت نام های نامزدها در انتخابات ریاست جمهوری اشاره کرد و می نویسد: ماجرای ثبت‌نام از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری از همان روز نخست برای خودش داستانی شده که هر روز با حکایت جدیدی توی تلویزیون و شبکه‌های مجازی و روزنامه‌ها نقل می‌شود آن هم از آن نقل‌هایی که آدم را آچمز می‌کند. ثبت‌نام مرد 88 ساله برای اینکه رئیس جمهوری شود تا به کشورهای دیگر سفر کند یا مرد روستایی که برای مبارزه با خشکسالی آمده و کابینه‌اش را هم مشخص کرده یا آن آقایی که ادعا می‌کند از سوی خداوند مأموریت یافته تا وارد صحنه انتخابات شود تا مشکلات مردم را حل و فصل کند! حرف‌ها و شعارهای انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری همین طور در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شود و در بیشتر اوقات دستمایه طنز و شوخی می‌شود. اما سؤال اینجاست این آدم‌ها با چه هدف و نیتی پای در مهم‌ترین صحنه انتخاباتی کشور گذاشته‌اند؟
** اصولگرایان رئیسی را جدی نگرفته اند
روزنامه «آفتاب یزد» در گزارشی با عنوان «اصولگرایان رئیسی را جدی نگرفته اند»، آورده است: خاموشی بر اردوگاه اصولگرایان مستولی شده است. این مهم را می‌توان از سکوت زنجیره‌ای رسانه‌هایشان دریافت. گویی این بار خروجی اتاق فکر شنبه‌های نشریات و خبرگزاری‌های جناح راست سکوتی است سلسله وار در قبال ثبت نام کاندیداهای هم کیش خود و حتی نامزدهای جناح رقیب. تصور همگان بر این اساس شکل گرفته بود که پس از ثبت‌نام سید ابراهیم رئیسی، تولیت فعلی آستان قدس رضوی در دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، مطبوعات اصولگرا از او استقبالی پرشکوه می‌کنند و به پایکوبی می‌پردازند اما اگر شخصی روز شنبه در مقابل یکی از کیوسک‌های روزنامه‌فروشی می‌ایستاد و به نشریات اصولگرای روی گیشه، نظری می‌افکند، به سختی می‌توانست دریابد که این روزها کشور در آستانه انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد و بناست تا رئیسی کاندیدای واحد جناح راست بشود. گویی که جملگی در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته بودند و پذیرش اینکه زمانی شخصی چون ابراهیم رئیسی سکان دستگاه اجرایی را به دست بگیرد برای خود اصولگرایان هم دشوار بوده است. این در حالی است که مطبوعات اصلاح طلب نه تنها به بازتاب گسترده نام‌نویسی روحانی در انتخابات پرداختند، که تحلیل‌های فراوانی پیرامون رقابت میان رئیسی و روحانی نیز ارائه دادند. گویی که خود اصولگرایان تمایلی به حمایت از شخصیتی که نه شناخته شده است و نه حائز سوابق اجرایی که در عوض، اکثر فعالیت‌های زندگی سیاسی‌اش محدود می‌شود به اقدامات قضایی و امنیتی، نداشتند.
** از دوقطبی نمایی تا دو قطبی سازی
روزنامه «رسالت» در یادداشتی به قلم مهدی فضائلی و با عنوان «از دوقطبی نمایی تا دو قطبی سازی» درباره جریان دوقطبی شدن انتخابات ریاست جمهوری، نوشت: فضای عمومی قبل ازانتخابات ریاست جمهوری سال 96 که تاچند روز پیش آرام و سرد بود با شروع ثبت نام نامزدها و بازتاب گسترده اخبار آن رو به گرمی گذاشته و نوید انتخاباتی پرشور، جذاب و هیجان انگیزی را می دهد. در این میان، پا گذاشتن آقای رئیسی به میدان رقابت‌های انتخاباتی،از جهاتی تاثیر گذارتر جلوه کرد و مورد توجه بیشتری قرار گرفت تا جایی‌که اقدام تامل برانگیز و دور از انتظار رئیس جمهور سابق هم تحت تاثیر و ذیل آن تحلیل شد! دوقطبی شدن انتخابات در پیش به سبب ورود جناب آقای رئیسی را سخنی ناصواب و طراحی شده و غیر واقعی می‌دانیم؛ چرا؟ در پاسخ به این پرسش لازم است ویژگی های شرایط دوقطبی را مرور کنیم و تفاوت آن‌را با رقابت جدی بدانیم. شاید لازم باشد همین جا به این نکته هم اشاره کنم که منظور از دوقطبی در اینجا دو قطبی مذمومی است که همچون گسل و شکافی، جامعه را به دو بخش رودرروی هم تقسیم می کند و نه دوقطبی های گفتمانی و واقعی.
** انتخابات اخلاقی در پناه اخلاق انتخاباتی
روزنامه «جوان» در یادداشتی به قلم عبدالله متولیان و با عنوان «انتخابات اخلاقی در پناه اخلاق انتخاباتی»، نوشت: مسئولیت‌ها در نظام اسلامی از طریق رأی مردم به نامزدهای انتخاباتی و با تکیه بر جمهوریت به عنوان یکی از عناصر اصلی و مهم تشکیل دهنده جمهوری اسلامی اعمال می‌گردد. کسی که در نظام جمهوری اسلامی ایران مسئولیت می‌پذیرد باید معیارهایی را در خود جست‌وجو کند و در صورت وجود صفات و معیارهای اخلاق عملی، به پذیرش مسئولیت مبادرت ورزد. برخی از مهم‌ترین صفات و معیارهای اخلاقی (در دو حوزه سلبی و ایجابی) از این قرار است: قبول مسئولیت به عنوان راه و روشی عملی جهت عبادت و بندگی خدا که آموزه‌های دینی خدمت به بندگان خدا را سرآمد عبادات معرفی می‌کند، داشتن تخصص، نوآوری و تجربه در امور مدیریتی مورد نظر. مولای متقیان حضرت علی علیه السلام در نامه 53 و 73 می‌فرمایند: «آنان (مسئولان) را از میان افراد با تجربه و با حیا برگزین، پایداری در برابر مشکلات همراه با جدیت در کارها و پشتکار و برخورداری از«سعه صدر» به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدیریتی است تا جایی که حضرت علی علیه السلام سعه صدر را ابزار ریاست می‌دانند.
** منتقدان برجام هم در انتخابات پیروزشوند، آن را حفظ می‌کنند
روزنامه «اعتماد» با انتشار عنوان «منتقدان برجام هم در انتخابات پیروزشوند، آن را حفظ می‌کنند» در گفت و گو با حمیدرضا آصفی سخنگوی سابق وزارت امور خارجه، آورده است: برجام توافقی بود که لازم بود و باید انجام می‌شد. حتی آنهایی که برجام را نقد می‌کنند اگر به قدرت برسند و در انتخابات پیروز شوند، نمی‌توانند برجام را از بین ببرند. آنها هم بیایند، برجام را حفظ خواهند کرد. ترامپ هم می‌گفت که اگر بیاید برجام را پاره خواهد کرد، ولی آن را نگه داشت. برجام یک ضرورت بود و کشور به آن نیاز داشت. ما نباید مسائل سیاه را سفید ببینیم. برجام، آرامشی را در کشور به وجود آورد.
** اصلاح قانون انتخابات در جست و جوی مقصر اصلی
روزنامه «جوان» در گزارشی با عنوان «اصلاح قانون انتخابات در جست و جوی مقصر اصلی»، به بررسی واکنش ها نسبت به ثبت نام چهره های ناشناس پرداخت و نوشت: ثبت‌نام نامزدهای دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با گذشت پنج روز و حضور برخی از چهره‌های شناخته شده سیاسی و انبوهی از چهره‌های ناشناخته در محل وزارت کشور به پایان رسید؛ نکته‌ای که در این پنج روز علاوه بر حضور چهره‌های مطرح سیاسی به شدت مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت، حضور کسانی در وزارت کشور بود که به نظر می‌رسید تنها برای خنده یا آمدن جلوی دوربین رسانه‌ها برای ثبت‌نام در ستاد وزارت کشور حضور یافته بودند، البته در دوره‌های گذشته نیز چنین روالی هنگام ثبت‌نام انتخابات ریاست جمهوری به چشم می‌خورد، اما این بار رکورد حضور چهره‌های ناشناخته شکسته شد. حالا به نظر می‌رسد احزاب و گروه‌های سیاسی متوجه شده‌اند ادامه یافتن چنین روندی وهن کامل انتخابات ریاست‌جمهوری است و خواستار اصلاح این وضع شده‌اند. در واکنش به چنین درخواست‌هایی آیت‌الله احمد جنتی دبیر شورای نگهبان روز گذشته این مسئله را متوجه ضعف قانون انتخابات دانست و خواستار اصلاح آن از سوی نهادهای مرتبط از جمله مجلس شورای اسلامی شد.
** تقسیم تقصیر
روزنامه «همدلی» در گزارشی با عنوان «تقسیم تقصیر» با بررسی نقش رسانه ملی در ثبت نام نامزدها در انتخابات ریاست جمهوری، نوشت: یک جوان دیپلمه 20ساله که در انتخابات ریاست‌جمهوری نامزد شده بود می‌گفت بعد از ثبت نامش رجل سیاسی شده است. فقط او نبود که این تصور را داشت. شاید از 1636 نفر که در انتخابات ثبت نام کردند 1600 نفر اینگونه مانند او فکر می‌کردند. در این چند روز رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی در این باره واکنش‌های زیادی به خود دید. بسیاری افراد به اینکه قانونی وجود ندارد تا جلوی هرکسی را بگیرد انتقاد می‌کردند. دیروز هم این انتقادات از زبان مسئولان نظام بیان شد. آیت‌الله جنتی، دبیر شورای نگهبان گفت که مجلس باید در این زمینه قانون گذاری کند. علی لاریجانی رئیس مجلس هم اعلام کرد مجلس قبلا مصوبه‌ای در این رابطه به شورای نگهبان فرستاده اما شورای نگهبان گفته تشخیص این کار بر عهده شورای نگهبان است نه مجلس. بعضی هم صدا و سیما را در این زمینه مقصر می‌دانند، چرا که حجم ثبت نام‌ها در روزهای پایانی بیشتر از روزهای اول بوده است و بسیاری افراد تحت تاثیر رفتار صدا و سیما ثبت نام کرده‌اند.
** آیا جهانگیری ضربه‌گیر است؟
روزنامه «وطن امروز» در یادداشتی به قلم محمد زعیم زاده و با عنوان «آیا جهانگیری ضربه‌گیر است؟»، به حضور اسحاق جهانگیری به عنوان نامزد پوششی اشاره کرد و نوشت: روز پایانی ثبت‌نام از نامزدهای ریاست جمهوری با چند اتفاق مهم و البته تا حدودی قابل پیش‌بینی همراه بود؛ اگر از فعل و انفعالات جبهه منتقدان وضع موجود و دولت یازدهم بگذریم، باید ثبت‌نام اسحاق جهانگیری معاون اول روحانی را مهم‌ترین رویداد در جبهه حامیان دولت و حامیان استمرار وضع موجود بدانیم. نزدیکان جناب روحانی بیم این را هم داشتند که ممکن است گزینه‌ای به عنوان پوششی یا ضربه‌گیر وارد صحنه شود که نتوانند رفتار‌های آتی وی را مدیریت کنند و تضمینی برای کنار کشیدن یا بموقع کنار کشیدنش وجود نداشته باشد. با وجود چنین کشمکش‌هایی روز شنبه معاون اول رئیس‌جمهور در اقدامی بی‌سابقه پا به عرصه انتخابات گذاشت. حضور جهانگیری در وهله اول به یک معنا تمام آن 3 مولفه‌ای را که منتقدان کاندیدای پوششی نگران آن بودند در صحنه متجلی کرده اما نکته مهم‌تر این است که اسحاق جهانگیری دارای برخی ویژگی‌های منحصر به‌فرد است که می‌تواند در صحنه انتخابات به شکل دیگری موثر باشد.
** انتخابات برای تضعیف نهاد دولت نیست
روزنامه «ابتکار» در سرمقاله ای به قلم محمدصادق جنان صفت و با عنوان «انتخابات برای تضعیف نهاد دولت نیست»، نوشت: شوربختانه باید گفت در حال حاضر سمت و سوی مبارزات انتخابات دوازدهم ریاست جمهوری به گونه‌ای شده و به راهی افتاده است که گروه‌هایی از سیاست‌ورزان می‌خواهند به هر قیمت که شده است نهاد ریاست جمهوری و نهاد دولت را تسخیر کنند. این گروه در هفته‌های اخیر به ویژه در روزهای تازه سپری شده حرف‌هایی می‌زد که اگر یک فرد عادی در شرایطی دیگر می‌زند از سوی نهادهای نظارتی و امنیتی تحت تعقیب قرار می‌گرفت. برآیند همه حرف این سیاست‌ورزان تندخو این است که دولت مستقر توانایی اداره جامعه را نداشته و کار به جایی رسیده است که حالا باید کسانی دیگر بیایند و جامعه را نجات دهند. حجم شدید تبلیغات منفی و سیاهی که این روزها علیه دولت و شخص رییس دولت دیده می‌شود، نتیجه‌اش این است که شهروندان بگویند و باورشان شود که این هم نتوانست کاری کند و بار دیگر شرایط به سمتی رود که ناکارآمدترین‌ها زمام امور را در دست بگیرند.
** وقتی قالیباف چرخ رئیسی را پنجر می‌کند!
روزنامه «شهروند» در یادداشتی به قلم و با عنوان «وقتی قالیباف چرخ رئیسی را پنجر می‌کند!»، می نویسد: درحالی که ظاهراً رئیسی نفر نخست جمناست و قالیباف، کاندیدای پوششی، «MJalaeipour» با هشتگ «قالیباف» نوشت: «باز اومد! قالیباف هم چنان‌که پیش‌بینی می‌شد، دوباره آمد و احتمالاً به نفع رئیسی هم کنار نخواهد رفت» و «NimaNrz» هم توییت کرد: «رئیسی با پنچر کردن ماشین قالیباف مانع از حضور به موقع وی جهت ثبت‌نام شد» و بعضی‌ها هم مثل «MastourehNasiri» حضور همزمان این دو را فرض گرفتند: «والا چه کاریه خودمون رو اذیت کنیم، مملکت رو بدیم دست رئیسی و قالیباف و مثل دوران محمود حالشو ببریم»
و این درحالی بود که حتی اصولگراهای توییتر و طرفداران رئیسی و قالیباف هم نگران این وضعیت بودند و می‌ترسیدند کابوس انتخابات‌های قبلی‌شان تکرار شود. «seday_mardon» در توییتی که ازطرف حساب کاربری جمنا فیواستار شده بود، توییت کرد: «آنانی که سال92 از جلیلی خواستند به نفع قالیباف کنار بکشد! آیا این بار از قالیباف می‌خواهند به نفع رئیسی کنار بکشد!» و بعد هشتگ زد «درد قدرت یا درد انقلاب» و «محمدمهدی صفار» روحانی جوان ساکن توییتر نیز نوشت: «در انتخابات ٩٦ کسی می‌توانست موفق باشد که کارنامه‌ای برای قضاوت افکارعمومی نداشته باشد، احمدی‌نژاد، قالیباف مصرف شده‌اند و کارکرد ندارند».
** شوق شهرت و قصور رسانه‌ها
روزنامه «قانون» در یادداشتی به قلم فرشید اسحاقی و با عنوان «شوق شهرت و قصور رسانه‌ها» به واکاوی نقش رسانه ها در ثبت نام نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری پرداخت و می نویسد: حضور قریب به 1700 نفر در ثبت‌نام انتخابات ریاست جمهوری از اقشار مختلف مردم، انتقادهای زیادی را به خصوص میان سیاسیون و مسئولان اجرایی کشور به همراه داشته است. افرادی که با سواد و بی سواد، کاربلد و ناکاربلد و با چهره‌های عجیب و غریب، صرفا با داشتن کارت ملی و شناسنامه و البته یک قطعه عکس، نامزد انتخابات ریاست جمهوری شده اند تا خود برای حل مشکلات کشور آستین بالا زنند. در این میان، اهالی رسانه و فعالان فرهنگی کشور نیز از منتقدین اصلی حضور بدون محدودیت شهروندان در نامزدی انتخابات بودند و این درحالی است که خود رسانه‌ها، عاملی برای افزایش حضور شهروندان عادی برای نامزدی انتخابات هستند! این روزها، فعالان رسانه‌ای از عوامل مختلف در ثبت نام افراد فاقد صلاحیت سخن می گویند و این در شرایطی است که عملکرد بخشی از رسانه‌ها، تاثیر بسزایی در تحریک شهروندان عادی برای نامزدی انتخابات داشته است.
** پیامبر اقتصاد ایران کاندیدا شد
روزنامه «آرمان» در یادداشتی به قلم محمد فاضلی و با عنوان «پیامبر اقتصاد ایران کاندیدا شد»، به نامزدی محمدباقر قالیباف در انتخابات ریاست جمهوری اشاره کرد و نوشت: محمدباقر قالیباف در 26 فروردین 1396 سخنی در بیانیه ثبت نام انتخاباتی‌اش گفت که ثابت می‌کند او پیامبر اقتصاد ایران است، زیرا معجزه اقتصادی می‌کند و شایسته لقب پیامبر اقتصاد ایران است. او گفته است «من، محمدباقر قالیباف به شما تعهد می‌دهم با توکل به خداوند منان و به پشتوانه شما «دولت مردم» را تشکیل دهم و در یک دوره چهار ساله با انقلابی اقتصادی درآمد کشور را دو و نیم برابر افزایش دهم، 5 میلیون شغل ایجاد کنم، نظام مالیاتی را به نفع 96 درصد مردم تغییر دهم و از همه مهم‌تر برنامه‌ای مدون و دقیق برای حل مشکلات فوری اقشار کم‌درآمد اجرا کنم.» شما فقط خواندن 497 کلمه را تحمل کنید تا بدانید او «پبامبر اقتصاد ایران» است. درآمد ناخالص ملی (Growth National Income) ایران در سال 2015 برابر 511 میلیارد دلار بوده است (آمار بانک جهانی). دو و نیم برابر شدن آن به این معنی است که ظرف چهار سال اقتصاد ایران به درآمد ناخالص ملی 1277 میلیارد دلار می‌رسد.
** انتخابات، ثبات و امنیت
روزنامه «شرق» در یادداشتی به قلم عبدالله مومنی و با عنوان «انتخابات، ثبات و امنیت»، می نویسد: از برکت برگزاری دوره‌ای انتخابات است که جوامع و نظام‌های سیاسی از تهدید فرسودگی جان به‌در می‌برند و بالندگی خود را تضمین می‌کنند. برای تحقق ثبات و امنیت در هر کشوری، انتخابات نعمتی غیرقابل توصیف است. با اسلحه می‌توان و باید دشمن را از خانه بیرون راند و دور نگاه نداشت، اما این تنها کیمیای انتخابات و مردم‌سالاری است که صلح را در معنای ایجابی آن میان اقشار و طبقات مختلف جامعه مستقر و مستحکم می‌کند؛ از این منظر هرگونه تقلیل و تخفیف امر انتخابات تهدید صلحی است که وجود آن ضامن حیات باکرامت شهروندان و نیز بهره‌مندی آنان از حقوقشان است.
** صف‌بندی‌ها پس از ثبت‌نام‌ها
روزنامه «ایران» در گزارشی با عنوان «صف‌بندی‌ها پس از ثبت‌نام‌ها»، می نویسد: پایان نام‌نویسی داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری دوازدهم، به همان میزان که فضای حاکم بر این رقابت‌ها را روشن کرد، بر ابهام و پیچیدگی‌هایش افزود. اگر چه تقلیل نامزدهای نسبتاً شناخته شده که تا پریروز احتمال کاندیداتوری‌شان می‌رفت، عرصه را خلوت‌تر و میدان دید را برای رصد و تحلیل وسیع تر کرده است، اما نحوه حضور داوطلبان و اضافه شدن نام‌هایی که پیش‌تر مطرح نبودند به فهرست مدعیان ریاست جمهوری، رقابت‌ها را چند وجهی کرده است. این در حالی است که تا پیش از اعلام نتیجه بررسی صلاحیت داوطلبان، نمی‌توان چندان به قطعیت درباره صف‌بندی‌های انتخابات سخن گفت و همین، تحلیلگران را در پیش‌بینی روند و آینده مبارزه‌های انتخاباتی به تحفظ و خویشتنداری سوق داده است. چه واپسین انتخابات ریاست جمهوری نشان داد معادلات سیاسی تا چه حدی می‌تواند تحت‌الشعاع تصمیم و خروجی شورای نگهبان درباره صلاحیت داوطلبان قرار بگیرد. مجموعه مؤلفه‌هایی که وقتی کنار هم قرار می‌گیرند، به سؤالاتی می‌انجامد که فعلاً پاسخ گفتن به آنها جز با قید «اگر» و «اما» میسر و منطقی نیست.
** نامزد ضربه گیر قربانی کارنامه خالی نامزد اصلی می شود
روزنامه «کیهان» در گزارشی با عنوان «نامزد ضربه گیر قربانی کارنامه خالی نامزد اصلی می شود»، می نویسد: بالاخره پس از ماهها کش و قوس و نشست و برخاست اصلاح‌طلبان برای چگونگی ورود به انتخابات با توجه به کارنامه خالی و عملکرد ناموفق رئیس‌جمهور مورد حمایتشان ، با واژه‌سازی‌هایی نظیر «نامزد ضربه گیر»،«نامزد پوششی»،«نامزد در سایه» و «نامزد مکمل»، نهایتا اسحاق جهانگیری معاون اول اصلاح‌طلب رئیس‌جمهور حاضر شد نقش نامزد ضربه گیرِ درسایه و مکملِ پوششی حسن روحانی در انتخابات اردیبهشت را بازی کند. نقشی که حتی برخی چهره‌های دست چندم و نه چندان مطرح جریان اصلاحات هم حاضر به ایفای آن نشدند. از طرفی معرفی کاندیدای مستقل از طرف خاندان مرحوم هاشمی آن هم به صورت مستقل نیز نکات جالب توجه بود. کاندیداتوری جهانگیری در انتخابات از یک‌سو عیار اصلاح‌طلبان پر مدعا را اینگونه عیان کرد که نهایت سیاست ورزی آنها در عرصه انتخابات ریاست جمهوری از معرفی نامزد بالقوه ریاست‌جمهوری به معرفی کاندیدا برای ضربه‌گیری تنزل کرده و از سوی دیگر نشان داد که روحانی مستعد‌ترین رئیس‌جمهور در بین روسای جمهور گذشته برای شکست در دور دوم است.
