ترکیه – «گردشگری و موزه» – یک اقتصاد بدون نفت
«در کشوری مانند ترکیه، عمدتا دولت است که در بخش موزه سرمایه‌گذاری می‌کند و بخش خصوصی نقش کمرنگ‌تری را بازی می‌کند. برای آنها، موزه‌ها “نماد اعتماد به نفس، منابع آموزش عمومی و مکان‌هایی هستند که یک کشور می‌تواند روایتی ملی ارائه کند.”»
«دامون منزوی – عضو هیات اجرایی کمیته بین‌المللی موزه‌های بانکی و پولی» در یادداشتی با عنوان «موزه‌های ترکیه به روایت آمار» که در اختیار ایسنا قرار داده با بررسی میزان بازدیدهای گردشگران از موزه‌ها و آثار تاریخی کشور ترکیه، به عنوان کشوری که اقتصاد آن به گردشگری متکی است، نه نفت؛ فقط به بیان میزان درآمدهای این کشور از محل بازدید گردشگران از موزه‌های این کشور در طول یکی دو سال گذشته پرداخته است.
در این یادداشت آمده است: «در دو دهه اخیر افزایش قابل توجه تعداد و تنوع موزه‌های ترکیه در سراسر کشور بخش مهمی از استراتژی دولت برای کمک به ایجاد تصویری از ترکیه به عنوان یک مقصد برتر گردشگری بوده است.
بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳ تعداد گردشگران به صورت کلی ۳۳۵٪ افزایش یافت، در حالی که تعداد بازدیدکنندگان موزه‌ها و اماکن تاریخی ۴۲۸.۸٪ در این سال ها افزایش یافته است.
بر اساس گزارش‌های وزارت فرهنگ و جهانگردی ترکیه تعداد کل موزه ها در سال ۲۰۱۳، سیصد و هفتاد موزه بوده که از این تعداد ۱۸۸ مورد آن وابسته به وزارت فرهنگ و جهانگردی و ۱۸۲ مورد از آنها موزه‌های خصوصی است. این آماردر سال ۲۰۱۷ به ۴۵۱ موزه افزایش یافته است .
این رونق از جنس موزه برای ترکیه نباید جای تعجب داشته باشد. براساس گزارش ویژه اکونومیست در مورد موزه‌ها، وقتی که از «مناطق دولتمند در بین کشورهای در حال توسعه» صحبت می‌شود، عمدتا دولت‌ها هستند که در بخش موزه سرمایه‌گذاری می‌کنند و بخش خصوصی نقش کمرنگ‌تری را بازی می‌کند، چون آنها «می‌خواهند کشورهایشان از نظر فرهنگی پیشرفته تلقی شوند. برای آنها، موزه‌ها «نماد اعتماد به نفس، منابع آموزش عمومی و مکان‌هایی هستند که یک کشور می‌تواند روایتی ملی ارائه کند.»
درآمد گردشگری ترکیه در سه ماهه اول سال ۲۰۱۹، معادل ۴.۶۳ میلیارد دلار بود، این اطلاعات توسط مقامات ترکیه در ۳۰ آوریل همان سال اعلام شده است. بر اساس گزارش موسسه آمار ترکیه از ماه ژانویه تا ماه مارس، درآمد گردشگری سه ماهه در مقایسه با سال گذشته ۴.۶ درصد رشد داشته است. بر اساس همین گزارش در حالی که ۸۰.۳ درصد از این درآمد – به استثنای هزینه‌های رومینگ GSM و خدمات مشابه – از بازدید کنندگان خارجی بدست آمده، ۱۹.۷ درصد درآمدها نیز شامل شهروندانی است که مقیم خارج از کشور هستند.
بر اساس آمار منتشره ۴،۱ میلیارد دلار درآمد از محل گردشگری انفرادی حاصل شده است و این در حالی است که ۵۴۳ میلیون دلار از درآمد کل گردشگری سهم تورهای گروهی بوده است.
ترکیه در سه ماهه نخست پذیرای ۶،۶ ملیون گردشگر بوده که با رشد۸.۵ درصدی آمار سالانه – ۸۲.۲ درصد گردشگران خارجی و ۱۷.۸ درصد شهروندان ترکیه‌ای که مقیم خارج از کشورند روبرو بوده است.
طبق داده‌های وزارت فرهنگ و گردشگری ترکیه، بیش از شش میلیون نفر در چهار ماه اول سال ۲۰۱۸ از موزه‌ها و سایت‌های باستان‌شناسی بازدید کرده‌اند. داده‌ها نشان می‌دهد که مجموعا شش میلیون و ۴۰۰ هزار و ۹۵۷ نفر از موزه‌ها و سایت‌های باستان‌شناسی بازدید کرده‌اند که تحت نظارت این وزارتخانه در ترکیه فعالیت می‌کنند.
موزه‌های استانبول با بیش از دو میلیون بازدید کننده در بالاترین سطح این فهرست قرار گرفته‌اند که بیشترین بازدید موزه‌ها در ترکیه نیز کاخ “توپکاپی” با ۸۳۰ هزار و ۵۸۸ نفر بوده است.
موزه “ایا سوفیا” در استانبول و موزه “مولانا رومی” دومین و سوم موزه‌های پر بازدید ترکیه با ۷۷۵ هزار و ۱۶۱ نفر و ۷۱۷ هزار و ۱۵۸ نفر بازدید کننده بوده‌اند. بر اساس همین آمارها در سال ۲۰۱۷ نیز تعداد ۲۰ میلیارد و ۵۰۹ هزار و ۷۴۶ نفر از موزه‌ها و سایت‌های باستان شناسی در سراسر ترکیه بازدید کرده‌اند.
وزارت فرهنگ و گردشگری این کشور در سال ۲۰۱۸ اعلام کرد که تقریباً ۸۷۸ هزار نفر در ماه ژانویه از موزه‌ها و اماکن باستان شناسی ترکیه بازدید کردند که نسبت به ماه مشابه سال گذشته ۵۷ درصد افزایش یافته است.
در وب‌سایت وزارتخانه نوشته شده است که علاوه بر بازدیدکنندگان، موزه‌ها و اماکن تاریخی نیز درآمد بیشتری کسب کردند. در ماه ژانویه درآمد حاصل از موزه‌ها و سایت‌های باستان‌شناسی ترکیه بالغ بر ۱۴.۵ میلیون لیر ترکیه (۳.۸۴ میلیون دلار) بود که نسبت به ماه مشابه سال ۲۰۱۷ ، ۲۳۶ درصد افزایش یافته است.
مکان‌های دیدنی ماه ژانویه ۲۰۱۸ در ترکیه شامل موزه کاخ توپکاپی استانبول و موزه ایا سوفیا ، موزه مولانا رومی در قونیه ، دنیزلی هیراپولیس (پاموکاله) در دنیزلی و شهر باستانی افسس درازمیر اژه بود.
در همین حال ، فروش موزه کارت (کارت ورود عمومی به موزه‌ها و اماکن تاریخی) در ژانویه۲۰۱۸، ۱۶۷ درصد نسبت به ژانویه ۲۰۱۷ رشد داشته است. در ژانویه، درآمد حاصل از فروش Muzekart بالغ بر ۳.۶ میلیون لیر ترکیه (۹۶۵،۰۰۰ دلار) بوده و موزه کارت از سال ۲۰۰۸ ، برای اولین بار ارائه شده و از آنجایی که با استقبال چشمگیری روبرو شده، فروش آن تا کنون ادامه پیدا کرده است.
Muzekart به مردم امکان بازدید از حداقل ۳۰۰ موزه و مکان‌های باستان‌شناسی وابسته به وزارتخانه میراث فرهنگی ترکیه را می‌دهد و برای مدت یک سال معتبر است.»
در این یادداشت از مطالب منتشر شده در خبر گزاری‌های”آنادولو”، “شینهوا”، “هوریت دیلی نیوز” و “دیلی صاباح” نیز استفاده شده است.
