دستور رییس جمهوری برای مقابله با سودجویی در بازار ارز

پس از افزایش نوسانات نرخ ارز در روزهای اخیر، رییس جمهوری وارد میدان شد و دستور مقابله با مداخلات سودجویانه در بازار ارز را به دستگاه های مسوول صادر کرد.

«بازتاب»؛ در روزهای گذشته شاهد تغییرات غیرعادی در نرخ ارز بودیم موضوعی که واکنش رییس دولت را به همراه داشت و آیت الله سید ابراهیم رییسی ضمن تاکید بر لزوم جلوگیری از مداخلات سودجویانه در بازار ارز، به دستگاه‌های مسئول دستور داد که در این زمینه با جدیت به وظیفه خود عمل کنند.

رییس جمهوری در جلسه ستاد هماهنگی اقتصادی دولت با اشاره به مشخص شدن دخالت‌ها و دسیسه‌های سودجویانه برای برهم زدن ثبات بازار ارز، تصریح کرد:دستگاه‌های مسئول همزمان با نظارت و کنترل بر بازار، با شناسایی دقیق عوامل مداخله‌گر و بی‌ثبات‌کننده بازار ارز، با جدیت به مسئولیت‌های خود در این زمینه عمل کنند.

به گزارش ایرنا، رییس دولت سیزدهم همچنین انسجام و اقدام هماهنگ نهادهای مسئول را در مدیریت و ساماندهی بازار ارز ضروری دانست.

در این جلسه با تقسیم کار و وظایف دستگاه‌های مختلف مقرر شد برای مدیریت در بازار ارز، با اخذ مجوزهای لازم از سوی نهادهای مسئول و بر اساس واقعیت‌ها، ثبات و شرایط عادی به بازار ارز برگردد، همچنین گزارش نهادهای مسئول درباره وضعیت بازار ارز ارائه و عوامل مؤثر در تغییرات غیرعادی نرخ ارز به ویژه در روزهای اخیر مورد بررسی قرار گرفت.

دلیل افزایش نرخ ارز

افزایش نرخ ارز در معاملات یک هفته اخیر در حالی صورت گرفت که پیش بینی می شد که با اقدامات دولت و بانک مرکزی همچون افزایش معاملات در بازار متشکل ارزی و افزایش عرضه حواله‌های ارزی در سامانه نیما، قیمت‌ها در مسیر کاهشی قرار بگیرد.

بازار متشکل ارزی وظیفه کشف قیمت ارز را بر عهده دارد و یکی از بازارهای مهم در تعیین نرخ ارز در کشور بوده و در دولت سیزدهم با توجه به اهمیت کنترل نرخ ارز، معاملات در این بازار عمق بیشتری یافته است.

به گفته رییس‌کل بانک مرکزی از ابتدای امسال تاکنون ۱.۳ میلیارد دلار معاملات در این بازار انجام شده که در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته ۳.۷ برابر شده است.

رشد ۳.۷ برابری معاملات همچنین این موضوع را یادآور می‌شود که کمبود ارز باعث نوسان قیمت در روزهای اخیر نیست و متهم را باید جایی دیگر جست‌وجو کرد.

از سوی دیگر حجم عرضه حواله‌ها در سامانه نیما نیز روندی صعودی دارد که نشان‌دهنده ورود کافی ارز از سوی صادرکنندگان و تامین همه نیازهای ارزی واردکنندگان است. اکنون به‌طور میانگین، روزانه بیش از ۱۰۰ میلیون دلار در بازار رسمی نیما معامله می‌شود که حدود ۷۰ درصد بیشتر از مدت مشابه سال گذشته است.

اما این تحولات مثبت در عرضه ارز با رشد قیمت ارز در روزهای اخیر هم‌زمان شد که جای تامل دارد، در این روزها شاهد اعلام قیمت‌هایی برای نرخ ارز در بازار فردایی و آزاد هستیم که با واقعیت‌های بازار همخوانی ندارد.

نگاهی دقیق‌تر به وضعیت عوامل تاثیرگذار در قیمت ارز نشان می‌دهد که رد پای این قیمت‌سازی‌ها را باید در خارج از مرزها و در بازار فردایی کشورهای همسایه جست‌وجو کرد که توسط فضای مجازی پوشش داده می‌شود.

در این میان نقش بازار سلیمانیه و هرات در تعیین کاذب و هیجانی نرخ دلار در کشور به تحریم ایران و عدم امکان مبادلات دلار از کانال‌ بانک‌های خارجی در سال‌های گذشته باز می‌گردد.

در سال‌های گذشته با توجه به حجم معاملات ایران در امارات و سهولتی که در ورود ارز از کانال صرافی‌های این کشور وجود داشت، برای سال‌ها نرخ حواله درهم و میزان عرضه و تقاضا در صرافی‌های این کشور در معاملات ارزی ایران اثرگذار بود.

اما پس از آن و با توجه به محدودیت‌های نقل و انتقال ارز از طریق دوبی، بازارهای عراق و افغانستان به دلیل حجم بالای مبادلات تجاری با ایران تا حد زیادی جایگزین دوبی شدند و برخی بازرگانان و صادرکنندگان ایرانی درآمد ارزی خود را به حساب‌ بانک‌های هرات و سلیمانیه واریز کرده و از این طریق واردات کالا انجام می‌شود.

براساس این گزارش، دلالان در بازار ارز به منظور کسب سود بیشتر براساس قیمت فردایی یا همان بازار سلیمانه و هرات، نرخ ارز را اعلام می‌کنند، این در حالی است که افراد معاملات خود را با ریال انجام می‌دهند و بدین ترتیب قیمت‌های کاذب شکل می‌گیرد.