حال و روز «کلاب هاوس» در کشورهای عربی خلیج فارس/ حضور دعوت نشده برخی از سران عرب در کلاب هاوس نشانه چیست؟
کلاب هاوس، در کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، کابران زیادی را به خود جذب کرده است، با این وجود به نظر می‌رسد مقام‌های این کشورها، چندان از به وجود آمدن محملی برای گفتگوهای بدون محدودیت شهروندان، راضی نیستند.
«بازتاب»؛ آرش صفار– وبسایت خبری-تحلیلی «میدل ایست آی»، در یادداشتی به بررسی موضوع کلاب هاوس، استقبال اجتماعی و شیوه برخورد مقام‌های رسمی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با این شبکه اجتماعی پرداخته است.
بنا بر این یادداشت، کاربران این شبکه اجتماعی در امارات، از ابتدای ماه گذشته میلادی از کاهش سرعت اینترنت، به هنگام ورود به کلاب هاوس شکایت کرده‌اند؛ این کاهش سرعت در بسیاری موارد سبب ناتوانی آن‌ها در ورود به محیط این شبکه اجتماعی بوده است.
بسیاری از کاربران اماراتی که با استفاده از VPN به محیط نرم‌افزار وارد می‌شوند نیز از عدم وضوح صدا به واسطه کاهش پهنای باند، خبر داده‌اند.
با این وجود، مقام‌های شرکت دولتی ارتباطات تلفنی امارات، تأکید کرده‌اند که استفاده از کلاب هاوس در امارات ممنوع نیست و برخی از کاربران نیز گفته‌اند که بدون هیچ محدودیتی به کلاب هاوس دسترسی دارند.
در حالی که کلاب هاوس یک نرم‌افزار نسبتا جدید محسوب می‌شود، به سرعت در کشورهای شورای همکاری خلیج فارس گسترش یافته است به طوری که در فاصله 14 اکتبر 2020 تا 2 مارس 2021، در عربستان سعودی بیش از 220 هزار نفر، امارات بیش از 51 هزار نفر و کویت بیش از 18 هزار نفر، این اپلیکیشن را دانلود کرده‌اند.
اگر چه این تعداد، تنها 0/62 درصد از جمعیت عربستان، 0/51درصد از جمعیت امارات و 0/42 درصد از جمعیت کویت را تشکیل می‌دهند، با این وجود بسیار بیش‌تر از متوسط جهانی دانلود این اپلیکشین، یعنی 0/13 درصد از جمعیت جهان است.
«خالد السید»، سردبیر «دوحه گلوب»، در توضیح دلایل این استقبال از شبکه اجتماعی کلاب هاوس در کشورهای عربی خلیج فارس، گفته است «کِی و کجا در خلیج [فارس]، بیش از هزار فرد معمولی می‌توانستند برای بحث درباره هر موضوعی، دور هم جمع شوند؟».
«ریم الحرمی»، یک استاد دانشگاه اهل قطر معتقد است که این شبکه اجتماعی به کاربران «فضای بحث در مورد سیاست، مذهب، هویت، فمینیسم و فرهنگی توده را می‌دهد»؛ با این وجود، او بر این باور است که کلاب هاوس، هنوز باید ثابت کند که برای کاربران منطقه خاورمیانه امن است، چرا که نگرانی‌هایی از ضبط شدن مکالمات، بدون اطلاع کاربران وجود دارد.
«محمد الیوسف»، یک محقق مستقل کویتی فعال در کلاب هاوس، از حضور دعوت نشده «أنس خالد الصالح»، معاون نخست‌وزیر و وزیر نفت کویت در یک «روم» کلاب هاوس و پاسخ‌گویی به سوالات خبر داده است.
ریم الحرمی، چنین مشارکتی را به واسطه دور زدن رسانه‌های سنتی، مثبت می‌داند؛ به گفته او وزیر اطلاعات‌رسانی كویت، در محیط کلاب هاوس، میزبان یک بحث عمومی در مورد این شبکه اجتماعی بوده است.
گزارش‌ها حاکی از آن است که در عربستان، «بدر العساکر»، رئیس دفتر ولیعهد، «عبدالله الصوحه»، وزیر ارتباطات و «اسامه نقلی»، سفیر سعودی در مصر، در برخی از گفتگوهای کلاب هاوسی شرکت کرده‌اند.
به نظر «مارک اون جونز»، علیرغم اینکه کاربران عرب در خلیج فارس با بهره‌گیری از کلاب هاوس در مورد برخی تابوهای اجتماعی مثل خداناباوری، هم‌جنس‌گرایی و انتقاد از دولت به گفتگو می‌پردازند، ممنوعیت استفاده از آن در کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، بعید است؛ چرا که این کشورها در استفاده از فناوری به عنوان ابزار کنترل موفق عمل کرده‌اند و این امر به آن‌ها امکان می‌دهد که از مزایای اقتصادی فناوری‌های جدید، بدون خطرات سیاسی بهره‌مند شوند.
با این وجود، عمان در ماه گذشته میلادی، استفاده از این شبکه اجتماعی را ممنوع کرد؛ اگرچه معلوم نیست که این ممنوعیت دائمی است یا موقت، برخی از تحلیل‌گران این موضوع را در امتداد سرکوب آزادی بیان در کشورهای خلیج فارس دانسته‌اند.
با توجه به آنجه گفته شد، به نظر می‌رسد، مسئله شبکه های اجتماعی و شیوه برخورد با آن‌ها، در شمال و جنوب خلیج فارس، مسئله‌ای مشابه است.
شهروندان که از عدم انعکاس موضوعات مورد علاقه جامعه در رسانه‌های رسمی و فقدان بسترهای لازم بیان نظرات خود ناراضی هستند، از هر محملی برای گفتگو و طرح دیدگاه‌های خود استقبال می‌کنند و در مقابل تصمیم‌گیرندگان در مورد این بسترهای نوپدید، توافقی ندارند؛ برخی از مقام‌ها از شبکه استقبال می‌کنند و برخی آن‌ها را به دلایل مختلف، نامناسب می‌دانند.
سخن پایانی اینکه به نظر نمی‌رسد کلاب هاوس آخرین مورد از روایت بالا باشد.
