کشف سیاره نوزاد با ۳ میلیون سال عمر: یکی از جوانترین سیارات شناختهشده در فضا
سیارهای که به تازگی توسط ستارهشناسان دانشگاه کارولینای شمالی کشف شده است، به عنوان یکی از جوانترین سیارههای شناختهشده در جهان فضا معرفی شده است. این سیاره که در فاصله ۴۳۰ سال نوری از زمین قرار دارد، حدود ۳ میلیون سال پیش شکل گرفته است و در مقیاس زمانی کیهانی، هنوز در مراحل ابتدایی تشکیل خود به سر میبرد.
بازتاب– اگرچه این سیاره برای ما انسانها که عمر زمین را ۴.۵ میلیارد سال تخمین میزنیم، قدیمی به نظر میرسد، اما در مقایسه با سیارات دیگر، هنوز بسیار جوان است. برای مثال، قدیمیترین سیارهای که تاکنون کشف شده، ۱۲.۷ میلیارد سال عمر دارد که تقریبا سه برابر عمر زمین است. جالب آنکه این سیاره نوپا همچنان در حال رشد است و به نظر میرسد هنوز به مرحله بلوغ نرسیده است.
این کشف که در مقالهای در ماه جاری در نشریه معتبر Nature منتشر شد، میتواند نگاهی به مراحل ابتدایی شکلگیری سیارات ارائه دهد و نظریههای پیشین درباره سرعت تشکیل سیارات را به چالش بکشد.
مادیسون باربر، نویسنده اصلی این تحقیق و ستارهشناس دانشگاه کارولینای شمالی، در این باره میگوید: “کشف سیاراتی مانند این، به ما این امکان را میدهد که به گذشته نگاه کنیم و نگاهی به شکلگیری سیارات در حال وقوع داشته باشیم.”
این سیاره که با نام رسمی IRAS 04125+2902 b شناخته میشود، همچنین به نام TIDYE-1b نیز شناخته میشود. کشف آن نتیجه شانس بزرگی برای ستارهشناسان بود که موفق شدند آن را در ابر مولکولی ثور، یک ناحیه فعال تشکیل ستارگان در نزدیکی زمین، شناسایی کنند. این ابر مولکولی پر از ستارگان نوزاد است و منبعی غنی از اطلاعات برای دانشمندان است که در حال مطالعه روند شکلگیری و تکامل ستارگان جوان هستند.
سیستمهای ستارهای جوان مانند ابر مولکولی ثور معمولاً توسط دیسکهایی از مواد آوار پوشیده میشوند و به همین دلیل مشاهده سیارات داخل این دیسکها برای تلسکوپهای فضایی مانند TESS که مامور کشف سیارات فراخورشیدی است، دشوار است. اما در این مورد، دیسک آوار اطراف این سیاره نوزاد به طور غیرمنتظرهای به شدت دچار انحراف شده است که این امکان را برای رصدهای دقیق از طریق تس فراهم کرده است.
براساس این کشف، ستارهشناسان اکنون قادرند تا بیشتر درباره سیارات در حال ظهور و نحوه تفاوت آنها با سیستم خورشیدی ما تحقیق کنند. به گفته پژوهشگران، در حالی که زمین حدود ۱۰ تا ۲۰ میلیون سال برای شکلگیری نیاز داشت، سیاره TIDYE-1b در عرض فقط ۳ میلیون سال شکل گرفته و در هر هفته یک دور کامل به دور ستاره خود میچرخد که این مدت زمان به مراتب کوتاهتر از ۳۶۵ روز مدار زمین است.
شاید این سیاره که اندازهای مشابه سیاره مشتری دارد، حدود یک سوم جرم مشتری را دارا است و به نظر میرسد جو آن کمچگال و بادکرده باشد. این ویژگیها ممکن است باعث شود که در آینده این سیاره به شبیه به یک مینی نپتون یا حتی یک سوپر زمین سنگی تبدیل شود.
محققان دانشگاه کارولینای شمالی به دلیل نتایج جالب این کشف، برنامهریزی کردهاند که تحقیقات بیشتری برای تحلیل جو سیاره و مقایسه آن با مواد اطراف دیسک انجام دهند. این مطالعات میتواند سرنخهایی درباره سفر این سیاره به مدار فعلیاش ارائه دهد.
منبع usa today