بهترین درمانهای خانگی برای تسکین درد کمر کدامند؟
حتما برای شما هم پیش آمده که به خاطر کمر درد از انجام ساده‌ترین امور روزانه خود باز بمانید همانطور که همه ما میدانیم این عارضه می‌تواند بسیار ناراحت کننده بوده و حتی باعث ضعف و ناتوانی فرد شود. بهتر است بدانید که بسیاری از مردم دنیا حداقل یکبار درگیر کمردرد بوده‌اند. در سال گذاشته 65 میلیون نفر در آمریکا مبتلا به نوعی از انواع کمر درد بوده‌اند، کمردرد یکی از شایع‌ترین دلایل غیبت از کار و مراجعه به پزشک است.
اما برای رهایی از دردکمر چه کارهایی از دستمان برمی‌آید. در ادامه مصاحبه‌ای را میخوانید با دکتر پورقاسمیان متخصص طب فیزیکی که در آن در مورد کمر درد و روش‌های درمان خانگی آن پرس و جو کرده‌ایم. پاسخ‌های ایشان را به سوالات ما در مورد کمر درد در ادامه میخوانید که امیدواریم برای شما مفید واقع شود.
سلام جناب آقای دکتر پورقاسمیان ممنون که دعوت ما رو پذیرفتید. جناب دکتر به عنوان سوال اول لطفا بفرمائید به طور معمول چه چیزی مسبب بروز کمردرد است؟
من هم سلام میکنم خدمت شما، ببینید، کمردرد، عموماً ناشی از آسیب‌دیدگی‌ها، فعالیت‌ها یا برخی عارضه‌های پزشکی است. اما در کل، این عارضه می‌تواند به دلایل مختلف و در هر سنی رخ بدهد. البته، با بالا رفتن سن، احتمال بروز کمردرد هم افزایش پیدا می‌کند، که دلیل آن معمولاً شغل قبلی شخص یا ابتلای او به بیماری فرسایشی فتق دیسک کمر است. با این حال، در اغلب موارد، علت کمردرد چیزی نیست که پزشک بتواند آن را با یک تست یا یکی از آزمایش‌های تصویربرداری شناسایی کند.
به طور کلی میتوانیم بگوییم که کشیدگی (strain) عضله یا رباط شاید شایع‌ترین علت باشد. بلند کردن مکرر وزنه‌های سنگین یا یک فشار بیش از حد و ناگهانی می‌تواند باعث کشیدگی عضلات و رباط‌های اطراف ستون فقرات شود. کشیدگی‌ها و فشارهای این چنینی اغلب باعث خشک شدگی کمر می‌شود. من پیشنهاد میکنم حتما مقاله «خشکی کمر: علائم و درمان های خشکی کمر چیست؟» را در سایت https://drpourghasemian.ir مطالعه کنید چون راهکارهای خوبی برای مقابله و البته درمان این عارضه در این مقاله آوردم که خواندنش خالی از لطف نیست.
بیرون‌زدگی یا پارگی دیسک‌ها نیز از عوامل بسیار شایع کمردرد میباشد. همانطور که میدانید دیسک‌ها بالشتک‌های نرم بین مهره‌های ستون فقرات هستند که به عنوان ضربه‌گیر عمل می‌کنند. گاهی اوقات سطح دیسک برآمده و یا پاره می‌شود و ماده نرم درون آن خارج می‌شود؛ که در هر دو صورت دیسک به عصب کنار خود فشار می‌آورد و باعث درد می‌شود. البته، در برخی موارد بیرون‌زدگی یا پارگی دیسک دردی ایجاد نمی‌کند و فقط موجب اصطلاحا «خشکی کمر» می‌شود.
آرتروز یکی دیگر از عوامل بروز کمر درد است. بعضی افراد در ناحیه پایین کمر دچار آرتروز می‌شوند. همچنین، گاهی اوقات آرتروز باعث باریک شدن فضای اطراف نخاع می‌شود، که به آن استنوز ستون فقرات گفته می‌شود.
پوکی استخوان نیز که البته در سنین بالا گریبان‌گیر افراد می‌شود از عوامل بروز کمر درد است. در این بیماری، استخوان‌ها متخلخل و شکننده شده و در نهایت در نهایت دچار شکستگی‌های دردناک می‌شوند.
البته عوامل دیگری هم برای کمردرد وجود دارد که بسیار نادر هستند مانند سرطان روماتیسم مفصلی مشکلات کلیوی.
آقای دکتر چه مسائلی موجب افزایش احتمال بروز کمر درد می‌شود؟
ببینید عموما عوامل متعددی می‌توانند احتمال بروز کمردرد را بالا ببرند. عواملی مثل:
افزایش سن. معمولاً با بالا رفتن سن (از حدود 30 یا 40 سالگی به بعد) احتمال بروز کمردرد بیشتر می‌شود.
ورزش نکردن و کم تحرکی هم احتمال ابتلا به کمر درد را بالا میبرد. ضعف و استفاده نکردن از عضلات کمر و شکم می‌تواند منجر به کمردرد شود.
اضافه وزن که مشخصا موجب کمردرد خواهد شد. نیاز به توضیح ندارد که اضافه وزن باعث وارد آمدن فشار بیشتری به کمر می‌شود.
برخی بیماری‌ها. انواع آرتریت، روماتیسم مفصلی و البته برخی سرطان‌ها می‌توانند باعث کمردرد شوند.
بلند کردن اجسام سنگین به روش غلط یکی از آن دسته عوامل شایع بروز کمر درد میباشد. استفاده از کمر به جای پاها و مشخصا زانوها در هنگام بلند کردن اجسام سنگین می‌تواند باعث کمردرد شود.
عارضه‌های روانی مانند انواع افسردگی. شواهد نشان میدهد که اشخاص مستعد افسردگی و اضطراب در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به کمردرد قرار دارند.
استعمال دخانیات نیز یکی دیگر از عوامل بالا رفتن احتمال ابتلا به کمردرد است. نرخ ابتلا به کمردرد در بین افراد سیگاری بیشتر است؛ شاید به این دلیل که سیگار باعث سرفه بیشتر و در نهایت منجر به فتق دیسک می‌شود. سیگار کشیدن همچنین می‌تواند باعث کاهش جریان خون به ستون فقرات و افزایش خطر ابتلا به پوکی استخوان شود.
جناب آقای دکتر چه درمانهای خانگی‌ای برای کمردرد وجود دارند؟
بله خوب درمانهای خانگی در بسیاری از موارد می‌توانند چاره‌گر باشند اما در نظر داشته باشید در موارد شدیدتر کمردرد بهتر است از درمان خانگی به عنوان درمان مکمل استفاده شود. اما به طور کلی اگر بخواهیم درمان‌ها و فعالیت‌های مفید برای درمان خانگی کمر درد را نام ببریم در اولین مرحله باید از روش‌های پیشگیری از کمر درد صحبت کنیم. برای به حرکت درآوردن عضلاتتان ورزش کنید. موقع کمردرد، بلند شدن و حتی حرکت دادن بدن هم می‌تواند چالش‌آفرین باشد. با این حال، یک پیاده روی کوتاه حتی در خانه، تمرین یوگا یا یک فعالیت کم فشار دیگر، اغلب می‌تواند به تسکین کمردرد کمک کند. ورزش عضلات سفت شده را شل کرده و باعث آزاد شدن «اندورفین» می‌شود که مُسکنی طبیعی میباشد.
شما هم میتوانید با پیروی از یک برنامه ورزشی روزانه، شامل تمرینات قدرتی و کششی، عضلاتی انعطاف‌پذیر و قوی داشته باشید. ورزش منظم تضمین می‌کند که در آینده، دیگر به کمردردهای ناشی از سفتی عضلات دچار نشوید.
در هنگام بروز کمر درد سریع‌ترین و راحت ترین راه درمان چیست؟
در هنگام بروز کمر درد از کمپرس گرم و سرد استفاده کنید. تحقیقات نشان داده که استفاده از گرما و سرما راه‌های مؤثری برای تسکین کمردرد هستند. کیسه‌های یخ بیشترین تأثیر را زمانی دارند که شخص مستقیماً بعد از یک آسیب‌دیدگی، مثل یک کشیدگی، از آن‌ها استفاده کند. می‌توان با قرار دادن مستقیم یک کیسه یخ پیچیده شده در یک حوله بر روی کمر، التهاب آن را کاهش داد.
سرما می‌تواند با ایجاد یک اثر بی‌حسی، به تکسین کمردردهای شدید و ناگهانی کمک کند. شخص آسیب‌دیده می‌تواند از کیسه‌های سرد طراحی شده برای تسکین درد استفاده کرده، یا در موارد اضطراری، یک کیسه یخ یا کیسه سبزیجات یخ‌زده را (برای حفاظت پوست از سرمازدگی) در یک پارچه بپیچد و روی کمر قرار بدهد. البته، نباید کیسه یخ، هر بار بیش از 20 دقیقه روی کمر بماند.
پدهای گرمکن هم می‌توانند خشکی کمر را تسکین بدهند. البته دمای پد را هم به دقت چک کنید که بیش از حد گرم نباشد.
جناب دکتر آیا در هنگام بروز کمر درد با چه تمارینی می‌شود درد را تسکین داد؟
یک سری حرکات کششی در تمارین یوگا وجود دارد که می‌توانند به کاهش کمردردتان کمک کنند برای مثال:
لمس کردن پنجه‌های پا: خم شدن به جلو برای گرفتن پنجه‌های پا، علاوه بر کشش عضلات همسترینگ، به شل شدن عضلات پایین کمرتان کمک می‌کند این تمرین را در دفعات 30 ثانیه‌ای انجام دهید.
حالت کبری: برای انجام این تمرین در همان حال که به شکم روی زمین دراز کشیده‌اید، کف دست‌ها در کنار شانه‌ها روی زمین بگذارید و به آرامی قفسه سینه‌تان را طوری از زمین بالا بیاورید، طوریکه بالای سرتان رو به سقف اتاق قرار بگیرد.
حالت گربه- گاو. در این تمرین به حالت چهار دست و پا روی زمین قرار بگیرید و در همان حالت، به آرامی و به تناوب کمرتان را یک بار به سمت سقف قوس داده و یک بار به طرف زمین پایین ببرید.
حالت بچه: این تمرین را به این شکل انجام دهید که دو زانو روی زمین بنشینید و زانوهایتان را به عرض لگن از هم باز کنید؛ سپس به طور کامل به جلو خم شوید طوریکه سرتان روی زمین قرار بگیرد و در همان حال دست‌هایتان را در دو طرف سرتان به جلو بکشید.
این نکته رو فراموش نکنیم که نباید در انجام این تمرین‌ها به کمر فشار بیاوریم. کشش بدن را تا جایی که میتوانید و درد اجازه میدهد انجام دهید.
چه راهکارهایی برای پیشگیری از ابتلا به کمر درد پیشنهاد میکنید؟
وزنتان را در حد سالم نگه‌دارید. کاهش حتی چند کیلو از وزن بدنتان، بار وارده بر کمر شما را کم می‌کند. کاهش وزن واقعاً به کاهش درد کمک می‌کند چراکه این کار باعث کم شدن مقدار نیروی مکانیکی وارده بر ستون فقرات می‌شود.
مسئله بعدی اصلاح وضعیت بدن است. وضعیت قرارگیری بدنتان را اصلاح کنید. این کار کمک می‌کند تا فشار کمتری بر پایین کمرتان وارد شود. برای صاف نگه‌داشتن ستون فقرات خود میتوانید از نوار چسب‌های مخصوص، تسمه‌ها و کمربندهای طبی یا باندهای کشی استفاده کنید. در اینجا هدف این است که سر شما در راستای مرکز لگنتان قرار بگیرد. نباید شانه‌هایتان به جلو افتاده یا چانه‌تان خیلی جلوتر از بدنتان قرار بگیرد.
اگر با رایانه کار میکنید، ساعد دست‌هایتان را به شکل متقارن روی میز کارتان تکیه بدهید، و در ارتفاعی بنشینید که چشم‌هایتان هم‌سطح بالای صفحه مانتیور قرار بگیرند. به طور مرتب از روی صندلی بلند شده و حرکات کششی انجام بدهید و راه بروید.
یکی از روش‌های پیشگیرانه ترک سیگار است. نیکوتین موجود در سیگار و سایر محصولات تنباکو می‌تواند مهره‌های ستون فقراتتان را ضعیف کرده و مانع از رسیدن مواد مغذی حیاتی به دیسک‌های اسفنجی موجود در بین آن‌ها شود. داشتن یک ستون فقرات سالم انعطاف‌پذیری کمر شما را حفظ کرده و از خشکی و دردناک شدن عضلات آن جلوگیری می‌کند.
مسئله بعدی که باید خیلی به آن توجه کنید این است که پوشیدن کفش‌هایی که اندازه پاهایتان نیستند یا تکیه‌گاه مناسبی ندارند می‌تواند باعث کشیدگی عضلات کمر، پاها و حتی گردنتان شود.
برای مثال، پوشیدن کفش‌های پاشنه بلند می‌تواند با برهم زدن نحوه قرار گیری درست بدن، باعث درد پایین کمر شود. همچنین، یکی از تحقیقات نشان داده که پوشیدن طولانی مدت کفش‌های پاشنه بند با ابتلا به کمردرد ارتباط دارد.
پوشیدن کفش‌هایی با کف خیلی صاف هم می‌تواند باعث کشیدگی بیشتر پاها و کمر شود.
اگر مکرراً دچار کمردرد می‌شود، باید به فکر استفاده از کفش‌هایی با اندازه و تکیه‌گاه مناسب برای پاهای خود باشید. در صورت لزوم، میتوانید برای پیدا کردن کفش مناسب پاهایتان از یک متخصص پا کمک بگیرید.
استفاده از یک تشک ناراحت یا بالش‌هایی با اندازه‌های نامناسب و یا حتی خواب ناکافی هم می‌تواند باعث بروز کمردرد شود. به طور معمول بزرگسالان باید 7 تا 9 ساعت خواب شبانه داشته باشند. راحتی و قرار گرفتن کمر در حالت صحیح برای داشتن یک خواب باکیفیت و همچنین جلوگیری از کمردردهای صبحگاهی ضروری است. حجم و اندازه بالش مورد استفاده باید طوری باشد که بتواند کمر و گردن را در یک خط مستقیم نگه‌دارد. اگر به پهلو می‌خوابید، باید حتماً یک بالش بین پاهایتان قرار بدهید.
آقای دکتر به عنوان آخرین سوال، چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
اغلب می‌توان کمردرد را با درمانهای خانگی و قدری صبر و تحمل درمان کرد. اما، در صورت مزمن یا شدید بودن کمردرد باید حتما به پزشک مراجعه شود.
