عزل کارلوس گوسن از ریاست هیئتمدیره نیسان
کارلوس گوسن بهدلیل تخلف و سوءاستفاده مالی از ریاست هیئتمدیرهی نیسان عزل شد. البته، رنو هنوز تصمیمی دربارهی آیندهی کار با گوسن نگرفته است.
نیسان تأیید کرد کارلوس گوسن را هیئتمدیرهی این شرکت از سِمَت ریاست هیئتمدیره عزل کرده است. علاوهبر گوسن، گِرگ کلی نیز از سِمَت مدیران حقوقی نیسان عزل شده است. این دو مدیر فعلاً در میان اعضای هیئتمدیرهی نیسان باقی میمانند و فقط با رأی سهامداران در نشست آینده از عضویت در هیئتمدیره برکنار میشوند.
طبق گفتهی اتوموتیو نیوز، در سیستم مدیریت ژاپن فقط مدیران حقوقی میتوانند قانونی ازطرف شرکت در هنگام امضای قرارداد و معاملات صحبت کنند. با تصمیم جدید هیئتمدیره، هیروتو سایکاوا تنها شخصی خواهد بود که در میان مدیران حقوقی نیسان باقی میماند. سایکاوا هماکنون سِمَت مدیرعاملی نیسان را برعهده دارد.
نکتهی جالب این است که اعضای هیئتمدیرهی نیسان به اتفاق آرا به برکناری کارلوس گوسن رأی دادند. پیشازاین، گمانهزنیهایی دربارهی اختلافنظر میان مدیران منصوبشدهی سایکاوا و مدیران منصوبشدهی رنو در جلسهی هیئتمدیره منتشر شده بود که احتمال میدادند برخی از اعضای هیئتمدیره دربرابر عزل گوسن مقاومت کنند. هیئتمدیرهی نیسان هماکنون نُه عضو دارد: سه کارمند قدیمی نیسان (توشییوکی شیگا و هیروتو سایکاوا و هیدهیوکی ساکاموتو)، دو عضو منصوبشدهی رنو (ژان باپتیست دوزان و برنارد ری) و دو مدیر مستقل (ماساکازو تویودا و کیکو ایهارا).
هیئتمدیرهی نیسان همچنین موافقت کرده کمیتهی ویژهای برای مشورتگرفتن از شرکت شخصی ثالث دربارهی بهبود سیستم مدیریت و کنترل بهتر پاداش مدیران و رئیس هیئتمدیره تشکیل دهد. افزونبراین، این هیئت تصویب کرد کمیتهای ویژه بهمنظور پیشنهاد رئیس جدید برای هیئتمدیره تشکیل شود. گفتنی است هر دو کمیته را کیکو ایهارا و ماساکازو تویودا و ژانباپتیست دوزان رهبری خواهند کرد.
سایکاوا اوایل هفته کارلوس گوسن و گِرگ کلی را به هدایت طرحی برای کمانگاشتن شدید دستمزد گوسن و تخلف مالی و سوءاستفاده از حسابهای مالی نیسان متهم کرد. گزارشهایی منتشر شده که گفته میشود کارلوس گوسن از منابع مالی نیسان برای خرید مخفیانه خانههای مجلل و پرداخت مبالغی به خواهرش سوءاستفاده میکند. گوسن ازطریق شرکتی فرعی در هلند، مبلغی حدود هجدهمیلیون دلار برای خرید خانهی شخصی و بازسازی آن در بیروت و ریودوژانیرو استفاده کرده است.
همچنین، گوسن از منابع مالی نیسان برای چند مورد پرداختی به خواهرش بهعنوان حق مشاوره استفاده کرد. برای مثال، مبلغی حدود شصتهزار دلار برای مشاوره در زمینهی خانهای در ریودوژانیرو به خواهرش پرداخت. البته، کمیتهی بررسی نیسان هنوز شواهدی از ارتکاب این کار گوسن بهدست نیاورده است.
علاوهبراین، گفته میشود گوسن قصد داشت شرکتهای خودروسازی رنو و نیسان را باهم ادغام کند؛ حرکتی که کاملا با مخالفت مسئولان شرکت ژاپنی روبهرو شده است. کارلوس گوسن و گِرگ کلی هماکنون در بازداشت بهسر میبرند و مقامهای دولتی ژاپن درحالبررسی اتهاماتشان هستند.
هیروتو سایکاوا به اقدامات گوسن انتقاداتی داشت که چند روز پیش به آنها اشاره کرد. بهنظر سایکاوا، تمرکز قدرت و سلطهی کارلوس گوسن در اتحاد رنو-نیسان-میتسوبیشی یکی از عوامل اصلی بینظمی در این شرکتها است که کشف شد. ساختار اتحاد سه شرکت بهگونهای مدیریت شد که یک نفر بتواند بهطور همزمان در همهی آنها به پُست رئیس هیئتمدیره برسد و بتواند بزرگترین شرکتهای خودروسازی جهان را مدیریت کند.
سایکاوا از ساختار حاکمیتِ شرکتی ضعیف نیسان انتقاد کرد که قدرت بسیار زیادی در دستان گوسن قرار داده؛ تاجاییکه تخلف مالی ادعایی او بهراحتی شناساییشدنی نبود. سایکاوا در ادامه گفت که نیسان در آینده با شرکای اتحاد خود کار خواهد کرد؛ ولی این شرکت ساختار مدیریتی پایدارتری را معرفی خواهد کرد.
نقد سایکاوا دربارهی تمرکز قدرت در اتحاد رنو-نیسان-میتسوبیشی بسیار مهم است و به برخی از تنشهایی موجود در داخل اتحاد اشاره میکند. در این اتحاد که از شرکتهای جداگانه (البته داشتن سهام متقابل در یکدیگر) تشکیل میشود، کارلوس گوسن نقش مهمی ایفا میکرد و سِمَت رئیس هیئتمدیرهی تمام این شرکتها، ازجمله رئیس اتحاد را نیز برعهده داشت. این نوع از مشارکت برخلاف گروه فولکسواگن است که همهی شرکتهای زیرمجموعهی آن را تیمهای مدیریت جداگانه اداره میکند.
باتوجهبه آنچه گفته شد، کارلوس گوسن بهطور رسمی هنوز رئیس هیئتمدیرهی رنو باقی میماند؛ اگرچه این هیئت نیز بهزودی برای بحث دربارهی آیندهی خود و تعیینتکلیف گوسن تشکیل جلسه میدهد. خروج گوسن از نیسان و دستگیری او یکی از اتفاقهایی است که تأثیرش را در سالهای آینده در صنعت خودرو نشان خواهد داد.