خواب عمیق، چگونه از مغز در برابر آلزایمر محافظت میکند؟

بازتاب– مطالعهای که در سال ۲۰۲۳ توسط محققان دانشگاههای کالیفرنیا برکلی، استنفورد و ایرواین انجام شد، نشان میدهد که خواب عمیق میتواند عاملی کلیدی در حفظ عملکرد حافظه و جلوگیری از کاهش شناختی مرتبط با آلزایمر باشد.
در این پژوهش، ۶۲ فرد سالم از نظر شناختی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افرادی که تغییرات مغزی مرتبط با آلزایمر داشتند اما خواب عمیق بیشتری داشتند، عملکرد بهتری در آزمونهای حافظه از خود نشان دادند. در مقابل، افرادی که خواب عمیق کافی نداشتند، در این آزمونها ضعیفتر عمل کردند. نکته قابل توجه این بود که تأثیر خواب، مستقل از میزان تحصیلات، فعالیت بدنی و ارتباطات اجتماعی افراد بود.
نقش خواب در پاکسازی مغز
مغز انسان در هنگام خواب، به ویژه در مراحل خواب عمیق، فرآیند پاکسازی خود را آغاز میکند. تجمع پروتئینهای آمیلوئید-بتا، که یکی از نشانههای اصلی آلزایمر است، در مغز افرادی که خواب ضعیفی دارند بیشتر مشاهده میشود. اما هنوز مشخص نیست که آیا این تجمع علت اصلی آلزایمر است یا فقط یکی از علائم آن. با این حال، شواهد نشان میدهند که خواب باکیفیت میتواند به دفع این مواد زائد کمک کرده و روند زوال شناختی را به تأخیر بیندازد.
چگونه خواب خود را بهبود دهیم؟
به جای تکیه بر قرصهای خوابآور که ممکن است باعث خواب سطحی شوند، روشهای طبیعی برای بهبود کیفیت خواب توصیه میشوند:
- کاهش مصرف کافئین در ساعات پایانی روز
- انجام فعالیت بدنی منظم
- پرهیز از استفاده از صفحهنمایش قبل از خواب
- گرفتن دوش آب گرم پیش از خواب
در افرادی که مقادیر مشابهی از رسوبات پروتئین بتا آمیلوئید دارند، خواب عمیق بیشتر با بهبود عملکرد حافظه مطابقت دارد.
امیدی تازه در برابر آلزایمر
اگرچه هنوز درمان قطعی برای آلزایمر وجود ندارد، اما یافتههای اخیر نشان میدهد که سبک زندگی، بهویژه کیفیت خواب، میتواند نقش بسزایی در جلوگیری از بروز علائم این بیماری داشته باشد. دکتر متیو واکر، عصبشناس دانشگاه برکلی، میگوید: خواب عمیق را مانند قایقی در نظر بگیرید که حافظه را روی سطح نگه میدارد و از غرق شدن آن در دریای آلزایمر جلوگیری میکند.
این یافتهها نه تنها امید تازهای را برای مقابله با این بیماری ایجاد کردهاند، بلکه نشان میدهند که حتی با وجود تغییرات مغزی مرتبط با آلزایمر، میتوان با خواب عمیق و باکیفیت، سلامت شناختی را حفظ کرد. حالا که دانشمندان در حال تلاش برای حل معمای آلزایمر هستند، بهتر است ما هم با داشتن خوابی بهتر، از مغز خود محافظت کنیم.
منبع sciencealert