مزایا و کاربردهای فوق العاده گوگرد در صنایع غذایی

گوگرد یک ماده شیمیایی است که در برخی از صنایع غذایی به عنوان یک ماده نگهدارنده و ضد باکتریایی استفاده می‌شود. مصارف گوگرد در صنایع غذایی به دلیل ویژگی‌های ضد میکروبی و محافظتی آن برای محصولات غذایی انجام می‌شود. اما مصرف زیاد گوگرد می‌تواند اثرات جانبی مخربی بر روی سلامتی انسان داشته باشد. گوگرد عنصری ضروری در صنعت است که اولین و مهم‌ترین کاربرد آن، به صنایع غذایی اختصاص داده شده است.

گوگرد و ترکیبات آن مانند سولفیت و دی اکسیدها همگی در بهبود کیفیت مواد غذایی و افزایش میزان سلامتی صنعت غذا و دارو نقش دارند. در ادامه این مقاله قصد داریم تا مهم‌ترین کاربردهای گوگرد در صنایع غذایی و همچنین مضرات و فوایدی که این ماده می‌تواند برای بدن داشته باشد را به شما معرفی کنیم.

آشنایی با فواید گوگرد در صنایع غذایی

اگر از گوگرد در صنایع غذایی مختلفی مانند خشک کردن میوه یا سم زدایی گوشت و مرغ استفاده شود، با فواید و مزایای زیر مواجه خواهید شد:

1. خاصیت نگهدارنگی بالا: گوگرد به عنوان یک آنتی‌اکسیدان عمل کرده و با حفظ رنگ، طعم و طراوت غذا، به افزایش میزان ماندگاری آن کمک می‌کند.

2. خاصیت ضد میکروبی: گوگرد می‌تواند از رشد باکتری‌ها، مخمرها و قارچ‌هایی که باعث فساد غذا می‌شوند، جلوگیری کند و غذا را سالم و به دور از هر گونه باکتری نگه دارد.

3. به عنوان عامل سفید کننده: از گوگرد می‌توان برای سفید کردن آرد، شکر و سایر مواد غذایی استفاده کرد.

4. تنظیم کننده اسیدیته: این عنصر دارای قابلیت تنظیم اسیدیته در غذا و بهبود طعم آن می‌باشد. پس می‌تواند برای کنترل میزان اسیدی بودن و بهبود مزه غذا، به کار گرفته شود.

 کاربردهای گوگرد در صنایع غذایی

گوگرد می‌تواند کاربردهای متعددی به عنوان یک ماده افزودنی و مغذی در صنایع غذایی داشته باشد. این ماده به عنوان یک نگهدارنده غذایی ارزشمند شناخته شده و از فساد و آلودگی میوه و سبزیجات تا مرغ و گوشت جلوگیری می‌کند. همچنین می‌تواند برای کنترل رشد میکروب، جلوگیری از اکسید شدن مواد غذایی با اکسیژن، حفظ رنگ و طعم مواد غذایی مختلف موثر باشد. کاربردهایی که از گوگرد در صنایع غذایی مختلف انتظار می‌رود، به دو دسته کلی زیر تقسیم بندی می‌شود:

1. گوگرد به عنوان یک ماده مغذی

گوگرد که در جدول تناوبی با نماد S نشان داده می‌‌شود، یکی از عناصر ضروری برای همه موجودات زنده می‌باشد. این ماده می‌تواند به عنوان کود برای گیاهانی که رنگ پریده و پژمرده هستند، مورد استفاده قرار بگیرد.

2. گوگرد به عنوان ماده افزودنی در غذا

از گوگرد و همچنین ترکیبات آن، می‌توان برای مصارف مختلفی در صنایع غذایی استفاده کرد. برخی از مهم‌ترین کاربردهای گوگرد در صنایع غذایی مختلف عبارتند از:

♦ نگهداری میوه‌ها و سبزیجات

گوگرد به عنوان یک ماده ضد قارچ و ضد باکتری برای حفظ تازگی میوه‌ها و سبزیجات در طول زمان نگهداری می‌شود.

♦ خشک کردن میوه

گوگرد به شکل ترکیب دی اکسید خود می‌تواند به عنوان آنتی اکسیدان در برخی میوه‌ها خشک مورد استفاده قرار بگیرد و رنگ و طعم آن‌ها را حفظ کند. در واقع می‌توان از گوگرد برای خشک کردن میوه‌هایی مانند کشمش، زردآلو و آلو استفاده کرد. ترکیبی که برای خشک کردن میوه کاربرد دارد، ترکیب “دی اکسید گوگرد” می‌باشد.

نحوه خشک کردن میوه با گوگرد به این صورت است که میوه‌های شسته شده و خرد شده داخل سبد یا سینی‌های دارای منافذ قرار می‌گیرند و سپس ترکیب دی اکسید گوگرد به صورت دوده بر روی‌ آن‌ها پخش می‌شود.

♦ جلوگیری از اکسیداسیون چربی‌ها

ترکیبات مبتنی بر گوگرد نقش مهمی در جلوگیری از اکسیداسیون چربی ها و روغن ها دارند. آنها به عنوان آنتی اکسیدان عمل می‌کنند و در راستای افزایش ماندگاری محصولات غذایی حاوی چربی و روغن مانند سس سالاد، سس مایونز و گوشت های فرآوری شده موثر هستند.

♦ جلوگیری از رشد باکتری در آب‌گوشت و پروتئین‌ها

گوگرد و ترکیبات سولفیت و دی اکسید آن، همگی دارای خاصیت آنتی اکسیدانی هستند که در تهیه فرآورده‌های گوشتی مانند سوسیس و سالامی برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

♦ تولید آبمیوه و نوشیدنی‌ها

برخی از نوشیدنی‌ها مانند آبمیوه‌های غیرقنادی و نوشابه‌های مخلوط از گوگرد به عنوان یک ماده نگهدارنده استفاده می‌کنند. در واقع گوگرد و ترکیبات آن برای آبمیوه و نوشیدنی‌های مختلف به عنوان یک عامل ضد میکروبی عمل کرده و از رشد مخمرها و باکتری‌های ناخواسته جلوگیری می‌کند.

♦ تولید ترشی و شور

از آنجایی که گوگرد دارای خاصیت آنتی اکسیدانی بوده و موجب جلوگیری از رشد باکتری‌ها می‌شود، می‌تواند برای تولید انواع ترشی و شور صنعتی و حتی خانگی مورد استفاده قرار بگیرد.

اثرات جانبی گوگرد بر سلامتی

اگر گوگرد بیش از حد مجاز و بدون رعایت نکات ایمنی مورد استفاده قرار بگیرد، ‌می‌تواند عوارض و خطراتی برای سلامتی بدن به همراه داشته باشد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

1. بروز حساسیت و عوارض آلرژیک: مصرف بیش از حد گوگرد می‌تواند حساسیت‌های آلرژیک مختلفی از جمله خارش، التهاب گوش و حتی علایم تنفسی را به همراه داشته باشد.

2. اختلالات گوارشی: برخی از افراد ممکن است به دلیل مصرف بیش از حد گوگرد مشکلات گوارشی مانند زخم معده، تهوع، اسهال و … داشته باشند.

3. ایجاد اختلال در سلامت روان: برخی از مطالعات نشان داده‌اند که گوگرد ممکن است بر روی سلامت روانی افراد تأثیر منفی داشته باشد و موجب بروز اضطراب و افزایش استرس شود.

فواید مصرف گوگرد برای بدن

از جمله مهم‌ترین فوایدی که گوگرد می‌تواند برای سلامتی بدن انسان به همراه داشته باشد، می‌توان به هر یک از موارد زیر اشاره کرد:

♦ ضروری برای سلامت: گوگرد برای ساخت اسیدهای آمینه، آنزیم‌ها و غضروف‌ها که نقش مهمی در بدن ایفا می‌کنند، ضروری است. همچنین خاصیت ضد میکروبی و آنتی اکسیدانی آن باعث شده تا در راستای بهبود سلامتی نقش موثری داشته باشد.

♦ آنتی‌اکسیدان: گوگرد به عنوان یک آنتی‌اکسیدان عمل کرده و در محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد موثر است.

♦ ضد التهاب: گوگرد خاصیت ضد التهابی دارد و می‌تواند به کاهش التهاب ماهیچه‌ای و مفصلی در بدن کمک کند. به همین دلیل است که اغلب در شهرهایی مانند اردبیل، مردم در حوضچه‌های آبی حاوی گوگرد شنا می‌کنند تا التهابات بدنشان کاهش یابد.

♦ سم زدایی: گوگرد به دلیل داشتن خاصیت سم زدایی، می‌تواند کبد و کلیه‌ها را سم زدایی کند و هر گونه آلودگی را از این اندام‌ها پاک کند.

♦ بهبود سلامت پوست، مو و ناخن: گوگرد به دلیل خواص آنتی اکسیدانی و تامین اسید آمینه و آنزیم برای بدن، می‌تواند برای سلامت پوست، مو و ناخن مناسب باشد.

منابع غذایی سرشار از گوگرد

شاید این سوال برایتان پیش آمده باشد که از کدام مواد غذایی می‌توانیم گوگرد را جذب بدن کنیم. منابعی که به طور طبیعی سرشار از گوگرد هستند و می‌توانند برای جذب این ماده موثر باشند عبارتند از:

♦ آجیل و دانه‌هایی مانند بادام، گردو، تخمه آفتابگردان و کنجد

♦ سبزیجاتی مانند کلم بروکلی، کلم پیچ، پیاز و سیر

♦ گوشت مانند گوشت قرمز، مرغ و ماهی

♦ حبوبات مانند عدس، لوبیا و نخود

♦ لبنیات مانند شیر، پنیر و ماست

♦ تخم مرغ

آیا گوگرد دی اکسید به عنوان یک ماده افزودنی خطرناک است؟

خیر. اگر این ترکیب مطابق با استانداردهای بین المللی تولید شود و به اندازه در مواد غذایی مختلف مورد استفاده قرار بگیرد، برای سلامتی ضری نداشته و خطرناک نخواهد بود.

خلاصه کلام

استفاده از گوگرد در صنایع غذایی باید با دقت و مطالعه کامل انجام شود و باید مقادیر استفاده شده به گونه‌ای باشد که بر سلامتی انسان‌ها هیچ تأثیر منفی نداشته باشد. حفظ معیارهای بهداشتی و استانداردهای مربوطه در استفاده از گوگرد در صنایع غذایی امری حیاتی است.