علائم و دلایل اضطراب در کودکان

درست مانند بزرگسالان، کودکان نیز به شیوه‌ای متفاوت به استرس واکنش نشان می‌دهند که بستگی به سن، شخصیت فردی و مهارت‌های رفتاری دارد. زمانی که صحبت از اضطراب کودکان است، آن‌هایی که به تازگی به مدرسه وارد شده‌اند، چندان قادر به بیان احساساتشان به صورت کامل نیستند اما کودکان بزرگ‌تر می‌توانند بیان کنند که دقیقاً چه چیزهایی آن‌ها را ناراحت می‌کند و چرا. اگرچه هیچ تضمینی وجود ندارد که این اطلاعات را در اختیار پدر و مادرشان بگذارند.

در بیشتر موارد، ترس، اضطراب و استرس در کودکان با افزایش سن تغییر می‌کند. مثلاً کودکی که به مهدکودک می‌رود و تجربه اضطراب جدایی دارد ممکن است در سال‌های بعد در مدرسه تبدیل به کودکی برجسته و اجتماعی شود. حتی کودکی که زمانی از تاریکی یا غول می‌ترسیده است در آینده عاشق داستان‌های روح و جن شود.

هنگامی که والدین تصمیم می‌گیرند که آیا کودکشان چیزی عادی را تجربه می‌کند یا اختلال اضطرابی ریشه‌دارتری دارد، می‌توانند راه‌هایی را بیابند تا به کودکشان یاری برسانند تا اضطرابش را مدیریت کند.

علائم اضطراب در کودکان

تغییرات در رفتار یا خلق و خو اولین نشانه‌هایی است که نشان می‌دهد کودک شما ممکن است دچار اضطراب و استرس باشد. برخی دیگر از علائم رایج عبارت‌اند از:

* شکایت از دل درد یا سردرد

* مشکلاتی در خواب یا تمرکز

* تغییرات رفتاری مانند بی‌حوصلگی یا کم صبری یا اصطلاحاً گیر دادن

* افزایش رفتار عصبی مانند ناخن جویدن

* اجتناب از مدرسه رفتن یا به مشکل برخوردن در مدرسه

منبع اضطراب و استرس در کودکان ممکن است مسئله‌ای بیرونی مانند مشکلی در مدرسه، تغییر در ساختار خانواده، یا دعوا با یک دوست باشد. احساسات اضطرابی همچنین می‌تواند به دست احساسات درونی کودک و فشارهایی مانند اینکه می‌خواهد در مدرسه بهتر عمل کند یا از کسی جلو بزند به وجود آید.

۱- تغییرات اساسی در خانواده

تغییرات اساسی در خانواده می‌تواند منجر به ایجاد استرس در کودکان شود. مشکلاتی همچون طلاق، مرگ یکی از اعضای خانواده، جابجایی، یا حتی تولد فرزندی دیگر. این تغییرات ممکن است جهان کودک شما را دچار تغییر کرده یا سرنگون کند. این تغییرات اساسی احتمال دارد که احساس امنیت کودک را دچار تزلزل کرده و به او حس گیجی و سردرگمی و اضطراب بدهد. مثلاً تولد یک نوزاد به او ممکن است حس حسودی یا تهدید القا کند. مرگ یکی از اعضای خانواده، خصوصاً پدربزرگ یا مادربزرگ یا هر کس دیگری، حس غم به او می‌دهد که در نهایت منجر به استرس می‌شود.

۲- برنامه به شدت پرمشغله

اگر کودک شما باید مرتباً از یک فعالیت به فعالیتی دیگر منتقل شود ممکن است دچار استرس شود خصوصاً اگر کودکی باشد که هر از چند گاهی نیاز به زمانی برای استراحت داشته باشد.

۳- فشار خودسرانه

بسیاری از کودکان ممکن است اضطراب را زمانی احساس کنند که می‌خواهند در مدرسه بهتر عمل کنند. آن‌ها احتمالاً می‌خواهند مانند کودکان دیگر باشند یا حتی شبیه آن‌ها رفتار کنند. این نوع فشار خودسرانه به خصوص در کودکانی رایج است که از اشتباه کردن و اینکه خوب نباشند می‌ترسند.

۴- اضطراب به دلیل مسئله‌ای در مدرسه

گاهی بچه‌های قلدر مدرسه ممکن است ایجاد مشکل کنند و حس اضطراب را به کودک منتقل کنند. این شرایط برای کودک استرس‌زاست. برای کودکانی که تازه وارد مدرسه شده‌اند، اضطراب جدایی هم وجود دارد و رایج است.

۵- خبرهای ناگوار از اخبار رسانه‌ها

سرخط خبرهای روزنامه‌ها و تصاویر تلویزیون درباره حوادث ناگوار طبیعی، تروریسم، تصاویر خشونت آمیز و ناراحت‌کننده، اغلب در کودکان ایجاد اضطراب می‌کند. هنگامی که کودک چنین اخباری را می‌بیند و می‌شنود از این می‌ترسد که چنین حادثه‌ای برای او و افرادی که دوست دارد بیافتد.

۶- یک کتاب یا فیلم ترسناک

داستان‌های علمی تخیلی ممکن است در کودکان ایجاد اضطراب کند. کودکان عموماً تحت تأثیر ترس، خشونت، صحنه‌های دردناک فیلم یا داستان قرار می‌گیرند. در حالی که برخی کودکان احتمال دارد نسبت به بقیه حساس‌تر باشند. پس بهتر است محتوای این رسانه‌ها را تا حد امکان از دسترس کودکان دور نگه داریم. توصیه دیگر این است که فیلم‌ها، داستان‌ها و بازی‌های رایانه‌ای مناسب برای سن کودک را برگزینیم و بر محتوای آن‌ها نظارت داشته باشیم که حاوی صحنه‌های وحشتناک و نامناسب برای کودکان نباشند.