جدال لفظی تهران واشنگتن، اروپایی ها را از ما دور می کند؟
دیاکو حسینی مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسی های استراتژیک به بررسی بسته پیشنهادی اروپا به ایران پرداخته است.
به گزارش نامه نیوز: بسته پیشنهادی اروپایی ها برای منتفع کردن ایران از مزایای اقتصادی برجام و تشویق ایران به ماندن در برجام، ارائه شد اما مقامات ایرانی آنرا با انتظارات خود منطبق ندانسته و آنرا نیازمند بررسی قلمداد کردند. ایران از زمان خروج امریکا از برجام اعلام کرد شرط ادامه برجام از سوی ایران، تضمین اروپایی ها در رابطه با فروش نفت و برگشت پول آن و سرمایه گذاری شرکتهای اروپایی است. بسته ارائه شده شامل چه مواردی بوده است و چه بازبینی هایی را نیاز دارد؟ ایران می تواند آنرا مبنای ادامه همکاری خود با اروپایی ها قرار دهد؟ در این باره با دیاکو حسینی مدیر برنامه مطالعات جهانی مرکز بررسی های استراتژیک گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید:
در مورد بسته پیشنهادی اروپایی ها با فضای شکننده ای روبرو هستیم؟ مطرح شدن تنگه هرمز و هشدار ایران، اروپایی ها را از ایران دور نمیکند؟
اروپایی ها به دلیل ارتباطات دیپلماتیک دائمی با ایران، شناخت بهتری در مقایسه با آمریکا نسبت به ایران دارند و احتمالا متوجه هستند که این مباحث، صرفاً در ادامه لفاظی های میان تهران و واشنگتن صورت می گیرد. بنابراین تصور نمی کنم که این جدال های لفظی تاثیری بر برداشت واقعی کشورهای اروپایی داشته باشد اما در هرحال این بدان معنا نیست که اروپا نگران بالا رفتن تنش ها و تاثیرات احتمالی آن بر امنیت در منطقه خلیج فارس نیست. ضمن اینکه اروپایی ها جملات اخیر آقای روحانی را که نامی از تنگه هرمز نبرد، مغرضانه و به منظور پروپاگاندای ضد ایرانی تفسیر نمی کنند و متوجه ظرافت گفتار رئیس جمهور ایران هستند.
آنها روی کدام محورها تضمین دقیق میدهند و در کدام محورها اختلاف وجود دارد؟
فکر نمی کنم واقعاً تضمینی در کار باشد؛ ما باید همواره این دقت را داشته باشیم که در روابط میان ملت ها، هیچ توافقی نمی تواند صد درصد معتبر و تضمین شده باشد و کشورهای دارای حاکمیت مستقل نهایتاً قادر به زیرپا گذاشتن تعهدات شان هستند. بنابراین من پیشنهاد می کنم که هرگز از واژه تضمین در روابط خارجی ایران استفاده نکنیم که پس از نقش برآب شدن این تصورات واهی بخواهیم به خودمان پاسخگو باشیم. بسته پیشنهادی اروپا بسیار ناقص است اما این نقص عمدتاً به دلیل بالا بودن انتظارات ایران از اروپاست؛ انتظاراتی که تا امروز معلوم شده که استجابت آنها در قامت اتحادیه اروپا نیست. آنها تا حدی می توانند با به حرکت درآوردن مقررات مسدود کننده، تدارک بسته های مالی و بانکی و یا ارائه پیشنهاداتی برای همکاری های تجاری، سرمایه گذاری، کشتی رانی و بیمه تا حدی انتظارات ایران را برآورده کنند اما واقعیت این است که اروپا در همه این موارد به دلیل ساختار قانونی کشورهای اروپایی محدودیت هایی در برابر فشار ایالات متحده دارد. ما باید با این واقعیت بزرگتر کنار بیاییم که ارزش توافق ایران و اروپا بیشتر سیاسی است و نه اقتصادی.
ایران و اروپایی ها میتوانند تا شروع تحریمها به سازوکار مشخصی برسند؟
هدف ایران و کشورهای اروپایی رسیدن به توافقی عملی تا پیش از آغاز تحریم های یکجانبه آمریکاست و به نظر می رسد مشکل بزرگی بر سر راه اراده ایران و اروپا در انجام توافقات ضروری وجود ندارد. ایران از اروپا انتظار دارد که محدودیت های ایران نیز مورد توجه قرار بگیرد. یک توافق ضعیفی که مانع از آن شود که دولت ایران، افکار عمومی داخل را متقاعد سازد، نمی تواند ایران را به ماندن در برجام تشویق کند؛ حتی اگر متوجه صداقت اروپا در حفظ برجام هم باشد. ما حتی اگر بدانیم که اتحادیه اروپا قادر به حمایت کامل اقتصادی از برجام نیست ولی در عین حال اراده سیاسی واقعی برای حفظ آن در برابر تخطی ایالات متحده دارد، بازهم نمی توانیم با یک توافق ضعیف با اروپا در برجام باقی بمانیم. این مسئله درون مایه همه تلاش های ایران را تشکیل می دهد و باید ببینیم که آیا اروپا این پیغام روشن را درک می کند یا نه.
