گوشهای از شگفتیهای سفر به کالمند
«ابوالفضل فلاح زاده» از عکاسان حیات وحش استان یزد در آخرین سفر خود به منطقه حفاظت شدهی کالمند و بهادران شهرستان مهریز در این استان، توانسته است گونههای جانوری متنوعی را مشاهده و از بیشتر آنها عکسهای خوبی را تهیه کند.
وی در این سفر از جانورانی مانند کل و بز وحشی، قوچ و میش وحشی، آهویِ ایرانی، روباه قرمز و لاکپشتهای خاکزی عکس گرفته است. در مورد پرندگان نیز گونههایی مانند سنگ چشم دم سرخ، سنگ چشم خاکستری، سبزِقبا، کورکور سیاه و نهایتاً پرنده کمیاب و بسیار مهمِ زاغ بور ایرانی به عنوان تنها پرنده اندمیک کشورمان که از شگفتیهای سفر وی به این منطقه زیبا در استان یزد بوده است.
البته یکی دیگر از شگفتی دیگر این سفر مشاهده و عکاسی از «گور ایرانی» به عنوان یکی از پستاندار در معرض انقراض ایرانزمین، به صورت آزاد و رها در این منطقه بوده است.
به گفتهی این عکاس حیات وحش، وی قبلاً نیز گور ایرانی را در ابرکوه و همچنین دره باغ استان فارس مشاهده کرده بود اما لذت دیدن چنین حیوان زیبا و نسبتاً بزرگی در زیستگاه طبیعی آن یعنی دشت زیبای کالمند، به صورت آزاد از شیرینترین لحظات سفرش بوده است.
عکسی که وی از گور ایرانی آزاد و رها در دشت مهدیآباد کالمند گرفته مربوط به عصر یک روز آفتابی است و از نزدیک تلاشهای قابل تقدیر محیطبانان دشت مهدی آباد در زمینه حفاظت از این گونه جانوری را نظارهگر بودم.
فلاح زاده در مورد این عکس همچنین اظهار میکند: البته علایم و نشانههای زخم روی گردن حیوان، ناشی از نزاعات بین نرها برای غلبه بر یکدیگر در فصل جفتیابی بوده است.
تا چند دههی پیش بیشتر مناطق استپی و بیابانی کشور، جولانگاه گلههای بزرگ گور ایرانی بود و به تعداد زیادی مشاهده میشدند اما متاسفانه امروز تنها حدود ۷۰۰ راس از آنها در ایران و دنیا، آن هم در مناطق حفاظت شده محدودی مانند توران و بهرام گور باقی مانده است.
تخریب زیستگاهی، خشکسالیهای طولانی، شکار بیرویه در سالیان گذشته، ایجاد راههای مواصلاتی و محدود شدن این گونه در مناطق کوچک که زادآوری مناسب و تولید نسل ژن برتر را مختل کرده و همچنین تصادفات جادهای این گونه، در سالهای اخیر از عمده عوامل کاهش تعداد و انقراض این پستاندار ایرانی بوده است.
حفظ و حراست از چنین گونههای در حال انقراضی، مطالبه جدی نسلهای آینده از ما خواهد بود لذا نباید بیتفاوت باشیم.