اختلالات تغذیه چیست؟

اختلال در تغذیه، نوعی بیماری است که فرد را به سمت پرخوری، گرسنگی دادن به خود و یا دیگر رفتارهای ناسالم تغذیه ای که مربوط به غذا و وزن بدن می شود، سوق می دهد.

اختلالات تغذیه چیست؟

اختلال در تغذیه، نوعی بیماری است که فرد را به سمت پرخوری، گرسنگی دادن به خود و یا دیگر رفتارهای ناسالم تغذیه ای که مربوط به غذا و وزن بدن می شود، سوق می دهد. این اختلالات _ پرخوری، بی اشتهایی عصبی، بولیمیا _ عادات بد ساده ای نیستند. این مشکلات با زندگی روزانه تداخل دارند و درمان نکردن آن ها مشکلاتی جدی برای سلامت فرد به دنبال دارد.

اختلال تغذیه پرخوری چیست؟

مشخصه این بیماری، پرخوری بسیار شدید است و یکی از شایع ترین اختلالات تغذیه به حساب می آید. افرادی که درگیر چنین اختلالی هستند، معمولا اضافه وزن دارند یا چاق هستند. این بیماری در مقایسه با بولیمیا، باعث نمی شود فرد غذایی که خورده است را بالا بیاورد، به خود گرسنگی بدهد و یا بیش از حد ورزش کند. اختلال پرخوری در هر سنی می تواند بروز کند اما شایع ترین زمان آن، میانسالی است. این بیماری فرد را در خطر ابتلا به دیابت نوع 2، فشار خون بالا و بیماری های قلبی قرار می دهد.

نشانه های اختلال پرخوری

بسیاری از ما گاهی پرخوری می کنیم، اختلال پرخوری با این حالت فرق دارد. افرادی که این اختلال را دارند، هنگام پرخوری کنترل خود را از دست می دهند. به همین دلیل کسانی که پرخوری می کنند، با سرعت بیشتری نسبت به حالت عادی غذا می خورند. این افراد ممکن است آنقدر پرخوری کنند که به شکل آزار دهنده ای پر شوند و یا زمانی پرخوری کنند که اصلا احساس گرسنگی ندارند. افرادی که این مشکل را دارند ممکن است با احساس استرس، خستگی، افسردگی به پرخوری رو بیاورند.

نشانه های اختلال پرخوری: احساس گناه

احساس گناه، شرمندگی و یا افسردگی پس از پرخوری برای کسانی که اختلال پرخوری دارند، حس آشنایی است. این احساسات می تواند یک چرخه ی نادرست را برای فرد ایجاد کنند. به این صورت که فرد پس از پرخوری، دچار افسردگی و احساس گناه می شود و همین پریشانی روحی، دوباره فرد را به سمت پرخوری بیشتر سوق می دهد. احساس شرم و گناه در افرادی که اختلال پرخوری دارند ممکن است باعث شود این کار را مخفیانه انجام دهند که در این حالت، تشخیص این بیماری سخت می شود.

نشانه های اختلال پرخوری: تغییر وزن

اینکه فرد دچار اختلال پرخوری، نوسانات وزن پیدا کند، عجیب نیست چون فرد در بین پرخوری ها، سعی می کند رژیم نیز بگیرد.تا زمانی که فرد تحت کنترل اختلال پرخوری باشد، تلاشش برای رژیم گرفتن و کاهش وزن ادامه دار نخواهد بود.

تشخیص اختلال پرخوری

بسیاری از کسانی که اختلال پرخوری دارند، این کار را حتی از نزدیک ترین افراد خانواده پنهان می کنند، پس تشخیص این اختلال کمی سخت است. یک نشانه این است که فرد تاریخچه ای از پرخوری داشته باشد، مثلا دوبار در هفته به مدت شش ماه. تشخیص می تواند توسط یک معاینه بالینی و بحث در مورد الگوهای غذا خوردن، تاریخچه پزشکی و سابقه خانوادگی انجام شود.

درمان اختلال پرخوری

درمان موفق می تواند ترکیبی از چند روش باشد. صحبت با یک درمان شناس_ درمان شناختی رفتاری _ می تواند کمک کند عادات نادرست و الگوی رفتاری تغییر کند. آموزش تغذیه و مشاوره خانواده نیز می تواند به درمان این اختلال کمک کند. برنامه های کاهش وزن هم می توانند به کنترل پرخوری کمک کنند و اگر مشکل افسردگی باشد، پزشک می تواند دارو نیز تجویز کند.

بی اشتهایی عصبی چیست؟ ( آناروکسیا )

افرادی که بی اشتهایی عصبی یا آناروکسیا دارند به صورت غیر عادی از اضافه کردن وزن وحشت دارند، که این حالت می تواند باعث شود به طرز خطرناکی لاغر شوند. این اختلال بیشتر میان دختران و زنان شایع است، اما پسران و مردان نیز ممکن است دچار آن شوند. این اختلال می تواند پس از یک تغییر در زندگی رخ دهد مانند یک حادثه ی تلخ یا میل به برتری داشتن در ورزشهایی مثل ژیمناستیک یا دوندگی. آناروکسیا یک اختلال جدی و خطرناک است اما با مراقبت و درمان فرد میتواند بهتر شود.

نشانه های بی اشتهایی عصبی: کاهش وزن سریع

افرادی که این اختلال را دارند، مقدار زیادی وزن با کم خوری کم می کنند. حتی ممکن است خود را مجبور به انجام ورزش های شدید و یا خوردن قرص های لاغری کنند. خردن قرص های ادراد آور (دیورتیک ) و یا تحریک کننده روده (مسهل )، از دیگر استراتژی های ناسالمی است که این گونه افراد پیش می گیرند. چنین افرادی با وجود احساس ضعف و گرسنگی به کاهش وزن ادامه می دهند و بدن خود را که کاملا استخوانی شده است، با پوشیدن لباس های گشاد و شل پنهان می کنند.

نشانه های بی اشتهایی عصبی: وسواس غذایی

در این نوع اختلال، غذا خوردن تبدیل به وسواس می شود. فرد با اینکه بسیار کم غذا می خورد دائم به غذاها فکر می کند، مواد غذایی که می خورد را با دقت انتخاب می کند، مقدار بسیار کمی از غذاهای محدود می خورد. دائما کالری شماری می کند و غذایی که می خورد را وزن می کند. کسانی که این اختلال را دارند حتی ممکن است فقط با غذای درون بشقاب خود بازی کنند و اصلا از آن نخورند.

نشانه های بی اشتهایی عصبی: تصور غلط از اندام

از آنجا که بیمار بی اشتهایی عصبی بسیار لاغر می شود، اما باز هم خود را چاق می بیند. آن ها اغلب بسیار روی خود حساس هستند. بی اشتهایی عصبی می تواند بخشی از کمال گرایی در این افراد باشد. اما این حرکت به سمت کامل شدن، گاهی از کنترل شده و باعث بروز رفتارهای ناسالم و خطرناک می شود که حتی حیات فرد را به خطر می اندازد.

نشانه های فیزیکی بی اشتهایی عصبی می تواند شامل این موارد بشود:

مو و ناخن های شکننده

زرد شدن پوست

رشد موی نازک در سراسر بدن

حساسیت به سرما

یبوست

واکنش آهسته و یا بی حالی

از دست دادن عادت ماهانه

به طول انجامیدن این نشانه ها باعث کم خونی، نازک شدن استخوان ها، صدمه به قلب، از دست دادن ارگان های بدن و در نهایت مرگ می شود.

تشخیص بی اشتهایی عصبی

از آنجا که آناروکسیا یا بی اشتهایی عصبی زندگی فرد را به خطر می اندازد، بسیار مهم است که سریع تشخیص داده شود. به طور کلی بی اشتهایی عصبی را می توان زمانی کامل تشخصی داد که فرد، 85% کمتر از وزن طبیعی خود را داشته باشد. اگر فرد به اضافه کردن وزن با ترس پاسخ بدهد و یا از اندام خود تصوری غلط داشته باشد، پزشک ابتدا باید قبل از تایید آناروکسیا از او تست بگیرد و مطمئن شود بیماری دیگری ندارد.

نشانه های خطر خودکشی

افرادی که دچار بی اشتهایی عصبی هستند ممکن است دچار افسردگی، اضطراب و یا تلاش برای استفاده از مواد مخدر شوندو یا حتی ممکن است به فکر خودکشی بیفتند. اگر افکاری مبتنی بر خودکشی دارید و یا نگران شخص خاصی هستید که در خطر چنین افکاریست، حتی یک لحظه هم صبر نکنید و با روانشناس و یا مشاوری متخصص تماس بگیرید. نشانه های خطر خودکشی شامل صحبت از مرگ و خودکشی، جدا شدن از خانواده و دوستان و درگیر رفتارهای پر خطر شدن می شود.

درمان آناروکسیا: بستری شدن

بستری شدن برای کسانی که دچار مشکلات جدی جسمانی، لاغری بیش از اندازه و خطرناک شده اند و همچنین کسانی که ممکن است به خود صدمه بزنند، ضروری است. بستری شدن در بیمارستان معمولا زیاد طول نمی کشد، باقی مداوا به صورت سرپایی و خارج از بیمارستان انجام می شود. معمولا بیمار روزها برای معاینه به دکتر مراجعه می کند و شب را در خانه می گذراند.

درمان آناروکسیا: روان درمانی

درمان بی اشتهایی عصبی سه هدف دارد: بازگرداندن وزن سلامت به فرد، درمان آسیب های فیزیکی و کاهش افکار و رفتارهای ناسالم که باعث عود کردن اختلال می شود. خانواده درمانی یکی از انواع این درمان ها است که با کمک پدر و مادر و اعضای خانواده برای کمک به فرد، زیر نظر یک متخصص انجام می شود. درمان بی اشتهایی عصبی در بزرگسالان سخت تر است و شاید به ترکیب چند نوع درمان نیاز داشته باشد. در هر روش درمانی، کلید کار تغذیه و مواد مغذی است.

درمان آناروکسیا: دارو

معمولا داروهای ضد افسردگی و دیگر داروهای مشابه را برای درمان روحیه ی کسانی که درگیر چنین اختلالی هستند تجویز می کنند. نتایج متفاوت است: بعضی با تجویز چنین داروهایی بهتر می شوند، در حالی که ممکن است روی دیگر بیماران تاثیر خاصی نداشته باشد. متخصصان معتقد هستند ترکیب شیوه ی دارو درمانی و روان درمانی بهتر از انجام تنها یک روش درمانی است.

پر خوری عصبی یا بولیمیا چیست؟

پرخوری و سپس بالا آوردن نشانه های اصلی پرخوری عصبی یا بولیمیا هستند. هر کس در هر سنی می تواند دچار بولیمیا شود، 85% تا 90% کسانی که دچار بولیمیا هستند را زنان تشکیل می دهند. این اختلال اکثرا در سنین نوجوانی و جوانی رخ می دهد. عواملی که در ابتلا به این اختلال نقش بازی می کنند عبارتند از: حوادث استرس زا در زندگی، بیولوژی، فرهنگ و عادات در یک خانواده و فشارهای اجتماعی برای لاغر شدن. خبر خوب این است که بولیمیا اختلالی دائمی نیست و می توان با درمان، چرخه ی پرخوری و بالا آوردن را متوقف کرد.

نشانه های بولیمیا: پرخوری و بالا آوردن

فرد دچار پرخوری عصبی، مقدار زیادی غذا را با سرعت بالا می خورد و سپس برای جبران اشتباهی که کرده، هر چه خورده است را بالا می آورد. خوردن قرص های مسهل و یا ورزش کردن بسیار شدید، طوری که به بدن آسیب وارد شود از دیگر کارهایی است که اینگونه افراد انجام میدهند. پرخوری و بالا آوردن ممکن است چند بار در هفته و یا حتی چند مرتبه در یک روز اتفاق بیوفتد. کسانی که از چنین اختلالی رنج میبرند میگویند وقتی به پرخوری رو می آورند کنترلشان از دست میرود و به خاطر شرم از این اتفاق آن را پنهانی انجام میدهند.

نشانه های بولیمیا: وسواس روی وزن

کسانی که اختلال بولیمیا دارند، بر خلاف مبتلایان آناروکسیا معمولا وزنشان ثابت است و شاید کمی اضافه وزن داشته باشند. اما آنها عمیقا از اضافه کردن وزن وحشت دارند. کسانی که در چنگ این اختلال گرفتارند با اینکه شاید وزنی طبیعی داشته باشند حس میکنند به طرز وحشتناکی چاق هستند به این حالت تصور غلط از اندام میگویند. ممکن است اشتیاق به کاهش وزن این افراد را به مصرف داروهای لاغری نیز بکشاند.

نشانه های بولیمیا: افسردگی

بولیمیا فراتر از مشکل داشتن با غذا است. برای بسیاری از افراد چرخه ی پرخوری و بالا آوردن روشی است تا بتوانند احساسات منفی خود را کنترل کنند.در کسانی که دچار بولیمیا هستند افسردگی، اضطراب و سوء مصرف مواد شایع است. این افراد معمولا احساساتی و تحریک پذیر هستند همچنین ممکن است از خانواده و دوستان خود را جدا کنند.

بولیمیا: دیگر نشانه ها

درد مزمن گلو

فرسوده شدن مینای دندان

تورم غدد بزاقی گردن

سوزش معده

یبوست و دیگر مشکلات گوارشی

کم شدن آب بدن

دوره های عادت ماهانه ی نا منظم

متعادل نبودن مواد معدنی خون ( الکترولیت ها )

عدم تعادل الکترولیت ها می تواند به مشکلات قلبی منجر شود.

تشخیص بولیمیا

برای تشخیص اختلال بولیمیا پزشک سوالاتی را درباره سابقه ی پرخوری و بالا آوردن می پرسد. بسیاری از افراد این رفتار خود را انکار و پنهان میکنند که روند تشخیص و درمان را مشکل میکند. اگر این مشکل را دارید و یا به یکی از اعضای خانواده یا دوستان شک دارید حتما با پزشک صحبت کنید. درمان هرچه سریعتر صورت بگیرد به همان اندازه فرد دچار اختلال بهتر و بیشتر ریکاوری میشود.

صحبت و پشتیبانی

اگر عزیزان شما از اختلالات تغذیه ای رنج میبرند از صحبت کردن با آنها دریغ نکنید. احساس گناه و شرم نکنید اجازه دهید بداند چه مقدار نگران او هستید. اگر فکر میکنید نمیتوانید باعث شوید آن فرد تغییر کند حداقل کاری کنید که درک کند شما پشتیبانش هستید و سلامتی او برایتان مهم است.

درمان بولیمیا

درمان بولیمیا زمانی موفق خواهد بود که ترکیبی از درمانها روی فرد انجام شود. مشاوره و درمان تغذیه ای میتواند به فرد کمک کند عادات سالم را جایگزین عادات غلط کند و همچنین بتواند رابطه ای سالم و بهتر با غذا و غذا خوردن برقرار کند. تحقیقات نشان داده داروهای ضد افسردگی میتواند چرخه ی پرخوری و بالا آوردن را بشکند و از عود کردن آن جلوگیری کند.