بدن شما چند ساله است؟ روی یک پا بایستید و متوجه شوید
بازتاب– طبق تحقیقات جدید، توانایی شما در ایستادن روی یک پا می‌تواند بهترین شاخص برای سنجش میزان پیری فیزیکی بدن باشد. این روش ساده و کاربردی می‌تواند به عنوان یک ابزار موثر برای ارزیابی سلامت جسمی و پیش‌بینی تغییرات مرتبط با افزایش سن به کار گرفته شود.
چند شب پیش، هنگام خواندن مطالب روی تلفن همراهم، متوجه شدم که بینایی‌ام ضعیف‌تر شده است. به همسرم شکایت کردم که صبح‌ها احساس سفتی در بدن دارم و یک آسیب اخیر به نظر می‌رسد بیشتر از حد معمول طول می‌کشد تا بهبود یابد. او با خونسردی گفت: “خب، تو ۴۴ ساله هستی. از این سن به بعد، بدن شروع به افت می‌کند.”
این حرف مرا به فکر فرو برد. با تعجب گفتم: “۴۴؟ چرا این عدد خاص؟ فکر می‌کردم مردم بیشتر از ۵۰ سالگی به بعد درباره افت بدن صحبت می‌کنند.” او پاسخ داد: “نه، این یک مسئله شناخته شده است. افت در ۴۴ و ۶۰ سالگی اتفاق می‌افتد.”
حق با او بود. مطالعه‌ای که در اوت ۲۰۲۴ در مجله Nature Aging منتشر شد، نشان داد که تغییرات شیمیایی بدن در سنین ۴۴ و ۶۰ سالگی به اوج می‌رسد. این تحقیق با بررسی گسترده پروتئین‌ها و متابولیت‌های مختلف در بدن افراد در سنین مختلف، نشان داد که تغییرات عمده‌ای در این سنین رخ می‌دهد و این تغییرات به نوعی نقاط عطف در فرآیند پیری بدن محسوب می‌شوند.
اما برای من، چیزی که بیشتر اهمیت دارد، این است که چگونه بدن و مغز من پیر می‌شود، نه صرفاً عددی که نشان‌دهنده سن من است. اگر بتوانم در ۸۰ سالگی سالم، شاد و با ذهنی هوشیار باشم، برایم یک موفقیت بزرگ خواهد بود، مهم نیست چند سال دارم. بنابراین، همیشه به دنبال راه‌هایی هستم که سن واقعی بدنم را بسنجند، نه فقط تعداد سال‌هایی که پشت سر گذاشته‌ام.
یک مطالعه جدید نشان داده است که می‌توان این سنجش را به سادگی انجام داد: فقط کافی است روی یک پا بایستید.
این مطالعه که در مجله PLOS One منتشر شده، ۴۰ نفر را در دو گروه سنی زیر ۶۵ و بالای ۶۵ سال بررسی کرده و توانایی‌های مختلف آن‌ها را در زمینه قدرت، تعادل و نحوه راه رفتن تحلیل کرده است. محققان به دنبال یافتن سریع‌ترین کاهش‌ها در این توانایی‌ها بودند تا شاخصی مناسب برای سنجش پیری فیزیکی پیدا کنند.
آن‌ها متوجه شدند که توانایی ایستادن روی یک پا، به ویژه روی پای غیرمسلط، به شدت با افزایش سن کاهش می‌یابد. افراد جوان‌تر به راحتی می‌توانند تا ۱۰ ثانیه روی یک پا بایستند، در حالی که برخی از افراد مسن‌تر حتی به سختی می‌توانند ۲ ثانیه تعادل خود را حفظ کنند.
این آزمون به نظر می‌رسد معیار مناسبی برای ارزیابی پیری فیزیکی باشد، زیرا ترکیبی از تعادل و قدرت بدنی را می‌سنجد. برای ارزیابی تعادل، شرکت‌کنندگان روی یک صفحه فشار قرار گرفتند و میزان انحراف فشار در مرکز ثقل آن‌ها در دو حالت چشم باز و چشم بسته اندازه‌گیری شد. نتایج نشان داد که با افزایش سن، میزان انحراف و تکان خوردن بدن افزایش می‌یابد، به خصوص زمانی که چشم‌ها بسته باشد.
گرچه نتایج این تحقیق امیدوارکننده است، باید توجه داشت که این مطالعه مقطعی بوده و محققان به مطالعه‌های طولی بیشتری نیاز دارند تا تغییرات این شاخص در طول زمان را بررسی کنند. همچنین، مشخص نیست که آیا افزایش مدت زمان ایستادن روی یک پا لزوماً به معنای بهبود سلامت کلی فرد خواهد بود یا نه. اگرچه تقویت این توانایی می‌تواند به بهبود تعادل و قدرت کمک کند، اما هنوز مشخص نیست که آیا این تغییرات می‌تواند به کاهش خطرات مرتبط با پیری منجر شود یا خیر.
این آزمون می‌تواند به عنوان یک روش ساده و کاربردی برای ارزیابی پیری فیزیکی در برنامه‌های سلامت و تناسب اندام مورد استفاده قرار گیرد. شاید در آینده‌ای نزدیک، بسیاری از ما این تمرین را به برنامه‌های روزانه خود اضافه کنیم و در روز تولد ۶۰ سالگی، با ایستادن روی یک پا و کرنومتر در دست، سلامت خود را ارزیابی کنیم.
