بازگشت از وین به تهران برای مشورت/ آیا تهران مسیر نهایی شدن توافق را هموار می کند؟
مذاکرات وین حول موضوع برجام به مرحله مهمی رسیده است؛ همه طرف‌ها ضمن اشاره به اینکه پیشرفت‌های خوبی انجام شده است، بر این نکته تأکید کرده‌اند که همچنان اختلافات وجود دارد. از سوی دیگر تنها چند روز تا پایان دوره توافق تهران با آژانس باقی است. قرار است تیم مذاکره‌کننده ایران برای مشورت، به تهران باز گردد.
«بازتاب»؛ آرش صفار- دور اخیر مذاکرات وین برای احیای برجام، به طولانی‌ترین دور این گفتگوها تبدیل شده است. حالا پس از دو هفته مذاکره بی‌وقفه، سید عباس عراقچی، مذاکره‌کننده ارشد ایران گفته است که «پیشرفت‌هایی خوبی» انجام شده است، اما «چند موضوع کلیدی وجود دارد که باید حل شود».
به گفته عراقچی، در این دور از مذاکرات طرف‌ها بر سر چارچوب و ساختار احیای برجام به توافق رسیده‌اند، اما همچنان بر سر برخی بندهای متن اختلاف وجود دارد.
قرار است تیم مذاکره‌کننده ایران، برای مشورت با مقام‌ها و تصمیم‌گیرندگان کشور به تهران بازگردد؛ این احتمال وجود دارد که این آخرین مشورت‌های تهران با تیم مذاکره کننده خود در وین باشد.
همچنین دیپلمات‌های اروپایی در گفتگو با رسانه‌ها، اظهار داشته‌اند که توافقی برای بازگشت ایالات‌متحده به برجام در حال شکل‌گیری است.
انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده مذاکرات، اعلام کرده است که پیشرفت‌های خوبی در مذاکرات حاصل شده است؛ با این وجود او و دیگر دیپلمات‌های اروپایی بر این باور هستند که موفقیت تضمین شده نیست و همچنان موضوعات مهمی باقی مانده است.
به گفته این دیپلمات‌ها آنچه اهمیت دارد، توافق میان تهران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص تداوم نظارت‌ها و دسترسی‌های آژانس است.
توافق کنونی ایران و آژانس تا چند روز دیگر منقضی خواهد شد؛ نمایندگان ایران به طور جداگانه مشغول گفتگو با آژانس هستند.
برخی منابع احتمال تمدید توافق میان ایران و آژانس به مدت سه ماه را مطرح کرده‌اند؛ دست کم از نظر طرف اروپایی، توافق ایران و آژانس شرط لازم ادامه گفتگوها و احتمال رسیدن به توافق نهایی در خصوص احیای برجام است.
هم‌زمان، سعید خطیب‌زاده، سخن‌گوی وزارت امور خارجه ایران، گمانه‌ها در خصوص اینکه طرف‌ها در وین در پی رسیدن به توافقی موقت هستند را رد کرده است و اعلام کرده است که «موضوعی به نام توافق اولیه وجود ندارد؛ هیچ توافقی صورت نمی‌گیرد، مگر اینکه همه شرایط اتفاق بیفتد».
روز سه‌شنبه، رسانه‌ها از قول «میخائیل اولیانف»، مذاکرات‌کننده روسیه در وین اعلام کرده بودند که پیشرفت‌های خوبی در جریان مذاکرات رخ داده است و «تا فردا خبر مهمی منتشر خواهد شد».
با این وجود، او در حساب توئیتری خود اعلام کرد «من نگفتم در مذاکرات وین در خصوص برجام، گشایش حاصل شده است، بلکه گفتم که از نظر من پیشرفت‌های مهمی حاصل شده است و این درست است. با این همه، مسائل حل‌نشده هنوز باقی مانده‌اند و مذاکره‌کنندگان برای نهایی کردن توافق در خصوص احیای برجام به وقت و تلاش بیشتری نیاز دارند».
روز چهارشنبه، حسن روحانی در جلسه هیئت دولت گفت که رهبری «همین چند هفته پیش دستوری درباره وین دادند که من همان را ابلاغ کردم تا انجام شود». به گفته او «تمام دستورات کتبی و شفاهی رهبری مرحله به مرحله هست و الان هم راجع به وین هست». رئیس‌جمهور البته توضیحی در خصوص دستور آیت‌الله خامنه‌ای در مورد مذاکرات وین نداد.
در میان تمامی خوش‌بینی‌ها و تردیدها و اظهارات منابع مختلف، به نظر می‌رسد بازگشت عراقچی به تهران برای مشورت، از اهمیت بسزایی برخوردار باشد؛ این قبیل مشورت‌ها از یک‌سو ممکن است دست تیم‌های مذاکره‌کننده برای امتیازدهی را با اجازه پایتخت‌ها، بازتر کند و از سوی دیگر ممکن است سبب اتخاذ موضعی سخت‌تر توسط مذاکره‌کنندگان شود.
این احتمال وجود دارد که مسئله تمدید توافق با آژانس، با هدف فرصت دادن مذاکرات احیای برجام از جمله موضوعات مطرح در مشورت‌های تیم ایرانی با تهران باشد.
این توافق می شه برجام شماره چند؟ و چه بدبختی هایی برای مردم دارد؟ خاصیت که ندارد.