در ادلب چه خبر است؛ پیشروی ارتش سوریه و موقعیت دشوار ترکیه
ارتش سوریه به دنبال فتح آخرین قلعه شورشیان مسلح این کشور است. “ادلب” در هفته‌های اخیر صحنه جنگی تمام عیار میان ارتش سوریه و تروریست‌هاست. “ادلب” خان آخر بشار اسد است، تا حاکمیتش بر خاک روسیه را کامل کند.
عملیات نظامی ارتش سوریه برای بازپس گیری ادلب از ۲۴ ژانویه (۴ بهمن ماه) آغاز شده است. در این عملیات گسترده زمینی و هوایی ارتش سوریه توانسته پیشروی فراوانی در مناطق تحت کنترل شورشیان مسلح انجام دهد.
به گزارش فرارو، عملیات ارتش سوریه استان ادلب و بخشی از استان حلب را در بر می‌گیرد. براساس گزارش دیده بان حقوق بشر سوریه در طول دو هفته گذشته بیش از ۱۳۶ منطقه در استان‌های ادلب و حلب به کنترل ارتش سوریه در آمده است. آخرین پیش روی ارتش سوریه کنترل بزرگراه کلیدی حلب به دمشق است.
به گزارش دیده بان حقوق بشر سوریه “نیرو‌های حکومت سوریه با پشتیبانی هوایی و زمینی و بمباران هوایی و توپخانه‌ای، بیش از ۱۳۶ منطقه را در استان‌های ادلب و حلب به کنترل خود در آورده‌اند که از این تعداد ۱۰۱ شهرک، روستا و شهر در استان ادلب و ۳۵ منطقه در جنوب و جنوب شرق استان حلب واقع شده است.”
این مرکز همچنین مدعی شد که در مدت اخیر ۴۰۶ نفر از ارتش سوریه و همپیمانان و ۴۴۴ نفر نیز از تروریست‌ها کشته شده‌اند.
ارتش سوریه در حال پیش روی در مناطقی است که از زمان آغاز بحران در این کشور تاکنون نتوانسته بود در این مناطق حضور داشته باشد. غرب حلب و بخش‌هایی وسیعی از ادلب جزو این مناطق هستند. به ویژه غرب حلب که براساس اخبار جدید پیش روی‌هایی در آن صورت گرفته است.
ایران و روسیه از حامیان ارتش سوریه در این عملیات گسترده هستند.
نقشه پیش روی ارتش سوریه در ادلب
اهمیت نظامی و سیاسی ادلب
استان ادلب در شمال غربی سوریه قرار گرفته است. مرکز این استان شهر ادلب است که در ۶۰ کیلومتری حلب دومین شهر بزرگ سوریه قرار دارد.
این شهر یکی از شهر‌های پیشرو در جنگ علیه حکومت بشار اسد در سال ۲۰۱۱ بود. مدتی پس از شروع جنگ داخلی سوریه، مخالفان بشار اسد، ادلب را به کنترل خود در می‌آورند. اما ارتش سوریه در ۱۴ مارس ۲۰۱۲، ادلب را از کنترل مخالفان خارج کرد. با این حال جنگ در این استان همچنان ادامه داشت.
در ۲۹ مارس ۲۰۱۵ شهر ادلب به طور کامل از تسلط نیرو‌های ارتش بشار اسد خارج شد. ادلب توسط «جیش الفتح» تصرف شد که شورایی متشکل از هفت گروه اسلام‌گرا بود. گروه‌هایی که دولت سوریه معتقد بود تروریستی‌اند. جبهه النصره مهمترین گروه حاکم بر ادلب است. این گروه در کنار تحریر الشام شاخه سوری القاعده به حساب می‌آید.
در این مدت درگیری‌های داخلی میان گروه‌های مخالف دولت سوریه در ادلب فراوان رخ داده و هر از گاهی کنترل مناطق از دست یک گروه تروریستی به دست گروه تروریستی دیگری می‌افتاد.
اغلب گروه‌های حاکم بر استان ادلب از حمایت ترکیه برخوردارند. همین حمایت‌ها باعث شده است در درگیری‌های اخیر ترکیه به بازیگری مهم تبدیل شود. ادلب با جنوب ترکیه هم مرز است.
در جریان مذاکرات ایران، ترکیه و روسیه برای آتش بس در سوریه توافق مهمی بر سر ادلب صورت گرفت.
بر اساس توافق‌نامه سوچی بین ترکیه، روسیه و ایران این منطقه به عنوان منطقه امن تعیین شده و وظیفه نظارت بر این منطقه به ترکیه سپرده شد. در توافق سوچی گروه‌های تروریستی از توافق خارج شدند و قرار بود ادلب مامنی برای مخالفان مسلح باشد نه گروه‌های تروریستی همچون القاعده.
اما ترکیه در این مدت نتوانسته این تفکیک را ایجاد کند و از طرف دیگر ترکیه تروریست‌های حاضر در این استان را به بازوی نظامی خود در سوریه بدل کرده است و از این نیرو‌های برای مقابله با کرد‌ها و در مواردی ارتش سوریه استفاده می‌کند.
هزاران نفر از مردم ادلب در حال فرار از این استان هستند
موقعیت دشوار ترکیه
در حالیکه پیش‌روی‌های ارتش سوریه به مرکز ادلب ادامه دارد، اما ترکیه تهدید به مقابله است. وزارت دفاع ترکیه در یک اظهارنظر تازه درباره تحولات سوریه، نیرو‌های دمشق را به مواجه شدن با «پاسخ مستحکم» آنکارا تهدید کرده است.
طبق اعلام وزارت دفاع ترکیه، این کشور در صورت هرگونه حمله جدید توسط ارتش سوریه به نیرو‌های ترکیه‌ای در خاک سوریه، با استناد به اصل دفاع از خود، پاسخی مستحکم خواهد داد.
این موضع در جلسه سازمان ملل در مورد ادلب هم مطرح شد.
در این جلس، فریدون سینیرلی اوغلو نماینده دائم ترکیه در سازمان ملل متحد٬ درباره ادلب گفت: «ترکیه نیرو‌های خود را از شمال‌غرب سوریه خارج نمی‌کند و مراکز دیده‌بانی ما به فعالیت‌شان ادامه خواهند داد.»
او یک بار دیگر دولت اسد را تهدید کرده افزود: “هیچ حمله‌ای علیه امنیت ترکیه و سربازان آن بدون تاوان نخواهد بود. از حق دفاع مشروع خود استفاده می‌کنیم. من در اینجا در مورد خط قرمز صحبت نمی‌کنم، این یک هشدار است.”
این موضع رجب طیب اردوغان رییس جمهور ترکیه نیز است.
با این حال موقعیت ترکیه موقعیت دشواری است این کشور همزمان با اعزام نیروی بیشتر به ادلب در حال مذاکره با روسیه است. ترکیه از اینکه روسیه برای توقف عملیات سوریه اقدامی انجام نمی‌دهد و با ارتش سوریه همکاری می‌کند ناراضی است.
اردوغان در این باره گفته است: “کسانی که عزم ما را زیر سوال می‌برند خیلی زود متوجه اشتباهشان می‌شوند.” اردوغان به روسیه هشدار داد که در باره این آتش‌باری در امور ترکیه مداخله نکند و سر راه ما نایستد.
پیشتر قرار بود روسیه به گونه‌ای اقدام کند که نیرو‌های سوری و ترک با یکدیگر درگیر نشوند، اما در این ماموریت ناکام بوده است.
براساس گزارش‌ها تاکنون در پیش‌روی‌های ارتش سوریه هشت سرباز ترکیه کشته و ده‌ها تن زخمی شده اند. ترکیه هم گفته است تاکنون ده‌ها تن از نیرو‌های ارتش سوریه را کشته است. حالا میان ترکیه و سوریه مذاکراتی در جریان است تا بتوانند به یک توافق درباره ادلب برسند.
نگرانی دیگر ترکیه از موج آواره‌های ادلب است. موجی که به سوی این کشور روان شده است. براساس گزارش‌های سازمان ملل در دو ماه گذشته ششصد هزار نفر در استان ادلب آواره شده اند.ترکیه پذیرای بیش از سه میلیون آواره سوری است.
چند هفته پیش پوتین در سفری ناگهانی به سوریه با بشار اسد دیدار کرد
روسیه چه می‌گویند؟
روسیه منتقد عملکرد ترکیه در ادلب است. اخیرا لاوروف، وزیر خارجه ترکیه گفته ترکیه در جدا کردن “اپوزیسیون مسلح” دولت دمشق از “تروریست‌ها”» در ادلب، شکست خورده است.
وزیر خارجه روسیه گفت: «آنکارا تا حدی مقصر تشدید درگیری‌ها در ادلب سوریه است، زیرا بخشی از تعهداتش را انجام نداده است.»
او افزود: «اول از همه وظیفه آن‌ها این است که اپوزیسیون مسلحی که با ترکیه همکاری می‌کند و آماده حضور در گفتگو‌های سیاسی با دولت سوریه است را از تروریست‌های گروه جبهه‌النصره که به گروه هیات تحریرشام تغییر نام داده‌اند، جدا کنند.»
لاوروف همچنین از ترکیه خواست به توافق‌های موجود در ارتباط با ادلب سوریه پایبند باشد.
مسئله دیگر این است که مسکو نگران انتقال شبه‌نظامیان منطقه ادلب سوریه از جمله گروه‌های تروریستی توسط ترکیه به لیبی است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از دو منبع شبه‌نظامی در لیبی نوشت که ترکیه تعدادی از نیرو‌های افراط‌گرای وابسته به گروه‌هایی همچون القاعده و داعش را برای کمک به دولت تحت حمایت سازمان ملل که طرابلس را در کنترل دارد، از سوریه به لیبی منتقل کرده است.
این رهبران شبه‌نظامی به آسوشیتدپرس گفته‌اند که ترکیه بیش از ۴ هزار جنگنجوی خارجی را به طرابلس فرستاده است.
در جنگ داخلی لیبی، کشور‌های مختلفی از دو طرف این جنگ حمایت می‌کنند. قطر، ایتالیا و ترکیه از دولت فائز سراج که از سوی سازمان ملل به عنوان دولت مشروع لیبی شناخته می‌شود، حمایت می‌کنند و در مقابل، امارات متحده عربی، مصر، فرانسه و روسیه نیز پشتیبان ژنرال خلیقه حفتر که مناطق نفت‌خیز شرق لیبی را در کنترل خود دارد، هستند.
پیشتر زمزمه‌هایی از احتمال معامله میان روسیه ترکیه بر سر لیبی و ادلب مطرح بود.
