بررسی نوسانات نرخ ارز و طلا

نوسانات نرخ ارز یکی از مسایل مهم اقتصادی است. چرا قیمت دلار تغییر می کند؟ چرا قیمت طلا متغیر است؟ چرا قیمت امروز دلار در بازار آزاد چند نرخی است. اینها می تواند نشانه یک نوسان اقتصادی باشد.

کارشناسان اقتصادی معتقدند سیاست‌های پولی و مالی بانک مرکزی مانند رفتارهای موثر بازار ساز، افزایش عرضه و کاهش تقاضا ،کارسازی از سمت صرافی‌ها در کنار خروج بازیگران بزرگ از بازار ارز، فروشنده شدن بازیگران خرد، و راه‌اندازی بازار متشکل ارزی از مهم‌ترین دلایل کاهش شدید قیمت ارز است.

تعدادی از کارشناسان اقتصادی  با توجه به شرایط موجود اقتصاد ایران می‌گویند که تجربه نشان داده همیشه با کاهش نرخ ارز، روند نزولی قیمت‌ها در سایر بازارها سرعت می گیرد و فعالان بازار با بررسی اتفاقات پیش آمده کالاها  را عرضه می کنند.

باید دید که بازارهای اقتصادی کدام سمت‌وسو را برای ادامه روند خود انتخاب می‌کنند. آیا بازار ارز و سکه مانند بازار مسکن تمایل به کاهش قیمت پیدا خواهند کرد؟

واقعیت‌های اقتصادی ایران بر خلاف جهتی است که اکنون ارز آن را طی می کند. در واقع در مدتی که ارز در مسیر نزولی قرار گرفته گشایشی در روابط خارجی و سیاست‌های داخلی ایران صورت نگرفته که بخواهیم این امر را به بایسته‌های موجود ارتباط دهیم. همه متغیرهای تاثیرگذار بر نرخ ارز می تواند شرایط غیر مثبت داشته باشد.

حال باید توجه داشت که در واقع یکی از عوامل تنظیم بازار، مداخله دولت جهت عرضه ارز کاغذی و فیزیکی است. متاسفانه به دلیل بی‌تدبیری دولت هنوز قیمت هدفی جهت تعادل‌بخشی انتخاب نشده است تا در آن نرخ، بانک مرکزی به عرضه و یا جمع آوری اسکناسی‌ِارز از بازار بپردازد.

دلیل بالا و پایین رفتن قیمت ارز و قیمت دلار  به استفاده و عدم استفاده از این ابزار در اختیار بانک مرکزی مربوط می شود. البته موضوع کلی‌تر است که بدون سیاستگذاری و تحرک دولت، دلار همچنان در وضعیتی ناپایدار دچار نوسانات پیش‌بینی نشده می شود.

مردم انتظار دارند ثمره کاهش قیمت دلار را  در زندگی روزانه خود شاهد باشند. در حال حاضر بازارهای تاثیرگذاری مانند مسکن، خودرو، کالاهای اساسی و… در شرایط بسیار ملتهبی به سر می‌برند.

یکی از کارشناسان بانکی معتقد است: روابط ما با بانک‌های خارجی روی نرخ ارز تاثیر می‌گذارد. هر اتفاقی که روی روابط کشور با بانک‌های خارجی تسهیل کند، نرخ ارز منطقی‌تر می‌شود. اما وقتی که این روابط را مسدود کند به هر دلیلی مثل تصمیمات ترامپ، عدم تصویب لایحه پالرمو یا FATF اثر منفی بر بازار ارز دارد. این اتفاقات بازار ارز را به سمت بازارهای غیررسمی می‌برد. برای سروسامان گرفتن وضعیت اقتصاد باید ارتباطمان را بانک‌های خارجی تسهیل کنیم. اگر به هر دلیل سیاسی یا ایدئولوژیکی این روابط برقرار نباشد، هزینه هنگفتی بابت بحران‌های ارزی و اقتصادی خواهیم پرداخت.

برخی از کارشناسان بر این اعتقادند  که کاهش نرخ ارز در بازار آزاد به دلیل عوامل بازار محور است و کاهش نرخ ارز در گرو بهبود شاخص‌های اقتصادی است. بازار متشکل ارزی و عرضه ارزهای صادراتی در سامانه نیما از جمله سیاست‌ها برای تثبیت نرخ ارز بود.

در یادداشتی  آمده بود که برخی از گزاره های به کار رفته در این رسانه ها عبارتند از: بازار ارز به سمت تک‌نرخی شدن حرکت می‌کند؛ ورود نقدینگی به سایر بازارها از جمله بورس و روند افزایشی شاخص‌ها از عوامل کاهش قیمت ارز به شمار می‌رود؛ خریدارانی که برای حفظ منابع مالی خود وارد بازار شده بودند، اکنون به فروشنده تبدیل؛ بانک مرکزی با نرخ‌های پایین شروع به عرضه کرده است؛ کاهش نرخ ارز در بازار آزاد به دلیل عوامل بازار محور است.

کاهش نرخ ارز در بازار آزاد به دلیل عوامل بازار محور است. در واقع این کاهش به طور مشخص تحت تاثیر اقدامات سیاست‌گذاران در بازار نیست، از سوی دیگر کاهش نرخ ارز در گرو بهبود شاخص‌های اقتصادی است. بازار متشکل ارزی و عرضه ارزهای صادراتی در سامانه نیما از جمله سیاست‌ها برای تثبیت نرخ ارز بود…..اما تمام موارد ذکر شده عامل ثبات نرخ ارز است و نه عامل کاهش آن و اگر بازار متشکل ارزی نیز راه‌اندازی شود به ثبات مجموعه می‌افزاید و الزاماً کاهشی را در پی نخواهد داشت.

عمل دیگری که باعث کاهش نرخ ارز می شود، ارزهای برداشت شده از صندوق توسعه ملی است. با عرضه این ارزها در بازار، تقاضا برای ریال افزایش یافته و بالانس قیمتی را به نفع کاهش قیمت دلار بر هم می زند. این اقدام، هیجانی در بازار ایجاد می‌کند تا دلارهای خانگی نیز برای فروش به سمت بازار بیایند. همین اقدامات باعث می‌شود که نرخ ارز بازار قابل اعتنا نباشد. به تعبیری این نوسانات منشا هیجانی دارند. نکته این است که دولت و بانک مرکزی نیز انتظار دلار زیر ۱۱ هزار تومان را ندارند.

مساله دیگری که باید آن را بیان کرد، این است که ارزش پول ملی زمانی تقویت می‌شود که رشد نقدینگی متوقف شود. تا هنگامی که گشایشی در این زمینه اتفاق نیفتد، نرخ دلار کاهش نمی‌یابد  بلکه تثبیت می‌شود که فعلاً بهبودی در آنها مشاهده نمی‌شود.

در حقیقت تقاضای بسیاری از فعالان اقتصادی، کوشش برای ثبات در بازار ارز به جای تثبیت است، زیرا تثبیت نرخ ارز، کاری جز فشرده کردن فنر قیمتی در میان‌مدت نیست و پس از آن، مطابق تجربه همه جهش‌های قیمتی که در نرخ ارز رخ داده، باید منتظر بود این فنر دوباره باز شود و تغییرات کلان‌تری را رقم بزند.

به هرصورت روند کاهشی نرخ ارز در بازار برای بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی خوب است، چرا که منجر به کاهش نرخ تمام شده آن در میان‌مدت خواهد شد اما نکته حائز اهمیت این است که ثبات در بازار ادامه داشته باشد و قطعا ادامه این ثبات پیش‌شرط‌هایی دارد که باید آن را رعایت کرد.

فرقی ندارد که سرمایه گذار هستید و یا یک فرد ی معمولی در جامعه ایراان! نرخ ارز موضوع مهمی است که برای همه اهالی کسب و کار تارضایتی به وجود آورده بود.بالا بودن قیمت ارز اثر خوبی بر بازار نداشته و این موضع می توانید تاثیر منفی بسیار زیادی در تمام جنبه های زندگی ما داشته باشد

با این همه توضیحات براستی در کدام زمان می توانیم به یک ثبات اقتصادی برسیم و این قدر قیمت دلار و قیمت ارز نوسان یا رشد افزایشی نداشته باشد؟