علل مرگ و میر در سنین ۶۰ تا ۶۹ سال/وضعیت سالمندان ایران
معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: بالاترین میزان مرگ و میر در سنین ۶۰ تا ۶۹ سال در مردان و زنان، به ترتیب، بیماری های قلبی عروقی، دیابت، بیماری های کلیوی و سرطان ها است.
علیرضا رئیسی، روز شنبه در نشست خبری که به مناسبت روز جهانی سالمند برگزار شد، افزود: مراقبت های دقیق و کامل در مراحل قبل از دوره سالمندی مانند، دوره قبل از تولد، کودکی، نوجوانی، جوانی و میانسالی، سالمندی سالم را تضمین می کند. در سالمندی، فقط بحث سن و سال مطرح نیست، بلکه داشتن دوران سالمندی سالم اهمیت زیادی دارد و برای رسیدن به سالمندی سالم، ضرورت دارد که در تمامی مراحل رشد و نمو، تمام ابعاد سلامتی، مدنظر قرار گرفته شود و برنامه های حوزه سالمندی از قبل آماده و طراحی شده باشد.
وی ادامه داد: بسیاری از ناتوانی ها و بیماری هایی که سالمندان را گرفتار می کند، ناشی از عدم مراقبت و عدم رشد و تکامل مناسب در سنین پایین تر از جمله کودکی، جوانی و میانسالی است، لذا ضرورت دارد که سالمندی را فراتر از یک مقطع سنی و در یک فرآیند بنگریم، اگر ما سالمندی را از سن ۶۰ سالگی به بالا در نظر گرفته و برنامه هایمان را متمرکز بر این رده سنی طراحی و عملیاتی کنیم، نمی توان برنامه های تضمین کننده ای برای سلامت سالمندان تدارک دید. بنابراین، نیاز است که در طی دوره رشد و بالندگی و نمو افراد قبل و بعداز تولد، بسته های خدمت در حوزه سلامت را مدنظر قرار دهیم تا بتوان سالمندان سالمی داشته باشیم.
معاون بهداشت وزارت بهداشت، در خصوص سیمای سلامت سالمندان، گفت: در طی سه تا چهار دهه گذشته، امید به زندگی ایرانیان از ۵۰ سال، به بالای ۷۰ سال رسیده است؛ به عبارت دیگر در زمان کنونی درصد افراد بالای ۵۰ سال با توجه به افزایش نرخ امید به زندگی، درصد بالاتری دارد، امید به زندگی در مردان ۶۰ تا ۶۴ سال، ۲۱.۴ و در زنان ۶۰ تا ۶۴ سال، ۲۳.۴ سال است.
وی با بیان اینکه در سال ۹۵ بر اساس آخرین آمار، ۹.۲۸ درصد جمیعت کشور، سالمند بوده اند که این میزان در حال حاضر، به ۱۰ درصد رسیده است، افزود: وضعیت در کشور ما به گونه ای است که تا ۳۰ سال آینده، شاهد افزایش جمعیت سالمند به ۳۰ درصد خواهیم بود، یعنی در ۳۰ سال آینده، از هر سه نفر، یک نفر سالمند است.
رئیسی با تاکید بر ضرورت اتخاذ تصمیمات و اجرای برنامه های مدون در جهت سالمندی سالم، اظهار کرد: نه تنها بحث سلامت سالمندی، بلکه بحث جوان سازی جمعیت و افزایش زاد و ولد نیز اهمیت زیادی دارد.
وی گفت: بیشترین آمار سالمندان در کشور، مربوط به استان گیلان و کمترین آمار به استان سیستان و بلوچستان اختصاص دارد.
رئیسی درخصوص رشد جمعیت به سمت سالمندی بیان کرد: دو استان البرز و مازندران در مورد رشد جمعیت به سمت سالمندی رتبه بالاتری دارند و کمترین رشد سالمندی به استان گیلان اختصاص دارد.
معاون بهداشت وزارت بهداشت درخصوص توزیع سنی سالمندی خاطرنشان کرد: تعداد مردان سالمند به ازای هر ۱۰۰ زن سالمند، ۹۷.۶ درصد است. یعنی، تعداد مردان سالمند، ۲.۴ درصد از زنان سالمند کمتر است. نرخ مشارکت اقتصادی سالمندان ۱۲.۲ است، یعنی افراد سالمندی که هنوز نان آور خانوار هستند.
وی با بیان اینکه در ایران ۸۹ درصد مردان سالمند و ۴۴.۷ درصد زنان سالمند دارای همسر هستند، افزود: ۲۶.۵ درصد سرپرستان خانوارهای سالمندسرپرست، به تنهایی زندگی می کنند. این موضوع از نظر اجتماعی اهمیت دارد و باید در مورد آن برنامه ریزی شود.
رئیسی با بیان اینکه بیش از نیمی از خانوارهای زن سرپرست، زنان سالمند هستند. نکته قابل توجه این است که تعداد زنان تنهای سالمند سرپرست خانواده، در ایران بالا است که سازمان های حمایتی باید براین امر توجه ویژه داشته باشند.
وی در خصوص وضعیت بیمه سالمندان تصریح کرد: در کشور ما، ۹۴ درصد از سالمندان بیمه پایه داشته و ۳۱.۳۴ درصد از سالمندان تحت پوشش بیمه تکمیلی هستند. براساس آمار، نیاز سالمندان به بستری شدن، دو برابر افراد دیگر است.
معاون بهداشت وزارت بهداشت درخصوص فعالیت هایی که سالمندان به آن مشغول هستند، گفت: اکثر سالمندان، اوقات خود صرف مراقبت های شخصی، فعالیت های فراغتی، فعالیت های مذهبی و فعالیت های اجتماعی داوطلبانه می کنند، ۱۲ درصد آنها نیز هنوز در فعالیت های اقتصادی فعالیت دارند.
رئیسی درخصوص دلایل عمده مرگ و میر سالمندان در کشور، خاطرنشان کرد: بالاترین میزان مرگ و میر در سنین ۶۰ تا ۶۹ سال در مردان و زنان، به ترتیب، بیماری های قلبی عروقی، دیابت، بیماری های کلیوی و سرطان ها است.
وی ادامه داد: میزان شیوع فشارخون بالا در افراد بالای ۶۰ سال، ۳۴.۶ درصد است و از این تعداد، کمتر از ۴۰ درصد، تحت کنترل بوده و داروهای مناسب دریافت می کنند، شیوع دیابت در افراد بالای ۶۰ سال، حدود ۱۱ بوده که کمتر از ۴۰ درصد آنها تحت کنترل هستند، شیوع چربی خون نیز، حدود ۳۳ درصد است و ۶۰ درصد از آنها خدمات درمانی دریافت می کنند.
رئیسی با اشاره به اینکه سالمندان کشور، ۳۶ درصد دچار اضافه وزن، ۲۲ درصد چاق و ۴ درصد لاغر هستند، افزود: همچنین، ۵۶.۵ درصد سالمندان فعالیت فیزیکی کافی ندارند. ۲۱ درصد سالمندان نیز سابقه مصرف دخانیات دارند.
وی با بیان اینکه ۷۵ درصد سالمندان کمربند ایمنی خود را می بندند، افزود: ۲۶ درصد سالمندان حداقل یک بار زمین خورده اند و ازاین تعداد، ۲۱ درصد منجر به شکستگی استخوان ها شده است. لذا بحث سقوط، یکی از مباحث مهم حوزه سالمندی است.
رئیسی با بیان اینکه حدود ۶۰ درصد سالمندان دچار مشکلات دهان و دندان هستند، گفت: در مطالعاتی که داشتیم، یکی از شکایات سالمندان، فراموشی است که ۳۶ درصد آنها به همین دلیل، به پزشک مراجعه کردند. ۴۰ درصد سالمندان از عینک استفاده می کنند. ۸۲ درصد سالمندان شرکت کننده در این مطالعه، از زندگی شان رضایت داشتند و ۴۵ درصد آنها از مشکلات خواب شاکی بودند.
وی در ادامه این نشست خبری، از رونمایی از سندملی سالمندان در نهم مهر ۹۸ خبر داد و گفت: این سند منجر به هم راستایی و هم افزایی بین سازمان ها و دستگاه های ذی ربط از جمله، وزارت بهداشت، وزارت رفاه، شهرداری، بهزیستی و سازمان های مردم نهاد در حوزه سالمندان شده و نقطه عطفی برای خدمت رسانی دقیق، علمی و بهتر به سالمندان محسوب می شود و با درنظرگرفتن وضعیت سیمای سلامت سالمندان بسیار کمک کننده خواهد بود.
معاون بهداشت وزارت بهداشت در پایان گفت: در وزارت بهداشت از ۲ سال قبل، برنامه های منسجمی در حوزه سالمندی آغاز شده و تمامی معاونت در این زمینه ماموریت محور شده اند. این برنامه ها آغاز شده و درحال عملیاتی شدن است.
