سیاست تحریمی آمریکا علیه ایران؛تقلای واشنگتن برای همراه‌سازی عراق

آمریکا با عدم تمدید معافیت تحریمی ایران درحالی سیاست تحریمی علیه تهران را در رأس اولویت های خود قرار داده که هنوز موفق به همراه سازی همسایگان ایران ازجمله عراق با خود نشده است.

ایالات متحده آمریکا اخیراً اعلام کرده است که معافیت تحریمی واشنگتن علیه تهران تمدید نخواهد شد. «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا پیشتر در این خصوص مدعی شده بود که واشنگتن صادرات نفت ایران را از طریق عدم تمدید معافیت تحریمی به صفر می‌رساند؛ ادعایی که البته از دیدگاه ناظران سیاسی، واشنگتن توانایی تحقق آن را ندارد.

همانطور که گفته شد، آمریکایی‌ها به خوبی می‌دانند که به دلایل مختلف قادر نیستند به اهداف خود در مسدود سازی صادرات نفت ایران از رهگذر عدم تمدید معافیت تحریمی ایران دست پیدا کنند. یکی از مهمترین مشکلات و چالش‌های ایالات متحده برای اعمال فشار علیه جمهوری اسلامی ایران از طریق تحریم‌های نفتی، همسایگان تهران هستند که جملگی روابط تنگاتنگی با ایران دارند.

به گزارش مهر، ازجمله مهمترین همسایگان جمهوری اسلامی ایران می‌توان به عراق اشاره کرد که آمریکایی‌ها مدت هاست از همراه ساختن آن با تحریم‌های ضد ایرانی، ناکام ماندند. هرچند که واشنگتن تلاش بسیار زیادی را در این زمینه انجام داد و حتی در برخی موارد، تهدیداتی را به صورت تلویحی علیه بغداد مطرح کرد، اما در نهایت این عراق بود که اجازه قربانی شدن روابط خود با تهران را نداد.

مقامات عراقی از زمان اعلام تصمیم ایالات متحده آمریکا مبنی بر عدم تمدید معافیت تحریمی واشنگتن علیه تهران، موضع شفاف خود در این زمینه را اعلام کردند. بالافاصله پس از این اقدام آمریکا بود که «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر عراق به صورت تلفنی با «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا گفتگو کرده و مراتب اعتراضش به این مسأله را اعلام کرد.

از سوی دیگر، «رزاق محیبس» عضو کمیته انرژی پارلمان عراق در واکنش به اقدام آمریکا در تمدید نکردن معافیت‌های تحریمی کشورهای وارد کننده نفت ایران می‌گوید: «تحریم‌های یکجانبه آمریکا برای عراق الزام‌آور نیست، چون حوزه انرژی عراق ارتباط بزرگی با صادرات گاز ایران دارد».

این مقام پارلمان عراق همچنین تأکید می‌کند: «عراق روزانه ۲۸ میلیون متر مکعب گاز وارد می‌کند که آن را در تولید برق نیروگاه‌های خود در جنوب و مرکز عراق به کار می‌گیرد و همزمان حدود هزار و دویست مگاوات برق از طریق خطوط فشار قوی در البصره و دیالی در جنوب و شرق عراق وارد می‌کند که همه بر اساس قراردادی با ایران است که بزودی وارد هشتمین سال خود می‌شود».

درهمین حال، چند روز پیش بود که یک مقام وزارت برق عراق در گفت‌وگو با وبگاه روزنامه «العربی الجدید» تاکید کرده بود: «رسیدن گاز ایران به نیروگاه‌های تولید برق در جنوب عراق همچنان ادامه دارد و نشانه‌هایی از توقف آن نیست».

اما واکنش‌های عراق به تحریم‌های ضد ایرانیِ ایالات متحده آمریکا به همین نقطه محدود و محصور نشد و حتی واکنش سفارت بغداد در دوحه را نیز به دنبال داشت. در همین ارتباط، کاردار سفارت عراق در دوحه نیز ضمن انتقاد از تحریم‌های واشنگتن علیه تهران، تصریح کرد که بغداد این تحریم‌ها، که بیش از همه به ضرر شهروندان است، را نخواهد پذیرفت.

تمامی این مواضع در حمایت از جمهوری اسلامی ایران از سوی بغداد در مقابل آمریکایی‌ها در حالی است که دولت بغداد به نخست وزیری «عادل عبدالمهدی» نیز مواضع اصولی را در قبال تحریم‌های ضد ایرانی اتخاذ کرده است؛ مواضعی که البته به پاس حمایت‌های بی دریغ تهران از بغداد در زمینه‌های مختلف به ویژه در عرصه مبارزه با تروریسم، اتخاذ شدند.

در همین راستا، «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر عراق پیشتر ضمن اتخاذ مواضع شفاف و راهبردی در قبال تحریم‌های ایران تأکید کرده بود: «عراق از تحریم‌های ضد ایرانی آمریکا تبعیت نخواهد کرد؛ بغداد از پایبندی به این تحریم‌ها، معاف است». وی همچنین افزود: «عراق بخشی از تحریم‌های آمریکا علیه ایران نیست». عبدالمهدی با این مواضع خود ضمن به شکست کشاندن توطئه‌ها برای خدشه وارد کردن به روابط جمهوری اسلامی ایران و عراق، نشان داد که روابط میان دو طرف نه تنها آسیبی ندیده است بلکه با حمایت‌های بغداد از تهران پس از اعمال تحریم‌های جدید ایالات متحده آمریکا، این روابط وارد مرحله تازه ای نیز شده است.

از سوی دیگر، علاوه بر واکنش‌های مقامات عراقی در سطوح رسمی، احزاب و جریان‌های مختلف شیعی در عراق نیز به حمایت از جمهوری اسلامی ایران برخاسته و مواضع شفاف و اصولی را در قبال این تحریم‌های ظالمانه اتخاذ کرده اند؛ مواضعی که نشان از عمق روابط دوستانه تهران با تمامی اقشار شیعی در عراق است.

به عنوان مثال، «سید عمار حکیم» رهبر جریان حکمت ملی در سخنانی ضمن محکوم کردن تحریم‌های ضد ایرانی ایالات متحده آمریکا تأکید کرده بود: «درحال حاضر نباید در قبال تحریم‌های آمریکا علیه ایران سکوت کرد. این تحریم‌ها تبعات خطرناکی برای واشنگتن به دنبال خواهد داشت».

وی همچنین اخیراً در جریان دیدار با «جوی هود» کاردار سفارت ایالات متحده آمریکا در بغداد ضمن انتقاد از سیاست ایالات متحده در عدم تمدید معافیت تحریمی ایران، گفته است: «سیاست تحریم اقتصادی و محرومیت دادن به ملت‌ها، سیاستی بی فایده است و نمی‌تواند کمکی به حل اختلافات کند. بهترین راه حل اختلافات گفت‌وگو و مذاکره است».

این درحالی است که دیگر گروه‌های شیعی نظیر سازمان بدر نیز به تحریم‌های ضد ایرانی ایالات متحده آمریکا واکنش نشان داده اند. در همین ارتباط، پیشتر «هادی العامری» دبیرکل سازمان بدر عراق ضمن مردود دانستن تحریم‌های ضد ایرانیِ آمریکایی‌ها اعلام کرد که جمهوری اسلامی ایران همواره در دفاع از عراق سنگ تمام گذاشته است.

گردان‌های حزب الله نیز اعلام کرده بودند که تحریم‌های ظالمانه و غیرقانونی دولت آمریکا علیه ملت ایران نشان دهنده میزان سیطره لابی صهیونیستی و اموال سعودی بر تصمیم گیری های دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا علیه ایران است.

با این حال، مواضع گروه‌های متعدد شیعی در قبال تحریم‌های آمریکا علیه ایران نشان داد که روابط میان جمهوری اسلامی ایران و عراق کاملاً مستحکم بوده و هیچ چیز نمی‌تواند این روابط راهبردی، عمیق و استراتژیک را برهم بزند. بدیهی است، در چنین شرایطی ایالات متحده آمریکا نیز در صدد کاهش نفوذ ایران در عراق بر آمده است اما مواضع دولت و ملت عراق و همچنین گروه‌های شیعی این توطئه را نیز تاکنون خنثی کرده و در آینده نیز خنثی خواهد کرد.