برای میدان گازی فرزاد B منتظر هندی‌ها هستیم
10 سال از مذاکره ایران و هند برای امضای قرارداد توسعه میدان گازی فرزاد بی می‌گذرد، قراردادی که همچنان به سرانجام نرسیده است و آنطور که وزیر نفت در آخرین اظهار نظر خود در این مورد اعلام کرده ایران مشکلی ندارد و همچنان در این قرارداد منتظر هند است.
قرار بود طرح جامع توسعه میدان گازی فرزاد B تا پایان سال ۱۳۸۷ امضا شود، اما این اتفاق محقق نشد تا اینکه در مرداد ماه سال ۱۳۸۸، منابع خبری از تصمیم ایران برای مذاکره با هند درباره میدان گازی فرزاد B خبر دادند.
اما از سال ۱۳۸۸ که خبر حضور هندی‌ها در فرزادB قطعی شد، تا سال ۱۳۹۰ همچنان توسعه این میدان گازی منتظر نهایی شدن مذاکرات شرکت ملی نفت ایران با یک کنسرسیوم هندی بود. مذاکره‌ای که حتی دو سال بعد از آن هم نهایی نشد و در اردیبهشت ۱۳۹۲، مدیرعامل وقت شرکت نفت فلات قاره در مورد توسعه میدان فرزاد B توضیح داد که “با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری در این میدان بسیار بالا است ریسک بالایی را به همراه دارد، اما در حال حاضر در حال مذاکره با مسؤولان انرژی هند هستیم. ”
به گزارش ایسنا،مذاکرات از سالی به سال دیگر موکول می‌شد بدون اینکه نتیجه‌ای در پی داشته باشد. در نهایت ۲۱ فروردین ۱۳۹۵ بود که وزیر نفت و گاز هند گفت مذاکرات در مورد فرزاد B پیش از تحریم‌ها صورت گرفته و بنابراین خارج از مناقصه به شرکت هندی داده می‌شود. به گفته “پرادان” اگرچه هنوز توافقی برای قیمت‌گذاری گاز میدان فرزاد B صورت نگرفته اما این پروژه حتماً به یک شرکت هندی می‌رسد. با اینکه پرادان با قطعیت از واگذاری توسعه میدان گازی فرزاد خبر داده بود اما اختلافات ایران و هند همچنان ادامه داشت. البته موضوع مناقشه دو کشور بحث‌های مالی بود و از نظر فنی به توافق رسیده بودند.
به توافق نرسیدن ایران و هند تا جایی ادامه پیدا کرد که ایران به دنبال راه‌های دیگری برای توسعه میدان گازی فرزاد B رفت. از جمله این راه‌ها مذاکرات به شرکت‌های دیگر نفتی و همچنین طراحی مدل EPCF و پکیج‌های کوچک‌تر برای توسعه این میدان به بازار بود. بیژن زنگنه، وزیر نفت حتی در در اوایل اسفند سال ۱۳۹۵ صراحتاً اعلام کرد پیشنهاد هند مورد بحث قرار می‌گیرد اما با آنها به توافق نرسیدیم و بعید است به این سادگی به توافق برسیم. زیرا فاصله پیشنهاد ما و هندی‌ها از نظر قیمت خرید گاز زیاد است. بنابراین ممکن است توسعه این میدان به شرکت دیگری داده شود.
فرزاد همچنان در انتظار هندی‌ها
البته توسعه میدان فرزاد بی از آن زمان تا کنون نه به کشور و شرکت دیگری داده شده و نه راه دیگری برای توسعه آن در نظر گرفته شده است. در این راستا، علی کاردر، مدیرعامل سابق شرکت ملی نفت ایران در آخرین اظهار نظر خود در این مورد به ایسنا گفته بود: در مذاکره با هند مدل اقتصادی خیلی خوب شکل نگرفته است. فرزاد بی گاز بسیار گرانی دارد و اگر قیمت گاز در جهان در موقعیت خوبی قرار داشته باشد و موضوع قیمت گاز در ایران حل شود، مدل اقتصادی هندی‌ها پاسخگو خواهد بود. همچنین محمد مشکین فام، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس در آخرین نشست خبری خود با اشاره به توسعه میدان گازی فرزاد، اظهار کرد: مذاکره با شرکت او ان جی سی هند، برای توسعه میدان گازی فرزاد بی که MDP آن تکمیل شده، اگرچه کند، اما در حال انجام است. البته خودمان هم به‌صورت موازی طرح را دنبال می‌کنیم و مطالعات تکمیل شده است.
به گفته مشکین فام، گاز فرزاد یا در شبکه تزریق می‌شود و یا به میادین نفتی.
در این راستا، وزیر نفت نیز در گفت‌وگو با ایسنا در مورد آخرین وضعیت توسعه میدان گازی فرزاد بی توضیح داد: مذاکره با هند برای توسعه میدان گازی فرزاد بی همچنان ادامه دارد و ما منتظر هندی‌ها هستیم. البته از نظر ما قطعی است. آنها باید بیایند و کمی ملاحظه دارند.
چرا توسعه فرزاد سخت و پر مناقشه است؟
اما آنچه باعث می‌شود توسعه میدان گازی فرزاد B که به دلیل مشترک بودن با عربستان برای ایران اهمیت زیادی دارد به تأخیر بیافتد نوع گاز این میدان است. گاز فرزاد B غنی نیست و در مقایسه این میدان با میدان گازی پارس جنوبی باید گفت پارس جنوبی کاندینست دارد و کاندینست آن نیز برای بازپرداخت هزینه‌های سرمایه‌گذاری کافی است، اما یکی از مشکلات برای توسعه فرزاد B این است که گاز آن غنی نیست و طرف هندی باید گاز تولیدی آن را ال. ان. جی کند یا به صورت خط لوله بفروشد.
پیشنهاد هندی‌ها این است که ایران گاز فرزاد B را بخرد اما ایران از یک سو منابع مورد نیاز خرید گاز فرزاد را ندارد و از سوی دیگر نیازی به گاز فرزاد B حداقل تا پنج سال آینده نخواهد داشت.
بر اساس این گزارش، حجم گاز درجای میدان گازی فرزاد B ، بیش از ۲۱ تریلیون فوت مکعب برآورد شده که ۱۲.۵ تریلیون آن قابل استحصال است و طبق برنامه قرار است با توسعه میدان در فاز نخست از این میدان روزانه ۱.۱ میلیارد فوت مکعب گاز تولید شود.
