پای چوببرها از جنگلهای شمال بریده شد
رییس شورای عالی جنگل با بیان اینکه سازمان جنگلها قرار است از ابتدای سال ۹۹ طرحی جایگزین برای طرح تنفس معرفی کند،گفت: در این طرح جدید نیز هیچ برنامهای برای بهرهبرداری چوبی از جنگلهای شمال کشور وجود ندارد.
کامران پور مقدم با اشاره به طرح تنفس جنگل اظهار کرد: بر اساس برنامه ششم توسعه، سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری موظف شد که هر گونه بهرهبرداری چوبی از جنگل را متوقف کند. بر همین اساس از اواخر سال ۹۵ بهتدریج قراردادهای بهرهبرداری از جنگلها متوقف شد و در سال ۹۶ تقریبا هیچ مجوزی برای بهرهبرداری چوبی از جنگل صادر نشد و در نهایت نیز طی امسال بهرهبرداری چوبی از جنگل را بهصورت کامل متوقف کردیم.
وی با بیان اینکه جنگلهای شمال کشور عمدتا جنگلهای صنعتی هستند، تصریح کرد: در طرحهای بهرهبرداری چوبی از جنگلهای شمال حجم زیادی گردش مالی وجود داشت که با اجرای طرح تنفس جنگل، این گردش مالی مختل شد و به دنبال آن دولت نیز اعتباراتی برای حفاظت از جنگل پس از توقف بهرهبرداری چوبی از آن در نظر گرفت تا این خلاء مالی به وجود آمده حفاظت از جنگل را با مشکل رو به رو نکند بنابراین اعتباراتی تحت عنوان اعتبارات حفاظتی طرح تنفس جنگل به سازمان جنگلها اختصاص داده شد و با وجود مشکلات مالی که دولت داشت سعی کرد آن را بهطور کامل در سال ۹۷ تخصیص دهد.
پور مقدم با اشاره به اینکه پدیده قاچاق چوب از جنگل معطوف به اجرای طرح تنفس نیست، تصریح کرد: متاسفانه قاچاق چوب از سالیان گذشته در جنگلها اتفاق میافتاد ولی در حال حاضر برخی افراد که با اجرای طرح تنفس مخالف هستند سعی میکنند که قاچاق چوب را به طرح تنفس نسبت دهند.
کشفیات قاچاق چوب افزایش یافته است
وی با بیان اینکه با اجرای طرح تنفس جنگل، فعالیت یگان حفاظت سازمان جنگلها بیشتر شده است، اظهار کرد: از این رو نظارت و دقت عمل در برخورد با قاچاق چوب نیز افزایش یافته و یگان حفاظت کشفیات بیشتری نسبت به قبل داشته است.
وضعیت صنایع چوبی کشور پس از اجرای طرح تنفس چگونه است؟
رییس شورای عالی جنگل در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا پس از اجرای طرح تنفس جنگلهای شمال، صنایع چوبی شمال کشور تعطیل شدهاند، توضیح داد: متاسفانه در سالهای گذشته مجوزهایی برای احداث صنایع چوبی در شمال کشور صادر میشد که هیچ تناسبی با ظرفیت تولیدی جنگلها نداشت همچنین عدم نظر نخواهی از سازمان جنگلها به عنوان متولی جنگل برای صدور مجوز سبب شده بود که صنایع چوبی در کشور بدون توجه به چگونگی تامین مواد اولیه آن گسترش پیدا کنند.
پور مقدم مدعی شد: بررسیها نشان میدهد که صنایع چوبی حدود ۱۰ درصد از نیاز مواد اولیه خود را از جنگلهای طبیعی برداشت میکردند، مابقی نیاز چوبی آنها از طریق واردات چوب، زراعت آن یا محصولات باغی تامین میشد. پس از توقف بهرهبرداری چوبی از جنگلهای شمال بسیاری از کارخانهها اظهار کردند که صنایع چوبی به دلیل توقف بهرهبرداریها تعطیل شده است. باید این موضوع را در نظر گرفت که وقتی حدود ۹۰ درصد نیاز چوبی این کارخانهها از منابع دیگری به جز جنگلهای طبیعی تامین میشد چه طور با اجرای طرح تنفس کارشان به تعطیلی کشانده شده است؟
به گفته این مقام مسئول به هر حال سازمان جنگلها موظف شده است که با توسعه زراعت چوب و کمک به واردات آن، بخشی از نیاز صنایع چوبی را تامین کند.
مجوز برداشت درختان شکسته و باد افتاده از جنگل با چه ضوابطی صادر میشود؟
رییس شورای عالی جنگل در مورد اجازه برداشت از درختان شکسته و باد افتاده جنگلها اظهار کرد: بر اساس طرح تنفس به سازمان جنگلها اجازه داده شده است که مجوز برداشت برای درختان شکسته یا باد افتاده را صادر کند چرا که در واقع این گونه درختان از حالت زنده خارج شدهاند. تقریبا تا اواخر امسال مجوزی برای خروج این درختان از جنگل صادر نشد. بررسیهای ما نشان میدهد که بر اساس طوفانهایی که در سالهای گذشته اتفاق افتاده است قسمتهای وسیعی از جنگل دچار باد افتادگی و ریشهکن شدن درختان شدهاند همچنین بر اساس اعلام کارشناسان منابع طبیعی افتادگی درختان به صورت تجمعی موجب خسارت به عرصه میشود و شرایط تجدید حیات در آن منطقه را کاهش میدهد.
پور مقدم در ادامه توضیح داد: تصمیم بر این شد که با دستورالعملی مشخص درختانی که صرفا به صورت تجمعی دچار شکستگی و افتادگی شدهاند از جنگل خارج شوند البته مشروط به اینکه امکان دسترسی به آنها وجود داشته باشد و برای خروج آنها از جاده جدیدی استفاده نشود بنابراین تصمیم گرفتیم مجوز خروج چوبهای شکسته یا باد افتادهای که به آنها دسترسی داریم را صادر کنیم.
وی با تاکید بر اینکه به هیچ کدام از شرکتها یا پیمانکاران اجازه ورود به جنگل و برداشت این گونه چوبها را نمیدهیم، تصریح کرد: خروج درختان شکسته یا باد افتاده توسط خود ادارات منابع طبیعی انجام و پس از آن در محلی دپو و به مزایده گذاشته میشود ما حتی اجازه خروج درختان خشک شده اما سرپا را هم نمیدهیم.
وی در ادامه در مورد احداث تله کابین در جنگلهای هیرکانی اظهار کرد: تله کابین زمانی میتواند عامل تهدید باشد که بدون مطالعه و ارزیابی اثرات آن، مجوز احداث صادر شود.
رییس شورای عالی جنگل با اشاره به اینکه درخواست احداث تله کابین در جنگلهای شمال زیاد است، گفت: از طرفی جنگل باید برای حفاظت و پایداری اکوسیستم منابع اقتصادی داشته باشد و بتواند بدون برداشت چوب روی پا خود بیاستد. پارکهای جنگلی ما ظرفیت بسیار خوبی دارند و میتوانند درآمدهایی از ظرفیتهای تفرجی خود کسب کنند تا برای حفاظت از جنگل هزینه شود.
احداث تله کابین نباید منجر به قطع درختان شود
پورمقدم در پاسخ به این سوال که برای احداث تله کابین چه ضوابطی را در نظر میگیرید، توضیح داد: ما به هیچ عنوان اجازه ساخت و ساز در جنگلها را نمیدهیم .تنها مجوز احداث تاسیساتی که با محیط زیست سازگار باشند آن هم در نقاطی خالی از پوشش را صادر میکنیم. احداث تله کابین نباید منجر به قطع درختان شود همچنین احتیاج به احداث جاده جدیدی نداشته باشد.
وی افزود: ارتفاع دکلهایی که برای تله کابین احداث میشود باید بر اساس تکنولوژیهای جدید باشد و بالاتر از تاج درختان قرار گیرد تا نیاز به قطع تاج آنها نباشد. اگر درخواست احداث تله کابین در مبدا و مقصد تمام این شرایط را داشته باشد شروع به بررسی و مطالعه برای صدور یا عدم صدور مجوز میکنیم.
از سال ۹۹ طرحی جایگزین برای طرح تنفس داریم
رییس شورای عالی جنگل در پایان با بیان اینکه در حال حاضر هیچ برنامهای برای بهرهبرداری چوبی از جنگلهای شمال کشور نداریم، تصریح کرد: قرار است از ابتدای سال ۹۹ طرحی جایگزین برای طرح تنفس داشته باشیم. در این طرح جایگزین نیز هیچگونه رویکردی برای بهرهبرداری از چوب جنگلهای شمال نداریم چرا که اکوسیستم ما دیگر ظرفیت زیادی برای برداشت ندارد. آفات و امراض، دخالتهای انسانی، آتشسوزیها و بهرهبرداریهای چوبی دیگر توانی برای بهرهبرداری از درختان جنگلی نگذاشته است.