ژنتیک؛ یکی از عوامل گرایش فرد به اعتیاد
درمانگر و پژوهشگر اعتیاد گفت: ژنتیک یکی از عوامل گرایش فرد به اعتیاد است، وقتی پدر یا مادری مشکل اعتیاد دارند یعنی پایه این استعداد ژنتیکی در فرزندشان وجود دارد.
دکتر پیمان حسنی ابهریان با اشاره به تأثیر مخرب اعتیاد والدین بر زندگی فرزندان گفت: مطالعات نشان میدهد افرادی که دارای والدین معتاد هستند، احتمال گرایش آنان به سمت اعتیاد بسیار بالاتر از کسانی است که والدین معتاد ندارند.
وی ژنتیک را یکی از عوامل گرایش فرد به اعتیاد برشمرد و ادامه داد: یکی از مسائل گرایش به اعتیاد، مسئلهی ژنتیک است؛ چرا که اعتیاد پایه ژنتیکی دارد.
این درمانگر اعتیاد تصریح کرد: وقتی پدر یا مادری مشکل اعتیاد دارند یعنی پایه این استعداد ژنتیکی در فرزندشان وجود دارد اما باید این نکته را مورد توجه قرار داد که ژنتیک به هیچ عنوان یک مسئله اجتنابناپذیر نیست، یعنی فردی که از والدین معتاد متولد شده و تصور کند که مادامالعمر محکوم به اعتیاد است، اصلاً صحیح نیست.
ابهریان ادامه داد: افراد در این خانوادهها به علت قرار گرفتن در محیط، مستعد گرایش به اعتیاد هستند و خود این تأثیر محیط بر روی ژنها دو عامل ایجاد میکند؛ یکی اینکه فرد مصرف مواد مخدر را در خانواده میبیند و محیط برای مصرف او مهیا است و دیگر اینکه عوارض و مشکلات ناشی از مصرف مواد را در خانواده میبیند که این عامل میتواند در عدم گرایش فرد به اعتیاد مؤثر باشد.
وی تصریح کرد: اعتیاد اگر عوارض شناختی، رفتاری، اجتماعی و اقتصادی نداشت، ما اصلاً بهعنوان معضل به آن نگاه نمیکردیم اما پژوهشها همه این عوارض را در اعتیاد ثابت کردهاند و این عوارض در خانواده با والدین معتاد اتفاق میافتد.
این درمانگر اعتیاد بیان داشت: پس از دیدگاه ژنتیکی و سلول مولکولی، دیدگاه رفتاری اجتماعی و خانوادگی در گرایش به مصرف مواد مخدر نقش دارند که از مهمترین روشهای یادگیری “الگوبرداری” است، یعنی اینکه ما هرچقدر که با کلام، آموزشی را به فرد بدهیم اما رفتارمان مناسب نباشد، هیچ تأثیری در فرد نخواهد داشت.
ابهریان ادامه داد: نحوه رفتار ما بسیار مهم است، بچه از گفتار و پند و نصیحت پدر و مادر چیزی یاد نمیگیرد بلکه از رفتارشان، الگوبرداری میکند و یک الگو میسازد، اولین الگوی بچه تا دوران نوجوانی، پدر و مادرش است، بعد از این دوران، در نوجوانی گروه همسال و دوستان هستند که معمولاً بچه بیشترین تأثیر را از آنها دارد، وقتی که بچه در خانواده دارای والدین معتاد، رفتار پدر و مادرش را میبیند که چطور مخدر مصرف میکنند در واقع اعتیاد آنها را الگوبرداری میکند. در نتیجه رمزینه بروز استعداد به اعتیاد در این کودکان از طریق “الگوبرداری نادرست” افزایش پیدا میکند.
به گزارش ایسنا، وی مسئلهی بعدی را خانوادهی آسیبدیده و آسیبرسان عنوان کرد و گفت: فرض کنید یک بچه را از یک خانواده بدون آسیب وارد خانواده پر آسیب کنند، در اینصورت چه اتفاقی میافتد؟ خب در این خانواده پر آشوب، دعوا و مشکلات اقتصادی، مسائل اجتماعی، اختلافات، دروغ، نیرنگ، خیانت و… وجود دارد؛ اینها در واقع عواقب اعتیاد هستند که اجتنابناپذیر نیستند و میتوانند روی هر فردی اثر بگذارند. اگر میتوانستیم این عوامل را از اعتیاد جدا کنیم شاید اعتیاد انقدر وحشتناک نبود بنابراین اینها عوامل مستعدکننده اعتیاد هستند.
به گزارش روابط عمومی ستاد مبارزه با مواد مخدر، درمانگر و پژوهشگر اعتیاد در انتها بیان کرد: یکی از مهمترین مسائلی که باید به بچهها آموزش دهیم “تصمیمگیری” است، ما باید “تصمیمگیری” و مهارت “نه” گفتن را یاد بدهیم و لازمه این امر این است که خانواده این مهارت و توانایی را یاد گرفته باشد و بتواند از آن استفاده کند.