دپوی طلا و تخلیه دلار در روسیه
بانک مرکزی روسیه با حمایتهای ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری این کشور در حال جایگزین کردن ذخایر دلاری خود با داراییهای امنتر نظیر طلا برای پوشش ریسک تحریمهای محتمل آمریکا و اتحادیه اروپا است؛ بهگونهایکه حجم طلای خریداری شده سال گذشته این کشور در ۱۰ سال اخیر بیسابقه بوده است.
از سال ۲۰۱۴ میلادی و بهدنبال انقلاب اوکراین که به روی کار آمدن دولت هوادار غرب دراین کشور منتهی شد، آمریکا به بهانه دخالت روسیه در امور داخلی اوکراین تحریمهای گستردهای علیه این کشور وضع کرده است.
بانک مرکزی روسیه در سال ۲۰۱۸ اقدام به خرید ۸/ ۸ میلیون اونس طلا کرد که ۵/ ۰ میلیون اونس بیشتر از رقم ثبت شده در سال ۲۰۱۷ میلادی است. اکنون روسیه پس از آمریکا، آلمان، فرانسه و ایتالیا، پنجمین دارنده بزرگ ذخایر طلا در جهان است.
به گفته تحلیلگران، یکی از دلایل عمده روی آوردن روسیه به خرید طلا، در امان ماندن از تبعات اقتصادی ناشی از تحریمها، حفظ ارزش روبل و مقاومت بیشتر در برابر فرازونشیبهای قیمت جهانی نفت است. سهم دلار از ذخایر ارزی خارجی روسیه در نیمه نخست سال ۲۰۱۸ از ۴۶ درصد به کمتر از ۲۲ درصد رسیده و سهم یورو، یوآن و طلا افزایش یافته است.
بانک مرکزی ترکیه همانطور که انتظارات نیز بر همین روند تکیه داشتند در نشست تعیین سیاست پولی خود نرخ بهره را بدون تغییر نگه داشت. نگرانی سرمایهگذاران نسبت به سیاستهای پولی پیشروی ترکیه و هراس از افت ارزش لیر در برابر دلار آمریکا با واکنش سیاستگذاران پولی ترکیه مواجه شد.
در همین حال بانک مرکزی ترکیه نرخ بهره را بدون تغییر در نرخ ۲۴ درصدی اعلام کرد. این در حالی است که رجب طیب اردوغان کماکان طرفدار کاهش نرخهای بهره است که به عقیده وی موجب رشد تورم میشود. همچنین برخی از گمانهزنیها حاکی از آن بود که در صورت کاهش نرخ بهره از سوی بانک مرکزی ترکیه ممکن است ریزش دوباره لیر و نرخ تورم این کشور با سیر صعودی بیشتری روبهرو شود.
در حال حاضر تورم ترکیه در ماه پایانی سال ۲۰۱۸ نسبت به همین ماه در سال ۲۰۱۷ میلادی به ۲۰ درصد رسیده است. البته برخی از سرمایهگذاران بر این باورند که احتمالا فشار سیاسی قبل از انتخابات محلی ماه مارس میتواند نرخ بهره را تحت تاثیر قرار دهد و این تاثیر جنبه نزولی خواهد داشت.
کاهش تورم و تقویت لیر
عدم تغییر نرخ بهره چیزی بود که بازارها انتظار آن را با توجه به افت تورمی که به ۲۵ درصد رسیده بود، داشتند. قرار گرفتن تورم در مسیر نزولی بر روند بازارهای این کشور و تصمیمگیری بانک مرکزی برای تعیین نرخ بهره هدف در نشست آتی اثرگذار خواهد بود.
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه خود را دشمن نرخ بهره معرفی کرده بود. عدم تغییر نرخ بهره در ترکیه لیر را در برابر دلار آمریکا با روندی ثابت حفظ کرد و ارزش هر۳۰/ ۵ لیر به یک دلار رسید. به این ترتیب، لیر ظرف چند ساعت پس از انتشار تصمیم بانک مرکزی بالغبر ۵/ ۱ درصد مقابل دلار آمریکا تقویت شد.
بحران بدهی در ایالاتمتحده
بحران بدهی آمریکا و کاهش ارزش سهام، موجب خواهد شد تا سرمایهگذاران راهی جز پناه به بازار ذخایر امن به ویژه طلا و ین ژاپن در پیش رو نداشته باشند. علاوه بر تنشهای سیاسی و ریسکهای اقتصادی و مالی، میزان بدهیهای آمریکا نسبت به تولید ناخالص داخلی این کشور به شدت افزایش یافته است و این مساله یک تهدید واقعی برای اقتصاد ایالاتمتحده بهشمار میرود.
میزان بدهیهای آمریکا تا سه ماه سوم ۲۰۱۸ میلادی به بیش از ۱۰۵ درصد از تولید ناخالص داخلی رسیده بود.علاوه بر این، افزایش احتمال وقوع رکود اقتصادی آمریکا طی ماههای آینده میتواند عاملی مثبت برای تقاضا و بالطبع قیمت طلا باشد.
احتمال وقوع رکود اقتصادی موجب خواهد شد تا فدرال رزرو آمریکا برای افزایش نرخ بهره محتاطانه اقدام کند و این مساله در نهایت به تضعیف شاخص دلار و رشد قیمت طلا منتهی خواهد شد. از سوی دیگر تنشهای سیاسی در عرصه بینالمللی مثل خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا نیز میتواند موجب افزایش تقاضا برای طلا شود.