علت اصلی زیان خودرو سازان خودشان هستند!/ آزادسازی قیمت خودرو بهانه‌ای برای پوشش هزینه های خاص
یکی از موضوعات داغ این روزها، بحث آزادسازی قیمت خودرو است. در این بین موافقان آزاد سازی بر این اعتقادند که به علت افزایش هزینه های مواد اولیه (ناشی از افزایش نرخ ارز) قیمت تمام شده تولید خودرو بیش از بهای فروش آن است.
ازطرف دیگر مخالفان آزادسازی قیمت موضوع سوء مدیریت را به میان می‌کشند و معتقدند که مشکل اصلی در مدیریت خودروسازان است و لذا خودروسازان با افزایش قیمت به دنبال جبران زیان ها و ضررهای ناشی از سوء مدیریت خود هستند.
اینکه افزایش نرخ ارز سبب افزایش مواد اولیه تولید خودرو شده است، شکی در آن نیست و لذا افزایش قیمت خرید مواد و قطعات باید در دستور کار خودروسازان قرار گیرد ولی اسناد و مدارک نشان می دهد که بخشی از ضررها و زیان ها متوجه عملکرد خودروسازان است.
به طور مثال گزارش مدیریتی شرکت ایران خودرو به سازمان بورس نشان از آن دارد که این شرکت در برخی از خودروهایی که قیمت آن شامل مصوبات شورای رقابت نمی‌شود و خودروساز می‌تواند براساس عرضه و تقاضای بازار (بدون هیچ محدودیت قانونی) این خودروها را به صورت سود ده به فروش برساند، زیان ده عمل کرده است. (این زیان ناخالص است و بدون درنظرگرفتن هزینه های اداری و سایر هزینه ها است)
گروه دانگ فنگ
براساس این سند در سال 1396شرکت ایران خودرو،تعداد 30809 خودرو “دانگ فنگ” تولید کرده که از این تعداد 30806 دستگاه را فروخته است. طبق جدول ذیل هزینه تمام شده این خودرو بیش از قیمت تمام شده آن است و لذا ایران خودرو 1.209.902 میلیون ریال از بابت فروش این خودرو در سال 1396 زیان کرده است.
سوال اینجا است که با توجه به اینکه این خودرو مشمول قیمت گذاری شورای رقابت نمی‌شود و هنوز کشور دچار نوسانات شدید ارزی نشده بود، علت اصلی این زیان چه بوده است؟ این تعداد خودروها به چه کسانی به صورت زیان ده فروخته شده است؟
در خصوص دانگ فنگ همین وضعیت زیان دهی تا پایان سه ماه اول سال 1397 نیز ادامه یافته است به طوری که ایران خودرو از تولید 6.565 دانگ فنگ، فقط 5.135 تعداد خودرو را فروخته و مشمول زیان 367.161 میلیون ریالی شده است.
گروه دنا
جالب اینجا است که فروش گروه دنا نیز در نقطه تقریبا سر به سر فروخته شده است در حالی که این خودرو نیز مشمول قیمت گذاری شورای رقابت نمی شود.
سود ناخالص (بدون کسر هزینه های اداری و سایر هزینه ها) حاصل از فروش این خودرو در سال 1396،حدود 6.960 میلیون ریال بوده است.
مضافا بر اینکه از کل 42.885 دستگاه از گروه دنا تولید شده 42.470 دستگاه فروخته شده است. فروش این خودرو در سه ماهه اول سال 1397، حدود 309.376 میلیون ریال برای ایران خودرو زیان به بار آورده است.
فروش صادراتی
موضوع حایز اهمیت دیگر این است که طبق همین سند، ایران خودرو تا پایان سال 1396 در فروش صادراتی خودروهای “گروه تندر”، گروه دنا”، گروه رانا”، گروه وانت”،”هایما”،”گروه دانگ فنگ” نیز زیان ده عمل کرده است. به طوری که به ترتیب این گروه‌ها، 726، 7.378، 153، 320، 196، 148 میلیون ریال زیان دیده است. اینکه در بخش فروش صادراتی نیز شرکت ایران خودرو زیان ده شده،خود سوال مهم و اساسی است.
این آمار و ارقام نشان می‌دهد بیش از آنکه صنعت خودروسازی متاثر از قیمت گذاری شورای رقابت باشد، با سوء مدیریت مواجه است و لذا ممکن است آزادسازی قیمت برای خودروساز به منظور پوشش هزینه تحمیلی ناشی از همین سوء مدیریت ها باشد که قرار است از جیب مردم پرداخت شود.
حقوق بالاي مديران و پاداشهاي اعضاي هيئت مديره شركتهاي گروه ايران خودرو (كه علاوه برمبالغ قابل توجه حق حضور در جلسات ميگيرند) از جمله دلايل بالا بودن هزينه هاي بالاسري ايران خودرو است.