بزرگترین مانور نظامی روسیه پس از جنگ سرد با حضور ۳۰۰ هزار نظامی
پنتاگون – وزارت دفاع آمریکا – گفته است که مانور نظامی مشترک روسیه و چین را از نزدیک زیر نظر دارد.
از بامداد سه شنبه، ۲۰ شهریور (۱۱ سپتامبر)، مانور نظامی روسیه با نام “ووستوک ۲۰۱۸” (شرق ۲۰۱۸) و با شرکت حدود سیصد هزار تن از نظامیان این کشور در شرق سیبری آغاز شده است. در این مانور تجهیزات و تسلیحات پیشرفته روسیه آزمایش می‌شود و از آن با عنوان بزرگترین تمرین نظامی این کشور از زمان پایان جنگ سرد نام برده شده است.
چین با اعزام واحدهایی متشکل از بیش از سه هزار نظامی و تعدادی نفربر زرهی و هواپیما و مغولستان با اعزام چند یگان از نیروی زمینی ارتش خود در این مانور مشارکت دارند. آخرین باری که روسیه تمرین‌هایی در ابعاد مشابه برگزار کرد در سال ۱۹۸۱ و هنگام جنگ سرد بود هر چند از نظر شمار نفرات، ابعاد ووستوک ۲۰۱۸ بیشتر از مانور سال ۱۹۸۱ است.
به گفته منابع نظامی، روسیه با وجود تنگنای اقتصادی، در سال‌های اخیر سرمایه گذاری‌های سنگینی در تولید تجهیزات پیشرفته نظامی و سازماندهی واحدهای ارتش خود صورت داده و هدف از ووستوک ۲۰۱۸ آزمایش این تجهیزات و به نمایش گذاشتن قدرت نظامی آن کشور است. برنامه‌ریزی برای گسترش توان دریایی از طریق تولید ناوها و زیردریایی‌های جدید از جمله اقداماتی که روسیه در سال های اخیر دنبال کرده و همچنان ادامه دارد.
ارتش روسیه از تجربه کافی برای مشارکت در عملیات نظامی برون مرزی برخوردار است و در سال‌های اخیر همراه سیاست دیپلماتیک تهاجمی تر در خارج، در مواردی از جمله در تجزیه کریمه و کمک به جدایی‌طلبان روس زبان از اوکراین و حمایت از جدایی طلبان اوستیای جنوبی و آبخاز در برابر گرجستان از کاربرد نیروی نظامی ابایی نداشته است.
در مقابل، چین تا سال‌های اخیر از تاکید بر توان نظامی به عنوان ابزاری در پیشبرد سیاست خارجی خودداری ورزیده و تنها در چند سال گذشته است که برای احراز حاکمیت بر بخش‌هایی از دریای چین جنوبی به اعزام نیروی نظامی متوسل شده هرچند این نیروها در عملیات رزمی شرکت نکرده‌اند.
روسیه همچنین در نظر دارد حضور نظامی خود را در منطقه قطب شمال افزایش دهد با این هدف که در آینده به بهره‌برداری از منابع طبیعی این منطقه مبادرت کند.
از زمان انضمام شبه جزیره کریمه به خاک روسیه در سال ۲۰۱۴، روابط این کشور و کشورهای غربی به تیرگی گراییده و روسیه هدف تحریم‌های این کشورها قرار گرفته است. اشغال کریمه و حمایت روسیه از جدایی‌طلبان روس زبان اوکراین باعث نگرانی برخی دیگر از همسایه‌های آن کشور شده و آنان را به سوی کسب حمایت نظامی از پیمان اتلانتیک شمالی سوق داده است.
دولت ولادیمیر پوتین گسترش این پیمان به اروپای شرقی و به نزدیکی مرزهای روسیه را تهدیدی امنیتی محسوب می‌کند و در صدد افزایش توان نظامی و همزمان، گسترش حوزه نفوذ خود در مناطق مختلف جهان برآمده است. از نظر مقامات روسی، برگزاری مانور کنونی تاکیدی برای توانمندی و آمادگی ارتش روسیه برای مقابله با تهدیدهای خارجی و دفاع از منافع این کشور است.
دیمیتری پسکوف سخنگوی دفتر ریاست جمهوری روسیه گفته است که این رزمایش با توجه به رویکرد “پرخاشگرانه و غیردوستانه” موجود نسبت به روسیه موجه است هر چند وی از اشاره مستقیم به منبع این رویکرد خودداری ورزیده است.
یکی از اهداف اصلی این مانور، که تا روز ۱۷ سپتامبر ادامه خواهد داشت، تمرین آمادگی برای استقرار سریع هزاران نیرو، هواپیما و وسایل نقلیه نظامی از غرب روسیه تا نواحی شرقی در طول چند هزار کیلومتر توصیف شده است. وزارت دفاع روسیه گفته است که ۳۶ هزار تانک، نفربر زرهی و وسایل زرهی پیاده نظام، به علاوه بیش از هزار هواپیما، از ۱۱ تا ۱۷ سپتامبر در ووستوک ۲۰۱۸ شرکت دارند.
این رزمایش در پنج مرکز آموزش نظامی، چهار پایگاه هوایی و مناطقی در دریای ژاپن، تنگه برینگ و دریای اوخوتسک انجام می شود و تا ۸۰ ناو از دو ناوگان روسیه هم در آن شرکت خواهند کرد هر چند دامنه این مانور تا جزیره کوریل، که از زمان جنگ دوم جهانی مورد مناقشه روسیه و ژاپن بوده، گسترش نخواهد یافت.
وزارت دفاع چین هم از تعمیق همکاری‌های نظامی و “تقویت توانایی دو طرف برای نشان دادن واکنشی مشترک به تهدیدهای امنیتی مختلف” سخن گفته اما جزییات بیشتری ارائه نکرده است. این دو کشور در سال‌های اخیر بر همکاری نظامی و امنیتی خود افزوده‌اند و در این رزمایش یک ستاد مرکزی مشترک زمینی تشکیل داده‌اند.
در دوران جنگ سرد، روسیه و چین به عنوان دو نظام کمونیستی رقیب یکدیگر بودند و گاه روابط خصمانه‌ای داشتند در حالیکه همزمان کشورهای غربی را هم دشمنان خود می‌دانستند. در چند دهه اخیر، چین با تمرکز بر پیشرفت اقتصادی، به یک قدرت عمده و تاثیرگذار در صحنه اقتصاد جهانی تبدیل شده است.
