چطور ویروس تبخال باعث آلزایمر میشود؟
دانشمندان در تحقیقات جدید خود دریافتند، افرادی که دارای ویروس تبخال هستند، دو برابر دیگران احتمال ابتلا به آلزایمر را دارند چراکه ویروسها بهطور بالقوه در ایجاد اختلال پیشرفت مغزی نقش دارند.
در پژوهشهای جدید دانشمندان آمریکایی مشخصشده است که ویروس هرپس یا تبخال (herpesvirus) از ویروسهای دی ان ای انسانی است که با نامهای ویروس هرپس A6 (HHV-6A) و ویروس هرپس ۷ (HHV-7) شهرت دارند و میزان آن در مغز افراد مبتلابه آلزایمر بیشتر از افرادی است که چنین اختلالی را ندارند.
ریچارد جی. هودز (Richard J. Hodes) مدیر موسسه ملی بهداشت ایالاتمتحده آمریکا در این رابطه اظهار داشت: «فرضیه اصلی ما این است که ویروسها در بیماریهای مرتبط با مغز و اختلالات مغزی نقش دارند، البته این فرضیه جدید نیست؛ اما میتوان گفت که این پژوهشهای انجامشده مدارک و شواهد قوی را نسبت به چنین مسئلهای به دست آورده است.»
جوئل دادلی (Joel Dudley) از موسسه نسل بعد بهداشت و درمان در دانشکده پزشکی ایکان (Icahn) در مانت ساینای (Mount Sinai) نیویورک ایالاتمتحده آمریکا در این رابطه میگوید: «کار ما شناسایی شبکههای زیستی خاصی است که فرضیههای جدید آزمایشی در رابطه با نقش دفاع میکروبی و عملکرد ایمنی ذاتی در پاتوفیزیولوژی (pathophysiology) آلزایمر را شناسایی میکند.»
یافتههای بهدستآمده از این پژوهشها نشان میدهند که چندین نکته در همپوشانی بین واکنشهای ویروس میزبان و ژنهای مرتبط با خطر ابتلای به آلزایمر وجود دارد. ویروسهای چندگانه بر بیماری آلزایمر در حوزههایی مانند دی ان ای، اسید ریبونوکلئیک یا آر ان ای (RNA) و پروتئینها تأثیر میگذارند.
دادلی در تکمیل توضیحاتش اعلام کرد: «اگر گونههای ویروسی خاص بهطور مستقیم درخطر احتمال ابتلا به آلزایمر یا میزان پیشرفت آنها شرکت داشته باشند، این امر یک چارچوب مفهومی جدید برای درک ظهور و تکامل آلزایمر در سطوح فردی ارائه میدهد.»
در این مطالعات جدید، گروه پژوهشی ابتدا توالی آر ان ای را در چهار بخش مغز در بیش از ۶۰۰ نمونه از بافت مغز افراد مرده با یا بدون آلزایمر که ژنها در مغز حضورداشتهاند و اینکه آیا هرکدام از آنها با شروع و پیشرفت آلزایمر همراه بودهاند را تعیین کردند.
این گروه پژوهشی با استفاده از رویکردهای محاسباتی مختلف، یک شبکه پیچیده از تجمع غیرمنتظره و پیوند ویروسهای خاص با جنبههای مختلف آلزایمر را کشف کردند. آنها تأثیر هر یک از ویروسها بر ژنها و پروتئینهای خاص را در سلولهای مغزی موردبررسی قراردادند و ارتباطاتی بین ویروسهای خاص و پلاک آمیلوئید (amyloid plaques)، تنگلز نوروفیبریلیال (neurofibrillary tangles) و شدت بیماریهای جنون و دیوانگی را شناسایی کردند. علاوه بر این، آنها ۸۰۰ نمونه را ثبت کردند که توالی آر ان ای را شامل شده و افزایش مستمر HHV-6A و HHV-7 را در نمونههای افراد مبتلابه آلزایمر مشاهده کردهاند.
شرح کامل این پژوهشها و نتایج بهدستآمده از آن در آخرین شماره مجله سلولهای عصبی (Neuron) به چاپ رسیده و قابلدسترس است.