مرمت نیمهتمام قلعه پوراشرف
مرمت قلعه پوراشرف ایلام ناتمام مانده چراکه اعتباری که به آن دادهاند کافی نبوده است و حالا دیوارهای سست این قلعه روبهروی خانههای مردم روستا واقع شده است.
قلعه پوراشرف قلعهای حدودا ۱۵۰ ساله است که در روستای شیخ مکان شهرستان دره شهر استان ایلام واقع شده است و به جاذبههای گردشگری این بخش از ایلام افزوده چرا که در نزدیکی آن دژ و قلعه شیخ مکان نیز قرار گرفته و گردشگران زیادی از آنها بازدید میکنند. ضمن اینکه روستای شیخ مکان در میان اهالی شهرستان به روستایی که در خود هنرمندان، شاعران و فرهیختگان زیادی را پرورش داده، شهرت دارد.
این قلعه وسط روستایی با همین نام در کنار قلعه شیخ مکان توسط سیدمحمد خانهاشمی ملقب به اشرفالعشایر در سال ۱۳۳۰ هجری قمری و در زمان سلطنت احمدشاه قاجار ساخته شده است. قلعه یک ایوانی و در دو طبقه ساخته شده و دارای چندین اتاق، انبار محل جمعآوری غلات، آشپزخانه و اسطبل است مصالح به کار رفته در این قلعه عبارتند از قلوه سنگ، ملاط، گچ و مصالح محلی دیگر.
اهمیت حفظ و نگهداری از این قلعه موجب شده تا در سال ۷۹ با شماره ۲۹۲۳ به ثبت ملی برسد اما اکنون قسمت های مهم بنا فرو ریخته با این وجود بنای کلی قلعه همچنان باقی مانده است.
در راس و در وسط ضلع غربی، یعنی در محل واقع شدن برجهای دیده بانی، به فواصل یکسان از برج، محلهایی به صورت تیرکش وجود دارد که نشان دهنده استفاده نظامی از قلعه در سالها قبل است. نمای بیرون قلعه با ملاتی از گچ و خاک، اندودکاری شده و نمای داخلی اتاقها با استفاده از گچ سفیدکاری شده است. بیشترین مصالح به کار رفته در اسکلت بنا، قلوه سنگ و در مواردی از آجر جهت تزیین از جمله سر در ورودی و نیز برجستگیهای روی دیوار استفاده شده است.
مجتبی فرهادی مدیر میراث فرهنگی شهرستان دره شهر در بازدید خبرنگاران از این اثر تاریخی گفت: به دلیل اراضی کشاورزی که در اطرافش بوده و شهر نیز آنقدر رونق نداشته که در آن زندگی کنند از این محل به عنوان مقر حکومتی استفاده میکردند.
وی بیان کرد: مبلغ اعتباری که برای مرمت آن در نظر گرفته شده بود حدود ۲۰۰ میلیون تومان بوده است اما ۸۰ درصد این بنا احتیاج به مرمت دارد و بسیاری از بخشهای آن درحال از بین رفتن است.
پیش از این یک بار قلعه پوراشرف مرمت جزئی شد. اعضای شورای فنی اداره کل میراث فرهنگی استان ایلام در سال ۹۵ سرفصلهایی را برای اجرایی کردن عملیات مرمتی در قلعه پوراشرف بررسی کرد و این عملیات در راستای حفاظت، مرمت و استحکام بخشی بنای مذکور بلامانع دانسته و مورد موافقت تمامی اعضا قرار گرفت. برخی از سرفصلهای پیشنهادی و به تصویب رسیده شامل پاکسازی حیاط، بندکشی، مرمت دیوارها، اجرای طاق سنگی تخریب شده، تسطیح وساماندهی و احیاء پشتبام ضلع جنوبی شامل اندود قیر واجرای دیوارهای جانبی، احیای سقف اتاقهای تخریب شده خرید ونصب ناودان و…است.
قلعه پوراشرف اگرچه اکنون در وسط روستایی واقع شده که مردمانش به هنرمند بودن شهرت دارند اما همچنان در حال ریزش است و دیوارهای آن برای همسایه های نزدیک آن خطرناک است. می توان آثاری از مرمت های نیمه تمام را در این بنا مشاهده کرد و آثاری که نشان می دهد مرمت ناقص پس از مدتها دوباره باید تجدید شده و برای آن هزینه کرد.