آخرین موقعیت تلویزیون و فوتبال؛ جنگ به وقت صلح!

داستان حق پخش تلویزیونی فوتبال با سفر اینفانتینو وارد مرحله جدیدی شده و همه منتظرند که اهالی صدا و سیما و فوتبال به یک جمع بندی واحدی برسند.

دومین ورود اینفانتینو به ایران را شاید باید شروع عصر جدیدی در فوتبال ایران دانست، نشست با رئیس جمهور، نشست با رئیس فدراسیون فوتبال ایران و حضور در دربی 86 و دیدن سیل خروشان فوتبالدوستان در استادیوم جهنمی آزادی حتما ذهن اینفانتینو رئیس فدراسیون جهانی فوتبال را به خود معطوف کرده است. او در این سفر یک روزه نکات کلیدی مهمی را هم بر زبان آورد و به قول خودش برای نیل به آن مقصود ها با رهبران ایران هم نشست برگزار کرد.

*کلید واژه های خطرناک اما شیک اینفانتینو
غالبا دیپلمات های بزرگ حرف هایشان را با زبان تهدید بر زبان نمی آورند، بلکه کادو پیچ شده تحویل همتاهای خود می دهند مخصوصا اگر جنگ و نزاعی در کار نباشد. اینفانتینو در میان این کادوهای کوچک و بزرگ و رنگارنگ نکته ای را در جشن فوتبال و حتی در دیدار با رئیس جمهور روحانی بر زبان آورد که بسیار کلیدی بود.
اینفانتینو گفت: «اگر ایران نمی‌خواهد جایگاه و موقعیت خود را در فوتبال دنیا از دست بدهد، بسیار حیاتی و مهم است که حق پخش تلویزیونی به باشگاه‌های ایران پرداخت شود. این اتفاق در همه جای دنیا رخ می‌دهد و ایران نمی‌تواند از این مقوله جدا باشد. جنبش فوتبال در ایران آن قدر مهم است که حتما این امر باید تحقق پیدا کند. دوست دارم در این جا تقاضا کنم از مسئولان تصمیم ساز که در رابطه با حق پخش تلویزیونی تصمیم درستی بگیرند و این موضوع اصلاح شود چرا که در این صورت متاسفانه آخرین بار است که در جمع شما هستم و برای تشویق موفقیت‌های شما می‌آیم. ما نمی‌توانیم اجازه دهیم این اتفاق بیفتد و باید سعی کنیم اتفاق درست رخ بدهد.»
به کلمات کلیدی و جملات موثر رئیس فیفا دقت کنید، او می گوید:
1- نمی توانیم اجازه بدهیم.
2- حتما باید این امر محقق شود.
3- مسئولان تصمیم ساز تصمیم درستی بگیرند.
4- در غیر این صورت آخرین بار است که در جمع شما هستم.
این کلید واژه ها خیلی صریح معنی حرف های اینفانتینو را مشخص می کنند، او در لفافه و در کادویی زیبا می گوید: اگر حق پخش تلویزیونی را پرداخت نکنید، این کار برای فوتبال شما عواقب دارد.
در مورد حق پخش تلویزیونی و لزوم پرداخت آن به باشگاه ها و اینکه اصالتا باشگاه ها بین 60 تا 75 درصد درآمد خود را از طریق حق پخش تلویزیونی در تمام دنیا به دست می آورند و با این حق پخش است که می توانند پیشرفت کنند و از دنیای حرفه ای عقب نمانند، خیلی از کارشناسان و مدیران حرف زده اند، بدهی های زیادی هم روی دوش باشگاه هایی که از منظر مالی از سوی دولت حمایت نمی شده اند باقی مانده که تمامی آن مدیران انگشت اشاره را به سمت صدا و سیمایی گرفته اند که حق باشگاه ها را پرداخت نکرده است.

حق پخش تلویزیونی حق قانونی، شرعی و عرفی فوتبال است
«صادق درودگر عضو هیات رئیسه فدراسیون فوتبال در این رابطه می گوید: حق پخش تلویزیونی حق قانونی، شرعی و عرفی فوتبال است. خداوند در قرآن فرموده است هرکسی هر کاری می کند متعلق به خودش است. در حال حاضر فوتبال برای صدا و سیما هزاران میلیارد تومان درآمد دارد. کشور ما بر اساس قانون پیش می رود و آنچه مصوب شده است باید اجرایی شود.
وی در نکته ای دیگر افزود: رئیس جمهوری قراردادی را اعلام و تنظیم کرده است و حتی یک مورد پرداختی برای حق پخش تلویزیونی صورت گرفته است. این یعنی اینکه صدا و سیما خودش این حق را قبول کرده است پس باید به آن تمکین کند. نباید کاری کنیم که خارج از مرزهای ایران برایمان تصمیم بگیرند. اگر صدا و سیما این موضوع را جدی نگیرد و به گوش مسئولان فیفا و کنفدراسیون فوتبال آسیا برسد، ایمان داشته باشید از بازی های ملی و بین المللی محروممان می کنند.»

خطر تعلیق فوتبال ایران
حرف های درودگر و بسیاری از مدیران دیگر حالا از زبان اینفانتینو بیرون می آید، او تلویحا می گوید ایران از فوتبال کنار گذاشته خواهد شد (این آخرین باری است که به ایران می آیم).
اما آیا واقعا باید برای تدوین قوانین جهانی به ویژه در مواردی که به ما سیاست های کشور عزیز ما لطمه ای وارد نمی شود و از آن بالاتر موجب رشد و شکوفایی فوتبال – که جنگ زمان صلح است- می شود باید منتظر بمانیم تا در بیرون از مرزها برای ما تصمیم بگیرند و یا منزوی شویم؟
حق پخش تلویزیونی متعلق به فوتبال است، نه در ایران که در جای جای دنیا چنین است هر چند در برنامه های معتبری مثل 90 یا دیگر برنامه ها به این موضوع نپردازند اما در عصر ارتباطات همه از قوانین و شاخص ها و المان های رشد و توسعه با خبرند و می دانند حتی اگر ما مدام نگوییم: «کجای دنیا حق پخش تلویزیونی پرداخت نمی شود»!

درگیری های متعدد در تاریخ فوتبال با صدا و سیما
از سوی دیگر تاج، کفاشیان، فتح الله زاده، عابدینی، افشارزاده، رویانیان، مصطفوی، دادکان، و بسیاری از مدیران دیگر این مهم را به صدا و سیما اعلام کرده و بارها تا مرز درگیری هم پیش رفته اند و این اواخر تقریبا هر سال دوربین های تلویزیونی از ورود به برخی ورزشگاه ها یا کنفرانس های خبری منع شده اند که آخرین آنها علی دایی بود که خودش عضو کمیته فنی فیفا بوده است.
او پس از چالشی که با حضور دوربین های تلویزیونی برای فیلمبرداری از صحبت های او داشت گفت: مطمئناً تمام دنیا این مسئله را رعایت می‌کنند. این مسئله یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که می‌تواند به باشگاه‌ها از لحاظ اقتصادی کمک کند. متأسفانه حق پخش تلویزیونی در کشور ما رعایت نمی‌شودو اکنون هم می‌بینید که به جز یک یا دو باشگاه سایر تیم‌ها مشکل مالی دارند. فکر می‌کنم این مبلغ برای صداوسیما هم چیزی نباشد، فقط کمکی است برای باشگاه‌ها.

درآمدهای نجومی کشورهای پیشرفته از حق پخش تلویزیونی
به گزارش کوتاهی از میزان حق پخش تلویزیونی در کشورهای پیشرفته دقت کنید:
1-در لیگ برتر انگلیس که چهارسال قبل مسئولان آن حق پخش بازی‌ها را با قراردادی 3 ساله (از فصل 2015-2014) به مبلغ 5 میلیارد پوند فروختند.
2- در فصل 2013-2012 در مجموع 950 میلیون یورو از محل فروش حق پخش تلویزیونی نصیب سری A شد ایتالیا شد.
نکته: در این آمار و درآمدها، فروش حق پخش تلویزیونهای خصوصی کابلی لحاظ نشده است.
اختلاف تا شورای امنیت رفت
فوتبال کشورمان که در میان لیگ های معتبر جهان جایگاه شاخصی ندارد و در بین آسیایی هم در جمع سه لیگ برتر قرار ندارد از سال 88 و پس از سالها پیگیری موفق شد حق پخش تلویزونی را برای تیم هایش در نظر بگیرد که البته مبلغش خیلی زیاد نبود و برای سال اول 10 میلیارد تومان بود و برای سال دوم هم مبلغی نزدیک به 12 میلیارد تومان که البته منهای سال اول، باقی موارد اصلا پرداخت نشد.
البته که نمی‌توان لیگ ایران را با لیگ‌های معتبر جهان مقایسه کرد، اما اینکه بگوییم به این دلیل، باید حق فوتبال را نادیده گرفت، چندان منطقی نیست. فدراسیون فوتبال در سال 93 پیشنهاد 160 میلیاردی برای سه سال را به صداوسیما داده بود که آنها اعلام کردند حداکثر 22 میلیارد پرداخت می‌کنند. این موضوع مورد مخالفت فدراسیون فوتبال قرار گرفت تا کار به شورای امنیت کشور کشیده شود و مسئولان این شورا حق را در نهایت به صداوسیما دادند و باز هم این رای حق پخش تلویزیونی را به تاخیر انداخت.

شکست نمایندگان فوتبال ایران در آسیا به خاطر صدا و سیما
منهای تیم ملی ایران که با کی روش و استفاده از پتانسیل کل ایران شرایط خوبی در آسیا دارد، باید تاکید کرد باشگاه های آسیا با استفاده از همین حق پخش تلویزیونی از باشگاه های ما جلو زده اند، گاهی یک بازیکن آنها به اندازه کل هزینه فصل یک باشگاه ما که مقابل آنها صف آرایی کرده می ارزد و این موضوع موجب شده که بیش از دو دهه است هیچ تیمی از ایران به قهرمانی آسیا نرسد. در چین اعداد قابل مقایسه نیستند، آنها امثال لیپی را برای باشگاهی مثل گوانگجو می خرند و با تلفیقی از بازیکنان چینی و لالیگایی قهرمان آسیا هم می شوند، در کشور های حوزه خلیج فارس هم ماجرا به همین شکل است، آنها امثال ژاوی و آساموا ژیان را با تکیه بر همین حق پخش تلویزیونی می خرند و معضا در اوج کدورت های بین ایران و برخی کشور های عربی 6 تا 6 تا به نماینده های نامدار ایران گل می زنند و احساسات مردم را جریحه دار می کنند در حالیکه در ایران فوتبال بیننده و هوادار بیشتری دارد و استقلال و پرسپولیس هنوز هم رکورد هوادار در آسیا را در اختیار دارند.

درآمد میلیاردی صدا و سیما از فوتبال

با این وجود صدا و سیمایی که در بیش از ده کانال سراسرس، جهانی و استانی تبلیغاتی گران دارد که به صورت ثانیه ای پول می گیرند همچنان حق پخش را پرداخت نمی کند. پیش از دربی برگه تعرفه ای از آگهی های صدا و سیما پخش شد که اگر این تعرفه درست باشد، در آن، آگهی پیش از شروع بازی ثانیه ای 69 میلیون تومان و آگهی بین دو نیمه ثانیه ای 135 میلیون تومان حساب شده است. در مجموع 90 دقیقه بازی و زمان های قبل و بعد و بین دو نیمه، این مسابقه 16 میلیارد برای سازمان صدا و سیما درآمد داشته است.
آنچه مسلم است اینکه قوانین اساسی، برای فوتبال حره ای طراحی نشده اند و فوتبال در ایران تنها نام حرفه ای را یدک می کشد، از سویی دیگر حالا هم فیفا و هم ای اف سی می دانند که حق پخش تلویزیونی به فوتبال ایران تعلق نمی گیرد و دیگر با سند سازی نمی توان ماجرا را جلوتر از این برد چرا که اینفانتینو به وضح مواضع فیفا را به ما ابلاغ کرده و حتی خطر تحریم ایران از مسابقات بین المللی وجود دارد حتی شاید برای همین جام جهانی 2018.

فوتبالی‌ها شاید به سمت پخش‌کننده‌های خصوصی غش کنند
مهدی تاج به عنوان رییس فدراسیون فوتبال اعلام کرد که ورود نکردن صدا و سیما به این موضوع به منزله این است که فدراسیون و سازمان لیگ می‌توانند به سراغ پخش کننده‌های خصوصی فوتبال مانند شکبه‌های اینترنتی بروند که ثابت کرده درآمد هنگفتی از این محل به دست می‌آید. در واقع عدم پخش تلویزیونی هم فوتبال را تهدید می کند و هم تحدید(محدود). بهتر نیست راهی را که بالاخره باید برویم را خودمان برویم قبل از اینکه جامعه جهانی فرسنگ ها از ما در فوتبال پیشی بگیرد؟