قربانی بزرگ کاهش تولید نفت اوپک
استراتژی اوپک برای پایان دادن به اشباع عرضه جهانی نفت، آسیب شدیدی به ناوگان ابرنفتکش‌ها زده که یک بخش حیاتی در زنجیره تامین صنعت نفت به شمار می‌روند.
متوسط درآمد ابرنفتکش‌هایی که سوخت را میان قاره‌ها حمل می‌کنند سال گذشته بیش از نیمی کاهش یافت و به پایین‌ترین میزان از سال ۲۰۰۹ رسید و بسیار پایین‌تر از رقمی بود که تحلیلگران پیش بینی کرده بودند. اکنون تمدید کاهش تولید اوپک تا پایان سال ۲۰۱۸ این رکود را تشدید خواهد کرد.
به گفته اولیویه جیکوب، مدیرکل شرکت پتروماتریکس، کاهش تولید اوپک شمار محموله‌ها از خاورمیانه به آسیا را در شرایطی که شمار زیادی از کشتی‌های تازه ساخته شده تحویل داده شدند، به میزان قابل توجهی کاهش داد. ابرنفتکش‌ها که در صنعت به کشتی‌های نفتی بزرگ یا VLCC معروف هستند، ظرفیت حمل حدود دو میلیون بشکه نفت را دارند.
از آغاز سال ۲۰۱۷ اوپک و متحدانش توافق کاهش تولید به میزان حدود ۱.۸ میلیون بشکه در روز را اجرا کرده‌اند و صادرات نفت و همچنین کسب و کار نفتکش‌ها در مسیرهای تجاری مهم را محدود کرده‌اند. این گروه در ژوئن قصد دارد توافق کاهش تولید را که در حال حاضر قرار است تا پایان سال ۲۰۱۸ اجرا شود، مورد بازبینی مجدد قرار دهد.
طبق آمار گردآوری شده از سوی بلومبرگ، صادرات نفت خام از سوی اعضای اوپک در منطقه خلیج فارس ماه گذشته برای نخستین بار از اوت به پایین ۱۸ میلیون بشکه در روز رسید. به خصوص صادرات به چین و ژاپن از عربستان سعودی، ایران و امارات متحده عربی کاهش یافت.
در این بین طبق برآورد شرکت “کلارکسون ریسرچ سرویس”، انتظار می‌رود ناوگان ابرنفتکش جهانی پس از رشد ۵.۳ درصدی در سال گذشته و ۷.۴ درصدی در سال ۲۰۱۶ امسال چهار درصد توسعه پیدا کند. نرخ کشتیرانی در ماه‌های اخیر که معمولا نرخ‌ها در این وقت از سال بهبود پیدا می‌کند، دچار کاهش شده است.
به گزارش ایسنا،به گفته جیکوب، اگر اوپک در نشست ژوئن خود درباره کاهش تولید تجدیدنظر کند، نرخ‌ها بهبود پیدا خواهد کرد، زیرا نفت بیشتری به بازار عرضه می‌شود، اما اگر چنین اقدامی صورت نگیرد و روند کاهش تولید این گروه ادامه پیدا کند نرخ‌ها ممکن است تا پایان سال دچار کاهش شوند.
آمار کلارکسون نشان می‌دهد درآمد کشتی‌ها به طور متوسط در سال گذشته ۵۷ درصد کاهش یافت و به ۱۷ هزار و ۷۹۴ دلار در روز رسید. تحلیلگران در نظرسنجی بلومبرگ متوسط درآمد این کشتی‌ها در سال ۲۰۱۷ را ۲۵ هزار دلار را پیش‌بینی کرده بودند.
قیمت‌های نفت و درآمد نفتکش‌ها اغلب روند معکوسی دارد. در سال ۲۰۱۳ که نفت برنت به ۱۲۰ دلار در هر بشکه رسید متوسط درآمد ابر نفتکش‌ها ۱۸ هزار و ۶۲۱ دلار بود. دو سال بعد در بحبوحه افت قیمت نفت، عایدی روزانه آنها به ۶۴ هزار و ۸۴۶ دلار رسید. از ژوئن بهای معاملات نفت ۵۱ درصد افزایش یافته و به بالاترین حد در بیش از سه سال گذشته رسیده و معاملات را به حدود ۶۸ دلار در هر بشکه رسانده است.
درآمد در یک مسیر ابرنفتکش مهم از خلیج فارس به آسیا در سال ۲۰۱۷ به میزان ۶۹ درصد کاهش یافت و سال را در حدود ۱۶ هزار دلار در روز به پایان رساند که بسیار پایین‌تر از متوسط فصلی دسامبر بود. این ریزش نرخ در بسیاری از شرکت‌های نفتکش بزرگ جهان تاثیر منفی گذاشت و سهام آنها را با کاهش روبه‌رو کرد.
به گفته یکی از مدیران شرکت فرانت لاین، رشد ناوگان و کاهش ذخایر که میزان سوخت برای صادرات را کاهش داد دلایل اصلی بازار ضعیف نفتکش بودند که در ۱۲ ماه گذشته مشاهده شد. با اینهمه کاهش تولید اوپک با افزایش جریان تجارت در نقاط دیگر از جمله منطقه آتلانتیک و از آمریکا به آسیا جبران شده است.
در بحبوحه مشکلات بازار شرکت یورونو ۲۱ دسامبر اعلام کرد شرکت Gener8 Maritime را خریداری کرده و بزرگترین اپراتور نفتکش مستقل با ناوگانی شامل ۷۵ نفتکش از جمله ۴۴ VLCC را ایجاد می‌کند.
به گفته بوراک ستینوک، مدیر تحقیقات در شرکت ارو شیپ بروکینگ، بازار نفتکش از کاهش صادرات اوپک و کشتی‌های جدید متعدد لطمه دوگانه دیده است. انتظار می‌رود نرخ حمل نفت نوساناتی داشته باشد اما در مجموع بازار پرچالشی خواهد بود.
به علاوه وضعیت معاملات نفت اکنون به شکلی است که قراردادهای کوتاه مدت با نرخ بالاتری نسبت به معاملات آتی فروخته می‌شوند. در نتیجه جذابیت ذخیره سازی نفت در دریا کاهش پیدا می‌کند و این امر کشتی‌های بیشتری را که برای ذخیره نفت استفاده می‌شوند آزاد کرده و به اشباع بازار حمل نفت می‌افزاید.
با اینهمه نیمه دوم امسال ممکن است نقطه عطفی برای ابرنفتکش‌ها باشد، زیرا تقاضا برای نفت اوپک افزایش پیدا کرده و رشد ناوگان نفکش‌ها آهسته می‌شوند.
