نمی‌توانیم خاک را طلا کنیم
هیات راهبردی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران تلاش می‌کند تا این مجموعه را به شکل اولیه و در قالب فعالیت‌های فرهنگی‌اش برگرداند، قالبی که پس از انقلاب تا چند سال پیش به مرور با آسیب‌های زیادی مواجه شده است.
به گزارش ایسنا، رحمت‌الله رئوف، رئیس مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران معتقد است که این مجموعه در سال‌های پس از انقلاب دچار خسارت‌هایی شده است، برخی‌ها برای سهولت کار اقداماتی از جمله ایجاد سرویس بهداشتی، نمازخانه و کیوسک ورودی مجموعه در برخی قسمت‌های کاخ ایجاد کرده‌اند، که باید براساس اعلام نظر کمیته راهبردی آنها بررسی شوند، چون معتقدیم نباید اقدامی دون از شأن نیاوران انجام می‌شد. براساس تلاش‌های کمیته، سعی می‌کنیم خسارت‌های وارد شده به نیاوران را برطرف و آن را به حالت اول برگردانیم چون قرار نیست چیزی به بنا اضافه کنیم یا کاربری آن را تغییر دهیم.
وی درباره‌ی مهمترین اقداماتی که کمیته راهبردی مجموعه نیاوران در طول ۱۴ ماه تشکیل شده و ۱۱ جلسه‌ی برگزار شده، تا کنون در دستور کار داشته است، بیان کرد: مدیریت این مجموعه از طریق کمیته راهبردی است و اعضای این کمیته نیز افراد مورد وثوق سازمان هستند. این افراد به پیشنهاد ما و بسته به نوع تخصص هر فرد با تصویب میراث فرهنگی عضو شده‌اند تا این مجموعه را به صورت نظام‌مند و بر اساس مقررات و آیین‌نامه‌های سازمان اداره کنیم.
برای برگرداندن درآمد نیاوران به مجموعه تلاش می‌کنیم
او با بیان اینکه رئیس سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری با هدف افزایش یافتن درآمدهای این مجموعه و بازگشت درآمدهای از خزانه به دنبال هیات‌امنایی کردن این مجموعه است، بیان کرد: مجموعه باید به شکل اولیه‌اش که فعالیت فرهنگی داشته برگردانده شود. چون آن در سال‌های پس از انقلاب دچار خسارت‌هایی شده است.
وی از جمله‌ی این خسارت‌ها را ایجاد سرویس‌های بهداشتی و نمازخانه برای سهولت کارها دانست و افزود: بنابراین ما با آوردن هیات راهبردی، هر نقطه در نیاوران که مغایر با دستگاه و شان آن بوده و به اصل اثر صدمه می‌زد را تخریب کردیم و به جای آن در مکان‌هایی که امکان این کارها بود به شکل شایسته‌تر عمل کردیم.
به‌روز رسانی سیستم‌های حفاظتی تا یک ماه آینده
رئوف با بیان اینکه چیزی حدود ۵۰۰ میلیون تومان برای مرمت و ساماندهی استخر مجموعه هزینه شده است، بیان کرد: شاید از منظر ما مرمت استخر اولویت نباشد ولی با تخصیص اعتبار نمی‌توانیم بودجه عمرانی را برگردانیم، بنابراین مرمت هر بخش که تامین اعتبار شود را آغاز می‌کنیم. ما در هرجایی که بخواهیم کار کنیم، با کمیته راهبردی مشورت می‌کنیم.
به گفته او، براساس این تصمیم‌ها، نیز همه‌ی سیستم‌های حفاظتی در یک ماه آینده به‌روز می‌شود.
مدیر مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران در بخش دیگری از صحبت‌هایش خطاب به خبرنگاران گفت: بیشتر از بودجه، در حوزه آموزش نگرانم. ما به عنوان جزئی از سازمان میراث فرهنگی و پیشانی سازمان اگر تخلفی داشته باشیم، باید به فکر اعتماد مردم در آینده به دیگر بخش‌های میراث فرهنگی باشیم. ما باید با تصحیح تخلف‌ها و جلوگیری از تغییر در چنین مجموعه‌هایی شرایطی ر ایجاد کنیم که همه بدانند ما نیز اجازه دخل و تصرف در بناهای تاریخی را نداریم.
مرمت کاخ صاحبقرانیه به کجا رسید؟
وی همچنین درباره مرمت کاخ صاحبقرانیه به خبرنگار ایسنا اظهار کرد: درخصوص مرمت کاخ صاحبقرانیه تفاهم‌نامه‌ای با مؤسسه تحقیقات مسکن امضا شده و ما در انتظار بررسی‌های آنان هستیم تا براساس آن تصمیم‌گیری کنیم. همچنین در بحث استحکام بخشی کاخ نیز در حال مطالعه‌ایم تا پیمانکار بیاوریم، چون شرایط این کاخ به‌گونه‌ای است که در کار مرمت آن نمی‌توانیم از ماشین‌آلات استفاده کنیم.
او اضافه کرد: به همین دلیل طبیعی است که میزان هزینه‌ها نیز چند برابر خواهد بود، البته ما برای کاخ صاحبقرانیه محدودیت اعتبار نداریم، از سوی رئیس و معاون میراث فرهنگی سازمان به ما اعلام کرده‌اند، هرگاه هر میزان اعتبار برای مرمت و حفاظت صاحبقرانیه نیاز داشته باشیم، در اختیارمان قرار می‌دهند.
وی درباره منشا ترک‌ها نیز توضیح داد: کل منطقه نیاوران نشست داشته است اما در بخش کاخ صاحبقرانیه سرعت نشست به دلیل تغییر مسیر آب و گودبرداری اطراف مجموعه بیشتر بوده است. سه دیوار در ضلع جنوبی کاخ باید ایجاد شود که از زیرزمین به دیواری که درمیدان بخش شمالی کاخ قرار دارد، دوخته شود تا از حرکت و نشست مجدد جلوگیری کنیم.
رئوف به این نکته نیز اشاره کرد که بعد از مرمت کاخ صاحبقرانیه، مرمت بخش بیرونی و استحکام بخشی کوشک احمدشاهی آغاز خواهد شد.
او همچنین با بیان اینکه در شرق نیاوران نیز فرونشست‌هایی رخ داده است، گفت: هنوز نمی‌توان اعلام کرد که به طور دقیق فلان مجتمع باعث بخش عمده‌ای از این مشکلات بوده است. تا گزارش نهایی اعلام نشده و در شورای عالی معماری و شهرسازی بررسی نشود، نمی‌توان درباره آن اظهارنظر رسمی کرد.
تاکید و بحث ما آموزش انجمن‌های میراث فرهنگی است
رئوف که چند سالی است دبیر انجمن‌های میراث‌فرهنگی و گردشگری نیز هست، درباره انجمن‌های میراث فرهنگی اظهار کرد: رئیس سازمان میراث فرهنگی با جدیت انجمن‌ها را دنبال می‌کند تا بتوانیم قوت بیشتری به آنها ببخشیم. ما نمی‌خوایم عضو یک انجمن میراث فرهنگی برای بناهای تاریخی پاسداری دهد، چون نقش انجمن‌ها حمایت از کسانی است که می‌خواهند در حوزه میراث فرهنگی فعالیت کنند.
او با اشاره به جلسه‌ای که در این زمینه با زهرا احمدی‌پور، رئیس سازمان میراث‌فرهنگی و گردشگری داشتیم، خواستیم تا در حوزه انجمن از مردم به عنوان میراث‌یاران استفاده شود. این طرح از روستاها آغاز می‌شود و در اولین گام هفته مریوان را به عنوان شهرستان مرزی در کاخ نیاوران برگزار می‌کنیم. بحث ما آموزش انجمن‌های میراث فرهنگی است، ما می‌خواهیم انجمن‌ها بدانند نقششان چیست و چه انتظاراتی از آنها می‌رود.
*نمی‌توانیم خاک را طلا کنیم
وحید قاسمی، مشاور فرهنگی رئیس مجموعه نیاوران نیز درباره‌ی اقدامات و کاربری‌هایی که باید در این مجموعه انجام شوند، گفت: مجموعه نیاوران حدود ۳۰ سال است که فعالیت خود را پس از انقلاب اسلامی به صورت مستمر دارد، در طول این مدت وظیفه مجموعه، کالبدی نبوده است؛ بلکه در قالب کاخ موزه‌ها بوده است.
وی افزود: در همین دولت و قبل از آن همه کسانی که در میراث فرهنگی کار می‌کنند به طریق اولی مدیریت را شبیه بندبازی و کیمیاگری می‌دانستند. این در حالی است که میراث فرهنگی باید اولویت اول کشور باشد، در حالی که اولویت چندم است.
او ادامه داد: نیاوران چوب جادوگری ندارد که به خاک بزند و طلا شود. به بودجه نیاز داریم و اقداماتی که باید در چهار سطح در کشور و منطقه اجرایی شوند.
قاسمی با تأکید بر اینکه این مجموعه فرهنگی تنها مکانی است که پلان فرهنگی دارد، گفت: میراث فرهنگی را از نهادی از جنس فرهنگ به یک نهاد از جنس زیرساخت و کالبد تبدیل کرده‌اند. اگرچه باید در چرخه توسعه کشور حضور داشته باشد.
مشاور فرهنگی رئیس مجموعه نیاوران نیز در ادامه عنوان کرد: در تمام این سالها وظیفه و رسالت این مجموعه فرهنگی تاریخی بوده و کسانی که در میراث فرهنگی و موزه‌ها کار می‌کنند مدیریتشان به دلیل سختی کار برای تامین بودجه همچون بندبازی و کیمیاگری است و این در حالی است که میراث فرهنگی باید اولویت اول یک کشور باشد. نگهداری میراث فرهنگی باید در چرخه توسعه کشور قرار گیرد.
