کمک نفتی ترامپ به کسری بودجه روحانی

اگرچه تغییرات اخیر در قیمت جهانی نفت از توافق بین عربستان و روسیه نشات می‌گیرد اما با سخنرانی دونالد ترامپ در 20 مهر نیز، قیمت نفت در بازار جهانی کمی درگیر نوسانات شد.

به گزارش قانون، سخنرانی وی برای عده‌ای از کارشناسان این تصور را به‌وجود آورده که توافق‌نامه هسته‌ای ایران در تیررس تهدید قرار گرفته و در نتیجه تهدید هر یک از تولیدکنندگان نفت همواره موجی از اضطراب را در بازار جهانی به‌وجود آورده است.

سیستماتیک بودن روند افزایش قیمت نفت

با توجه به آنکه بخشی از بودجه کمپین‌های انتخاباتی نامزد جمهوریخواه در نوامبر سال گذشته از طریق شرکت‌های بزرگ نفتی ایجاد شده، فرض سیستماتیک بودن روند افزایش قیمت نفت را نیز نمی‌توان چندان دور از واقعیت دانست.

از طرف دیگر با افزایش قیمت، نفت شیل به دامنه قیمتی که تولید را مقرون به صرفه می‌کند، نزدیک شده‌است. تمام این عوامل می‌تواند انگیزه منطقی برای نوسان قیمت نفت در سطح جهانی را توجیه کند. افزایش بیش از 4.5درصد قیمت در هفته گذشته، مقاومت قیمت جهانی نفت را پس از مدت‌ها شکست.

تاثیر رشد بهای طلای سیاه در ایران

با تمام این تفاسیر به اصل موضوع خواهیم رسید که آیا تغییرات در بازار جهانی نفت بر ایران نیز تاثیر خواهد گذاشت؟ بی شک پاسخ این سوال مثبت خواهد بود زیرا بودجه ایران از گذشته به درآمد نفتی وابسته بوده‌ و هرگاه که قیمت آن افزایش یا کاهش یافته، تاثیر آن در تخصیص بودجه ارگان‌ها به راحتی دیده شده‌است. در سال‌های اخیر ادعا شده که وابستگی بودجه به نفت به یک سوم کاهش یافته‌است. اگر این فرض را جدی بگیریم،دوباره از نقش نفت در بودجه‌بندی کاسته نخواهدشد و نفت همچنان در بودجه از وزنه بالایی برخوردار است. اگر ظرفیت تولید ایران در اوپک دچار خدشه نشود و قیمت نفت به سیر صعودی خود ادامه دهد، می‌توانیم شاهد آن باشیم که بودجه‌بندی سال 97 که در آذر تقدیم مجلس می‌شود، با کسری بودجه کمتر و حتی در ایده‌آل ترین شرایط با مازاد بودجه روبه‌رو شود. در بودجه سال 96 که قیمت نفت بر اساس بشکه‌ای 50دلار پیش بینی شد، شاهد کسری بودجه قابل توجهی بودیم.

کمک نفتی به روحانی

از آنجا که بودجه با اعداد و ارقام احتمالی رو‌به‌رو هست و همچنین وابستگی بودجه کشورمان به درآمد نفت نیز غیرقابل انکار است، روند فعلی را می‌توانیم به مثابه اتفاق مثبتی ارزیابی کنیم.

در تازه‌ترین اظهارنظر محمدباقر نوبخت، رییس سازمان بودجه و برنامه اعلام کرده که بودجه سال آینده، کسری کمتری خواهدداشت. از طرف دیگر پورمختار، نماینده مجلس شورای اسلامی نیز در گفت‌وگویی به کاهش 40هزار میلیارد تومانی بودجه اشاره کرده‌است.

تقویت بودجه یا خوش خیالی؟!

با توجه به گفته‌های اخیر مقامات کشور باید منتظر ماند و دید که آیا روند افزایش قیمت نفت که به تازگی مرز 60دلار را طی کرده‌است، در یک ماهه منتهی به بستن بودجه سال 97 ، تغییراتی در رویکرد سال آینده به‌وجود خواهد آورد یا مسئولان و کارشناسان سازمان برنامه و بودجه به کاهش بودجه و در نتیجه نزدیک‌شدن به واقعیت آن همچنان تاکید خواهند کرد. اینکه بودجه انقباضی یا انبساطی بسته شود، بخش فراوانی از آن متوجه همین اتفاقات بازار جهانی نفت خواهد بود. پیش‌بینی قیمت نفت همواره جای سوال داشته‌است. با توجه به آنکه متغیرهای فراوانی بر آن تاثیرگذار هستند، هرگونه پیش‌بینی بر اساس یک اتفاق مقطعی به هیچ وجه عقلانی نخواهدبود. هر اظهارنظر یا عملکرد سیاست‌مداران و دیگر بازیگران جهانی بر قیمت طلای سیاه اثر گذاشته و از قبال آن وضعیت معیشت ملت‌ها دچار تغییر می‌شود. باید منتظر بمانیم و ببینیم که قیمت نفت در بودجه سال 97 که در 5 آذر تقدیم به مجلس می‌شود، بر حسب چه عددی پیش بینی خواهدشد. بی شک تدابیر مسئولان می توان کمک شایانی به بهبود وضعیت اقتصادی در کشور کند ولی فراموش نکنیم که با توجه به بیانات مقام معظم رهبری، نباید اتکای بیش از حد به نفت داشت زیرا این روند به آینده کشور ضربه خواهد زد و همان گونه که ایشان فرمودند، بنیان اقتصاد کشور با این نوع تفکر ناامن خواهد بود.