بلاتکلیفی دانشگاه تا کی؟!
به نظر میرسد فردا بعد از تأخیری دو ماهه ترکیب دولت دوازدهم با رأی نمایندگان مجلس تکمیل شود. هر چند هنوز هیچ کدام از فراکسیونها و از جمله فراکسیون امید در رابطه با دو وزیر پیشنهادی نظر خود را اعلام نکردهاند اما حداقل در مورد آقای اردکانیان، گزینه پیشنهادی وزارت نیرو مسأله خاصی در بین نمایندگان به چشم نمیخورد.
اغلب وکلای ملت از طیفهای مختلف سیاسی ایشان را فردی شایسته مقام وزارت نیرو و متخصص در این زمینه میدانند. بحثها بیشتر در روزهای اخیر در مورد آقای غلامی، گزینه وزارت علوم مطرح بوده است. خصوصاً جایی که طیف قابل توجهی از نمایندگان اصلاحطلب انتقاداتی را به کارنامه و روند معرفی ایشان به مجلس وارد میکنند.
در بیرون از مجلس هم فضای فعالان دانشجویی و استادان دانشگاه در قبال آقای غلامی چندان مثبت به نظر نمیرسد. با وجود این نظر شخصی نگارنده به عنوان نماینده عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس این است که دادن رأی اعتماد به آقای غلامی در جلسه فردا بیشتر به نفع دانشگاه و توسعه علمی خواهد بود تا رأی ندادن.
این موضوع قابل قبول است که آقای غلامی به عنوان گزینه چندم رئیس جمهوری برای وزارت علوم با مطالبات دانشگاهیان فاصلههایی دارند اما باید توجه کنیم که ایشان گزینهای هستند که میتوانند چیزی حتی بیشتر از کف مطالبات در این حوزه را پوشش دهند. هم اکنون ملاحظات، محدودیتها و چالشها و مصلحت کلان حوزه آموزش عالی به شکلی است که با وجود همه انتقادات که قسمت عمده آن هم صحیح میباشند، ترجیح واقعبینانه این است که آقای غلامی با رأی مثبت مجلس بدرقه شوند.
وزارت علوم در حالی به کار خود ادامه میدهد که طی 8 سال 84 تا 92 ضربات زیادی به حوزه علمی و آموزش عالی کشور وارد شده که نمونه روشن آن جذب بدون قاعده اعضای هیأت علمی یا تغییر منفی ملاکهای علمی پذیرش دانشجو است. در کنار این در 8 سال یاد شده تحرک و پویایی محیط سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دانشگاه نیز تحت تأثیر سیاست یکدستسازی فضای دانشگاه به کمترین سطح خود رسید.
بعد از این 8 سال از سال 92 تاکنون وزارت علوم متأسفانه سه سال در ابتدای مهر و آغاز سال تحصیلی بدون وزیر بود. به این وضعیت باید فشارهای آشکار طی چهار سال قبل به وزارت علوم، خصوصاً در دوره آقای فرجی دانا را نیز افزود. هر چند قسمت زیادی از نقدهای وارد شده توسط دانشجویان و دانشگاهیان به گزینه معرفی شده به مجلس درست است اما از منظر یک سیاست عملی و واقعبینانه به نفع محیط دانشگاه نیست که وزارت علوم بیشتر از این بدون وزیر اداره شود.
ضمن اینکه باید به یاد داشته باشیم با رد آقای غلامی، فشارها به دولت برای معرفی وزیر علوم کاسته نخواهد شد و بسیار طبیعی است که نفر بعدی حتی دارای ضعفهای بیشتری باشد. نکته دیگر این است که به احتمال زیاد آقای غلامی در مقام وزیر علوم، مدیری متفاوت از آقای غلامی به عنوان رئیس دانشگاه همدان است. حوزه اختیارات و مسئولیتهای وزیر قطعاً بسیار وسیعتر از یک رئیس دانشگاه خواهد بود.
در کنار این باید توجه داشت که کارنامه آقای غلامی در دوره اصلاحات نیز کارنامه قابل قبولی بوده و در همین دوره اخیر هم اگر انتقاداتی به ایشان وارد است، دلیل نمیشود که نقاط قوت کارنامه وی نیز نادیده گرفته شود. پیگیری یک سیاست مطالبهگرانه از دولت در حوزه اداره دانشگاهها در شرایط فعلی و پاسخگو کردن دستگاه اجرایی به نظر سیاستی بهتر و سازندهتر در قیاس با تأکید بر نقاط ضعف باشد.