دایره رونمایی‌ها محدودتر شود
محمدکاظم کاظمی با بیان این‌که در رونمایی از کتاب‌ها دچار افراط شده‌ایم می‌گوید: به مرور این جلسات لطف و کیفیت خود را از دست می‌دهند و باید دایره رونمایی‌ها محدودتر شود.
این شاعر و پژوهشگر درباره تأثیر جشن امضا و رونمایی کتاب در صنعت نشر اظهار کرد: به‌قدری مشکلات صنعت نشر وسیع است که با برگزاری رونمایی‌ها با شکل فعلی، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که در صنعت نشر تأثیر داشته باشند، اما به‌نظرم این رویداد فرصت مغتنمی است که به مرور می‌تواند باری را از دوش نویسنده بردارد.
او افزود: در سایه جشن امضا و رونمایی کتاب نوعی اطلاع‌رسانی درباره کتاب وجود دارد. گاهی می‌بینیم کتابی رونمایی می‌شود و مردم از این طریق و اطلاع‌رسانی رسانه‌ها متوجه می‌شوند که این کتاب منتشر شده است. این مسئله به کسانی که می‌خواهند کتاب را تهیه کنند کمک می‌کند، و جنبه اطلاع‌رسانی جشن امضاها می‌تواند موضوع قابل توجهی باشد.
کاظمی اظهار کرد: این‌که رونمایی و جشن امضا تا چه حد به صورت عملی توانسته باری از صنعت نشر بردارد، موضوعی است که ناشران می‌توانند درباره آن اظهارنظر کنند. باید ارزیابی میدانی شود تا متوجه شویم چه تعداد از کتاب‌های ناشران از این طریق به فروش رفته و چه تعداد از کتاب‌ها از طریق عرضه در کتابفروشیها.
او با بیان این‌که باید دایره رونمایی‌ها را محدودتر کنیم، گفت: به نظرم باید از آثاری که به نوعی رویدادی مهم در حوزه خود به حساب می‌آیند و یا اثری که سال‌ها زمان برده تا منتشر شود رونمایی شود. در واقع آثار متمایز، متفاوت و ویژه که مردم سال‌ها در انتظار آن بوده‌اند رونمایی‌شود، اما متأسفانه مرسوم شده برای هر کتابی که منتشر می‌شود، ولو یک کتاب کوچک، و یا کتابی که ارزش علمی و ادبی مختصری دارد، مراسم رونمایی بگیرند.
این شاعر خاطرنشان کرد: به نظر می‌رسد در برگزاری رونمایی‌ها، پررنگ کردن آن‌ها و رونمایی گرفتن برای هر کتابی دچار افراط شده‌ایم. به مرور زمان این قضیه عام شده و لطف و کیفیت خود را از دست می‌دهد؛ به همین دلیل در جلسات رونمایی تعداد افراد اندکی شرکت می‌کنند زیرا هرچند روز یک‌بار یک مراسم رونمایی برگزار می‌شود.
او در ادامه افزود: گاهی هزینه زیادی برای رونمایی یک اثر گذاشته می‌شود، مثلا حق‌الزحمه و هدیه به افرادی که درباره کتاب صحبت می‌کنند، تشریفاتی که مراسم دارد و… به قدری می‌شود که می‌توان با همان هزینه چند جلد از آن کتاب را خرید و به مدرسه‌ها و کتابخانه‌ها اهدا کرد.
کاظمی با بیان این‌که بهتر است جلسات رونمایی با نقد و ارائه دیدگاه حاضران همراه باشد گفت: اگر این جلسات همراه با نقد باشد، حاضران می‌توانند کتاب را ارزیابی کنند. نباید نقد و رونمایی دور از هم باشند. در جلسات باید درباره کیفیت اثر صحبت شود و ویژگی‌های آن، تأثیراتی که دارد و مطالب مرتبط با موضوع کتاب مطرح شود تا برای افراد حاضر در مراسم کارآمد باشد.
او اظهار کرد: زمانی که به برخی از مولفان می‌گوییم برای کتاب شما جلسه نقد و نظر برگزار کنیم، مخالفت می‌کنند و می‌گویند فقط جلسه رونمایی برگزار شود. به نظر می‌رسد از نقد می‌ترسند و این اتفاق خوبی نیست. اگر فقط رونمایی برگزار شود، اثر نویسنده از نقد در امان است و نگرانی ندارد که کتابش چه کیفیتی دارد، چرا که در جلسات نقد ممکن است مطالبی گفته شود که برای او خوشایند نیست.
این شاعر با بیان این‌که به صورت مشروط با برگزاری این مراسم موافق است، گفت: در صورتی با رونمایی کتاب موافق هستم که هزینه و تشریفات آن‌ها سنگین نباشد. با برگزاری این جلسات برای هر کتابی شأن جلسات را پایین نیاوریم و کاری کنیم که این جلسات، پدیده ویژه تلقی شود. درباره جشن امضا هم اگر کتاب را خود مخاطبان تهیه کنند و در مراسم جشن امضا فقط نویسنده آن را امضا کند موافق هستم.
او با بیان این‌که مخالف اهدای کتاب توسط نویسنده است، گفت: اهدای کتاب توسط نویسنده بار سنگینی بر دوش او خواهد بود. با اهدای کتاب مخالفم زیرا هم شأن کتاب پایین می‌آید و هم مردم بدعادت می‌شوند و انتظار دارند نویسنده کتابش را اهدا کند.
کاظمی تأکید کرد: سنت اهدای کتاب توسط نویسنده، سنت خوبی نیست. گاهی اوقات نویسنده به میل خود یا از سر ناچاری تعداد زیادی از کتاب‌های خودش را به صورت اهدایی به دوستان و آشنایان خود می‌دهد، کسانی که جزو طبقه مخاطب از لحاظ بازار کتاب به حساب می‌آیند؛ برخی از شاعران و نویسنده‌ها کمتر شهرت دارند و فقط در بین اطرافیان‌شان شناخته‌شده هستند و اگر دوستان و آشنایان آن‌ها کتاب را هدیه بگیرند، عملا سهمی در بازار کتاب نخواهند داشت.
او افزود: اگر جشن امضا به این صورت باشد که افراد خودشان کتاب را تهیه کنند و بعد به امضای نویسنده برسانند خوب است و می‌تواند باری از دوش نویسنده بردارد. همان‌طور که در حوزه‌های دیگر مخاطبان انتظار ندارند آثار به آن‌ها اهدا شود، مثلا نقاش، تابلو خود را امضا و به آن‌ها اهدا کند، در حوزه کتاب هم باید این‌طور باشد که مخاطب انتظار نداشته باشد نویسنده و شاعر کتاب را امضا و آن را اهدا کنند.
