عمقنمایی مشکلات اقتصادی تا کی؟
دولتمردان و مردان اقتصادیاش در دولت دوازدهم و برخلاف رویه تاکتیکشان در دولت یازدهم بیشتر از هر اقتصاددان منتقدی در حال عمقنمایی مشکلات اقتصادی هستند.
به گزارش مشرق، «مهران ابراهیمیان» نوشت:
برخلاف آنچه این روزها از سوی مسئولان دولتی رسانهای میشود، دولتمردان و مردان اقتصادیاش در دولت دوازدهم و برخلاف رویه تاکتیکشان در دولت یازدهم بیشتر از هر اقتصاددان منتقدی در حال عمقنمایی مشکلات اقتصادی هستند، این در حالی است که به تازگی نوبخت معاون رئیسجمهور گفته بود: «من از کسانی که با دولت مخالفتهایی دارند، تقاضا میکنم در حال حاضر وحدت را در کشور به نمایش بگذارند و مدام نگویند منابع مالی ما برای اداره کشور کم است. کسانی که بیرون از مرزها نشستهاند اگر ببینند ما وضعیت اقتصادی خوبی نداریم و منابع مالی در اختیارمان کافی نیست در اقداماتشان جریتر میشوند… چرا عدهای در داخل کشور میخواهند گرا بدهند که منابع مالی کم داریم؟ ما منابع مالی داریم و با همان هم میتوانیم به توسعه کشور بپردازیم.»
در تأیید این فرضیه و در رد ادعای نوبخت که منتقدان را متهم به گرا دادن به دشمن کرده چند مورد قابل تأمل است:
۱- عقیلی مدیرعامل بانک خاورمیانه و از همراهان جدی دولت در کنفرانس زوریخ از ضرر هزاران میلیاردی بانکها در رقابت جذب سپرده خبر داده و گفته بود: «نصف بانکهای ایران در شش سال آینده باید تعطیل یا ادغام شوند! برای ساماندهی بخش بانکی، ۱۸۰ تا ۲۰۰ میلیارد دلار هزینه نیاز است و ما توانایی این هزینه را نداریم. برای بهبود ترازنامه مالی بانکها، حداقل سه سال زمان لازم است و طی این دوره شش ساله از ۳۵ بانکی که در کشور وجود دارد، تقریباً ۱۳ بانک باید باقی بمانند.»
۲- آخوندی وزیر مسکن که در دولت قبلی تمام کارنامه خود را در حوزه مسکن معطوف به انتقاد از مسکن مهر و مشکلات آن کرده بود، در این دوره او و معاونانش بر مسکن مازاد و خانههای خالی تأکید دارند و هر روز آمار خانههای خالی را بیشتر میکنند، به نحوی که از اول امسال تاکنون حداقل ۸۰۰ هزار خانه خالی بر آمارهایشان اضافه شده است. او معتقد است ۴۷۰ میلیارد دلار در خانههای خالی و خانههای دوم حبس منابع شده است.
۳- در وزارتخانه امور اقتصادی و دارایی نیز دو روز پیش از ناکارآمدی مدیران دولتی در استفاده از داراییها سخن گفته شد، به نحوی که داراییهای برآوردی را یک میلیون ملک و حدود ۱۸ هزار تریلیون تومان عنوان کردند.
۴- شریعتمداری نیز این روزها همه را به باد انتقاد میگیرد؛ از کارکنان وزارتخانه تا اتاق بازرگانی و وزارت جهاد کشاورزی و میگوید: «دردناک است که ۳۰ سال است مشکل صادرات داریم. دیوار یارانههای صادراتی اکنون تاقچه هم نیست.»
۵- ربیعی نیز ظاهراً در این ایام بار دیگر در نامهای مشترک به رئیسجمهور از ناتوانی در ایجاد ۹۵۰ هزار شغل با توجه به وضعیت موجود خبر داده و طبق معمول از وضعیت صندوقهای بازنشستگی مینالد.
۶- مسعود نیلی مشاور اعظم اقتصادی رئیسجمهور نیز که یکی از بهترین اقتصاددانانی است که اقتصاد ایران را میفهمد، شش ابرچالش اقتصاد را در قالب یک بسته در دست گرفته و عمق فجایعی را که در اثر آیندهفروشی رخ داده نشان میدهد.
گویی اقتصاد ایران چاه ویلی است که هرکس، هرچه بیشتر عمق آن را نشان بدهد، هنری بیشتر دارد و مردم مشتاق چنین مرثیهسراییهای علمی بدون اقدام عملی هستند؟!
به عبارت بهتر این رویه، همان انتقادی است که اقتصاددانان طرفدار حاکمیت بازار سالهاست بر اقتصاددانان طیف علامه موسوم به نهادگراها وارد کردهاند و آنها را از حلقههای مشاوره و سمتهای اجرایی دور کردهاند. آنها همصنفان اقتصاددان خود را همواره با این چوب راندهاند که فقط غر میزنند، بیآنکه راهکاری عملیاتی ارائه بدهند و در کارنامه خود موفقیتی را ثبت کنند اما اگر حتی مجموع نقشپذیری این طیف در طول دوران پس از جنگ را هم نادیده بگیریم و حتی دوران دولتهای نهم و دهم را هم جدا کنیم، با گذشت بیش از پنج سال در وضعیت اقتصادی اکنون نشانهای از اثرگذاری نوع تفکر موجود برای عموم مردم قابل رؤیت نیست و این سؤال مطرح میشود که عمق نمای مشکلات تا چه زمانی قرار است از سوی صاحبان مناصب اجرایی ادامه یابد و نقش دولت و دولتمردان در حل این بحرانها چیست؟
در واقع استراتژی موجود طیف حلقه اقتصاددان دولت تدبیر و عدالت در سه جمله خلاصه شده که به نظر کاربردی هم نمیآیند و حتماً در گذر زمان توجیهگر ناکارآمدیها هم نخواهند بود:
۱- وضعیت اقتصاد حاصل خطاهای گذشته است.
۲- وضعیت اقتصاد خیلی خرابتر از آن چیزی است که منتقدان دولت و طیفهای فکری غیر از اقتصاددانان لیبرال دربارهاش حرف میزنند. (در عین حال کسی به جز ما حق ندارد وضعیت را ترسیم کند، وگرنه هر حرفی بزنند «گرا» به دشمن دادن است و غر زدن!)
۳- حتی در شرایط حاضر که مجلس و دولت با هم همسو هستند، مخالفان و منتقدان دولت اجازه تغییر و بهبود شرایط را نمیدهند و آنها مقصرند!