آنچه رضا صادقي در دادگاه گفت
رضا صادقي، خواننده موسيقي پاپ، در تازهترين جلسه رسيدگي به پرونده شکايت اردلان سرفراز، در دادگاه حاضر شد.
صادقي که ٢٤ مهر بههمراه علي جعفري، مدير برنامههايش، براي اولينبار در جلسه دادگاه رسيدگي به پرونده شکايت «اردلان سرفراز»، ترانهسراي ايراني مقيم خارج از كشور، شرکت کرده بود، با ارائه مدارک، توضيحات لازم را به رئيس دادگاه ارائه کرد. علي جعفري، مدير برنامههاي صادقي، دراينباره به «شرق» گفت: «بههمراه رضا صادقي و دو وكيل ايشان، محمدتقي غفاري و احسان داوودي، در دادگاه حاضر شديم. با وجود اينكه شايد در ظاهر اتفاق خاصي نيفتاد، اما ما توانستيم با حضور در دادگاه و نشاندادن ادلهاي كه داشتيم تلاش كنيم اين مسئله را به قاضي محترم اعلام كنيم كه اين قطعه نهتنها به صورت رسمي منتشر نشده، بلكه حتي كيفيت لازم را از هيچ نظري؛ چه صوتي و چه موسيقايي دارا نبوده كه ما درصدد استفاده يا سوءاستفاده از آن بوده باشيم».
جعفري درباره جزئيات جلسه اضافه کرد: «در جلسه صبح دوشنبه، وكلاي طرفين حاضر بودند و ما درباره ترانه «سوغاتي» توضيحاتمان را داديم. اينكه اين قطعه صرفا زمزمه شخصي، نيمهشبي و دلي يك خواننده بوده كه مثل هزاران ايراني ديگر با ترانه آن نوستالژي داشته و تنها در كانال تلگرامي خودش منتشر شده. باورتان بشود يا نه، اين قطعه با ميكروفون گوشي موبايل بنده ضبط شده و حتي آقاي صادقي براي آن آهنگسازي نكردند، بلكه فقط با گيتارشان يك آكوردي گرفتند و زيرلب آن را زمزمه كردند. صرفا همين». مدير برنامههاي صادقي از شهرت اين روزهاي قطعه سوغاتي با صداي صادقي گفت و افزود: اين قطعه را تا پيش از شكايت آقاي سرفراز كسي نشنيده بود، اما الان بارهاوبارها شنيده شده و خودتان با يكبار شنيدن آن متوجه كيفيت نازل و همينطور غيرحرفهايبودن آن ميشويد. ضمن اينكه كمترين استفاده تجاريای هم از آن نشده است. ما خودمان اصول و قواعد را بلديم و هرگز كاري را بدون اجازه صاحب اثر منتشر نميكنيم. الان هم شما شك نكنيد براي قطعهاي كه در اين سطح و زمانش دودقيقه است، دادگاه حكم دوساله نخواهد داد. اينكه قاضي حكم ابتدايي را اينطور صادر كرده، به دليل عدم مراجعه ما به دادگاه در پي احضاريههاي اوليه و دفاعنكردن از خودمان بوده كه دليل آن هم عوضشدن آدرس آقاي صادقي بوده است. امروز هم ما آدرس جديد آقاي صادقي را خدمت دادگاه داديم. طبيعتا ما هم منتظر رسيدگي قضائي خواهيم ماند.
اولين واكنش بهمن ٩٤
انتشار خبر صدور حکم حبس دوساله تعزيري براي خوانندگان؛ رضا صادقي، سينا سرلک و علي لهراسبي به اتهام مشارکت در سرقت ادبي با شکايت اردلان سرفراز، ترانهسراي نامدار قديمي، شوکي به دنياي موسيقي در داخل کشور وارد کرد.
ظاهرا اردلان سرفراز که سالها ترانههاي او از سوي خوانندگان متعدد و متفاوت اجرا و از استقبال زيادي برخوردار شده است، با پيگيري ترانههاي خوانندگان جوان در داخل ايران در فضاي مجازي متوجه بازخواني يکي، دوتا از ترانههايش ميشود و از طريق وکيل خود در ايران شکايت ميکند که در نهايت حکم به نفع او در دادگاهي در داخل کشور صادر ميشود. اين در حالي است که سرفراز، بهمن ٩٤ با انتشار متني در صفحه اينستاگرام خود، به استفاده بدون اجازه غزل «برخيز» که در سريال شهرزاد بازخواني شد، واکنش نشان داده بود. آن زمان سرفراز درباره «برخيز» که بهعنوان ترانه جديد سريال شهرزاد منتشر شده بود، نوشت: «آقايي به نام سينا سرلک، بدون اطلاع و اجازه من، غزل «برخيز که غير از تو، تو را دادرسي نيست» را بازخواني کرده و در سريالي بهنام شهرزاد، بياجازه و به غلط با نام استاد سايه، پخش شده است». او در ادامه اطلاعيهاش آورده: «آگاه شدم که وزارت ارشاد که خود به اين غزل در کتاب (از ريشه تا هميشه) به نام من مجوز داده (حدود ١٢ سال پيش)، دوباره بهنام آن استاد بزرگوار به اين غزل، بدون تحقيق و مطالعه، مجوز داده است! […] ويدئوي اين ترانه را نيز در فضاي مجازي و رسانههاي اجتماعي، پخش و نام شاعر را استاد هوشنگ ابتهاج ذکر کرده است».
شکايت ترانهسرا و ٢نکته
آنچه در اين بين اتفاق افتاده، از دو منظر با حُسن توجه مواجه شده است؛ اول اينكه ما در ايران قانون كپيرايت نداريم و اين خود ميتواند زمينهساز اين قانون باشد كه همه بايد تابع حق مؤلف شوند و بايد بپذيريم كه در ايران رعايت اين قانون؛ چه براي ايرانيان داخل و خارج از كشور و چه براي هنرمندان و مؤلفان بيگانه بايد رعايت شود و اين اتفاق را بايد به فال نيك گرفت. دوم اينكه آنچه رضا صادقي در خلوت زمزمه كرده و خوانده و با موبايل ضبط و پخش شده است، امروز باعث شده كه ضمن يادآوري اين ترانه، آن را يكبار ديگر سر زبانها بيندازد و شهرت دوباره و دوچنداني براي آن ايجاد كند. «سوغاتي» كه ترانهسرايش اردلان سرفراز است، قبلا از سوی خواننده ديگري خوانده شده و اينبار رضا صادقي آن را خوانده است. شکايت سرفراز ميتواند تلنگري براي اجراي قانون كپيرايت باشد؛ هرچند اتفاقات روزهاي گذشته ميتواند زمينهساز بخششي از سوي بزرگان باشد.