ارتش های اروپا چقدر به آمریکا وابسته هستند؟
جت های جنگنده JAS 39 Gripen. نیروهای مسلح سوئد
بازتاب– کشورهای عضو ناتو در اروپا به سرعت در حال تقویت صنایع تسلیحاتی خود هستند، زیرا نگرانی‌ها درباره میزان تعهد واشنگتن به امنیت آن‌ها افزایش یافته است. بر اساس داده‌های جدید منتشر شده توسط موسسه بین‌المللی تحقیقات صلح استکهلم (SIPRI)، وابستگی اروپا به تسلیحات آمریکایی در سال‌های اخیر به‌طور چشمگیری افزایش یافته است.
طبق این گزارش، واردات تسلیحات کشورهای اروپایی عضو ناتو بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ بیش از دو برابر شده است و ایالات متحده بیش از ۶۴ درصد از این تجهیزات را تأمین کرده است. این میزان نسبت به دوره پنج‌ساله قبل که ۵۲ درصد بود، افزایش چشمگیری داشته است. با وجود نگرانی‌های فزاینده در مورد قابلیت اتکای تضمین‌های امنیتی آمریکا، بسیاری از کشورهای اروپایی همچنان به خرید تسلیحات آمریکایی ادامه داده‌اند.
میزان وابستگی اروپا به تجهیزات نظامی آمریکا
ریچارد ابوالعافیه، مدیر مشاور شرکت AeroDynamic Advisory، در مصاحبه‌ای با شبکه FRANCE 24 تأکید کرد که وابستگی نظامی اروپا به آمریکا به دو شکل بروز می‌کند: یکی وابستگی به ظرفیت‌ها، مانند اطلاعات و شناسایی، و دیگری وابستگی به سیستم‌های تسلیحاتی موجود.
او در این باره گفت: “فرانسه نمونه‌ای مناسب برای درک این وابستگی است. فرانسه مانند دیگر کشورها به سامانه‌های اطلاعات، نظارت و شناسایی (ISR) وابسته است، اما در زمینه تجهیزات نظامی تا حد زیادی استقلال دارد. جنگنده رافال که کاملاً محصول فرانسه است، نمونه‌ای از این خودکفایی محسوب می‌شود. در مقابل، بسیاری از کشورهای اروپایی به جنگنده‌های آمریکایی مانند F-35 وابسته هستند که به‌صورت مداوم به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری نیاز دارند.”
این وابستگی به‌ویژه برای کشورهایی مانند دانمارک که تنش‌های دیپلماتیکی با آمریکا دارد، چالش‌برانگیزتر است. از سوی دیگر، بریتانیا نیز پس از برگزیت وابستگی بیشتری به سیستم‌های آمریکایی پیدا کرده است.
سربازان لهستانی و رومانیایی در کنار خودروهای نظامی و پرچم ناتو در نزدیکی روستای Szypliszki، واقع در به اصطلاح شکاف سووالکی ایستاده اند | گتی ایماژ
خطر “کلیدهای خاموشی” در تسلیحات اروپایی
یکی از چالش‌های مهم، احتمال غیرفعال‌سازی سیستم‌های تسلیحاتی اروپایی توسط آمریکا است. ابوالعافیه توضیح داد که “دو نوع کلید خاموشی وجود دارد: یکی جلوگیری از ارائه قطعات یدکی یا به‌روزرسانی نرم‌افزار و دیگری غیرفعال‌سازی کامل یک سیستم تسلیحاتی با تغییر چند خط کد، درست مانند گوشی‌های هوشمند.”
او همچنین به گزارش‌هایی اشاره کرد که نشان می‌دهند نظامیان اوکراینی پس از فعال‌سازی ترمینال‌های اینترنت ماهواره‌ای استارلینک، بلافاصله مورد حمله پهپادی و توپخانه‌ای قرار گرفته‌اند. این موضوع نگرانی‌هایی را در مورد احتمال همکاری آمریکا با روسیه از طریق ارائه اطلاعات ماهواره‌ای ایجاد کرده است.
چالش‌های توسعه صنایع نظامی اروپایی
علی‌رغم نگرانی‌ها از وابستگی به واشنگتن، بسیاری از کشورهای اروپایی همچنان به خرید تسلیحات از آمریکا ادامه می‌دهند. با این حال، مقیاس‌بندی صنایع دفاعی ملی و اروپایی یکی از چالش‌های اصلی است. به‌عنوان مثال، در سال ۲۰۲۴ تعداد ۱۴۱ فروند جنگنده F-35 تولید شد، در حالی که تنها ۱۴ فروند رافال تحویل داده شد. این نشان‌دهنده تفاوت در مقیاس تولید بین صنایع تسلیحاتی آمریکا و اروپا است.
فرانسه از یک زنجیره تأمین داخلی برخوردار است که قادر به تولید همه‌چیز از جنگنده‌ها گرفته تا زیردریایی‌های هسته‌ای است. با این حال، این سطح از استقلال ممکن است روند تولید را کندتر کند. برای مثال، در سال ۲۰۲۳ بیش از ۱۷۰ سفارش برای جنگنده رافال ثبت شد، اما تنها ۲۱ فروند تحویل داده شد.
طرح ۸۰۰ میلیارد یورویی اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، که هفته گذشته ارائه شد، می‌تواند روند تقویت صنایع دفاعی اروپا را تسریع کند. علاوه بر این، توسعه پروژه‌های مشترک اروپایی مانند یوروفایتر نیز می‌تواند به کاهش وابستگی به آمریکا کمک کند.
دوراهی سرنوشت‌ساز اروپا در امنیت دفاعی
اروپا در یک مقطع حساس تاریخی قرار دارد که در آن باید بین افزایش استقلال نظامی یا ادامه وابستگی به واشنگتن تصمیم‌گیری کند. در حالی که اتحادیه اروپا از نظر تولید صنعتی در برخی حوزه‌ها از آمریکا پیشی گرفته، اما هنوز در بخش دفاعی وابستگی زیادی به ایالات متحده دارد. با تهدید دونالد ترامپ به خروج از ناتو و کاهش حمایت از اوکراین، کشورهای اروپایی به این نتیجه رسیده اند که باید به‌سرعت به سمت خودکفایی نظامی حرکت کنند تا امنیت خود را در برابر تهدیدات آینده تضمین کنند.
