دهه شصتیها باعث افزایش آمار سرطان در ایران
سرطان پس از بیماریهای قلبی و عروقی، دومین عامل مرگ و میر در ایران است و پیشبینیها نشان میدهند که در چند سال آینده به نخستین رتبه خواهد رسید.
طبق آمار سال ۱۳۹۹، سالانه حدود ۱۳۱ هزار نفر در ایران به سرطان مبتلا میشوند که از این تعداد، بیش از نیمی از آنها، یعنی ۸۰ هزار نفر، جان خود را از دست میدهند.
هفته ملی مبارزه با سرطان از اول تا هفتم بهمنماه در ایران برگزار میشود و امسال با شعار «دست در دست هم برای پیشگیری سرطان» همراه است.
این گزارش به بررسی وضعیت سرطان در ایران و برخی از شایعات پیرامون آن پرداخته است.
دلایل افزایش آمار سرطان در ایران
سرطانهای معده، پروستات و ریه، شایعترین انواع این بیماری در مردان ایرانی هستند، در حالی که سرطانهای پستان، معده و روده بزرگ، بیشترین آمار ابتلا را در زنان دارند. در استانهای مختلف، آمار برخی سرطانها متفاوت است؛ بهطور مثال، در استانهای یزد و کهگیلویه و بویراحمد، سرطان تیروئید در زنان بالاتر از سایر انواع سرطانهاست، در حالیکه در استانهای بوشهر و هرمزگان، سرطان ریه بیشتر از سایر سرطانهاست.
افزایش بروز سرطان در دنیا به علت پیری جمعیت است؛ هرچه متوسط عمر مردم یک کشور بالاتر باشد، احتمال بروز سرطان نیز افزایش مییابد. ایران تا سال ۱۴۱۴ پیشبینی میشود با رشد ۸۶ درصدی، رتبه ۴۸ دنیا را در آمار ابتلا به سرطان به دست آورد.
دهه شصتیها و افزایش آمار سرطان
افزایش جمعیت در دهه شصت یکی از عوامل اصلی افزایش آمار سرطان در ایران است. این نسل، به دلیل پیشرفتهای بهداشتی و درمانی، عمر طولانیتری از نسلهای قبلی دارند و این مسئله باعث افزایش ابتلا به سرطانها میشود. با ورود این نسل به میانسالی و سالمندی، آمار ابتلا به انواع سرطان بیشتر خواهد شد.
چرا آمار سرطان در ایران افزایش یافته است؟
تغییرات در سبک زندگی و تغذیه عموم مردم، به ویژه مصرف غذاهای آماده، پرچرب و فرآوریشده، کمتحرکی و مصرف سیگار و قلیان، از جمله عواملی هستند که خطر ابتلا به سرطان را افزایش میدهند. همچنین برخی بیماریهای عفونی مانند هلیکوباکتر (سرطان معده)، اچپیوی (سرطان دهانه رحم و سر و گردن) و ویروس هپاتیت (سرطان کبد) هم در افزایش آمار سرطانها تاثیر دارند.
افزایش آمار به دلیل تشخیص بیشتر
افزایش آمار سرطان ممکن است همیشه به معنای افزایش میزان ابتلا نباشد. امروزه، به دلیل شناخت بیشتر مردم از بیماریها و حساسیت بیشتر آنها به وضعیت سلامتی خود، آزمایشهای دورهای و تشخیص زودهنگام بیماریها بیشتر شده است. همچنین پیشرفت فناوریهای پزشکی در کشور نیز باعث افزایش تعداد تشخیصها شده است.
آیا ایران با سونامی سرطان روبهروست؟
دکتر آزاده جولایی، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی، معتقد است که در ایران افزایش چشمگیر آمار سرطانها بیشتر به دلیل افزایش تعداد تشخیصها و بهبود سطح بهداشت است و نه یک سونامی ناگهانی. او همچنین تاکید کرد که ۴۰ درصد از سرطانها قابل پیشگیری هستند و اقدامات پیشگیرانه مانند ترک سیگار، ورزش، تغذیه سالم و واکسیناسیون میتوانند نقش مهمی در کاهش ابتلا به این بیماری داشته باشند.