تثبیت جایگاه ایران در مدار لئو با ماهواره‌بر قاصد
«مدار لئو» نام نزدیک‌ترین مدار به زمین است که تزریق ماهواره به آن اهمیت زیادی برای کشورهای فعال در حوزه فضا دارد، یکی از دلایل اهمیت این مدار به‌دلیل نزدیکی فاصله ماهواره‌های مدار لئو از سطح زمین است.
لئو از این نظر نیز حائز اهمیت است که ماهواره‌ها برای قرارگیری در این مدار به کمترین میزان انرژی در مقایسه با سایر مدارها نیازمند هستند. از دیگر مزایای آن، تأمین پهنای باند اطلاعاتی بالا و تأخیر کم ارتباطی است. ماهواره‌ها و ایستگاه‌های فضایی که در این منطقه قرار دارند بیشتر در دسترس فضانوردان هستند و بیشتر خدمات نگهداری دریافت می‌کنند.
بر اساس آمار آژانس فضایی اروپا، در زمان حاضر 7 هزار و 700 ماهواره در مدارات مختلف زمین هستند که از این تعداد 5 هزار و 500 ماهواره فعال در مدار لئو قرار گرفته‌اند، ایران نیز از جمله کشورهایی است که در این مدار صاحب ماهواره است و ماهواره‌های نور1، نور2، نور3 و خیام موقعیت ایران را در این مدار تثبیت کرده‌اند.
بدون هیچ شکی می‌توان ماهواره‌بر “قاصد” را به‌عنوان بازیگر اصلی حضور ایران در فضا معرفی کرد که توانست با پرتاب ماهواره‌های نور1، نور2، و نور3 هر 3 ماهواره را با موفقیت به مدار لئو تزریق کند.
قاصد ماهواره‌بر ساخت صنایع هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که در تاریخ 5 اردیبهشت ماه سال 1399 ماهواره نور1 را در مدار لئو قرار داد. این ماهواره‌بر در گام دوم و در تاریخ 17 اسفند ماه 1400 ماهواره نور2 را نیز به مدار تزریق کرد. ماهواره نور3 نیز توسط همین ماهواره‌بر در تاریخ 5 مهر 140٢ به مدار لئو فرستاده شد.
ماهواره‌بر قاصد نخستین ماهواره‌بر 3مرحله‌ای ساخت ایران با پیشران کامپوزیتی الیاف کربن است که این نوع پیشران موجب کاهش شدید وزن حامل نسبت به حامل‌های فلزی شده است.
قاصد از سه مرحله تشکیل شده است؛ مرحله اول پیشران راکتی با سوخت مایع و ارتفاع نزدیک به 13 متر، مرحله دوم پیشران سوخت جامد سلمان با ارتفاع حدود 1.5 متر و مرحله سوم باز هم پیشرانی با سوخت مایع و ارتفاع نزدیک به 2.7 متر که محموله ماهواره‌بر را در خود جای می‌دهد و تزریق آن به مدار را به‌عهده دارد.
این ماهواره‌بر می‌تواند سرعت لازم برای رسیدن به مدار موردنظر را فراهم آورد و شتاب کافی برای تزریق ماهواره به مدار را ایجاد کند و در نتیجه، حائز همه ویژگی‌های لازم برای تزریق میکروماهواره‌ها به مدار تعیین‌شده و ایجاد منظومه ماهواره‌ای به‌کمک آنهاست.
از دیگر ویژگی‌های خاص ماهواره‌بر قاصد، امکان شلیک آن از سکوی متحرک (پرتابگر متحرک) است؛ ویژگی‌‌ای که شلیک آن از هر مکانی غیر از سکوی پرتاب را فراهم می‌کند.
این ماهواره‌بر تاکنون توانسته است 3 ماهواره را با موفقیت به مدار لئو پرتاب کند و می‌توان گفت که تثبیت ایران در این مدار تا حد زیادی مدیون این ماهواره‌بر قدرتمند است. “قاصد” شتاب چشمگیری را به صنعت فضایی کشور داده است و امید می‌رود به‌زودی کشورمان را به منظومه‌ای از ماهواره‌های سنجشی در مدار زمین تجهیز کند که پیشرفت علمی قابل‌توجهی محسوب می‌شود و برنامه‌ریزی برای طراحی و اجرای پروژه‌های فضایی بزرگتر را ممکن خواهد کرد.
