چرا بعد از غذا خوردن حالت تهوع می گیریم؟

برخی افراد از این موضوع شکایت می‌کنند که پس از خوردن هر غذایی با حالت تهوع مواجه می‌شوند. اگر شما نیز یکی از آن‌ها هستید، نگران نشوید زیرا ممکن است این تنها نشانه‌ای از استرس بیش از حد یا مشکلی در عادات غذا خوردن شما باشد.

حالت تهوع پس از غذا خوردن ممکن است با نوع غذای مصرفی یا مسئله‌ای در دستگاه گوارش که رابطه خوبی با برخی غذاها ندارد، پیوند خورده باشد. البته برخی شرایط پزشکی نیز ممکن است زمینه‌ساز این شرایط باشند، اما بهتر است ابتدا دلایل شایع‌تر مدنظر قرار بگیرند و سپس در پی دریافت کمک حرفه‌ای باشید، به ویژه اگر مشکل بر تغذیه و سلامت شما تأثیر گذاشته است.

آیا حین یا پس از خوردن برخی غذاها با حالت تهوع مواجه می‌شوید؟ یا حتی هنگامی که غذا نمی‌خورید نیز احساس بیماری دارید؟ دلایل مختلفی می‌توانند در پس حالت تهوع پایدار قرار داشته باشند که در ادامه با شایع‌ترین دلایل بیشتر آشنا می‌شویم.

به یک ویروس معده مبتلا هستید

اگر حالت تهوع مشکلی جدید برای شما محسوب می‌شود که چند روز از آن می‌گذرد، احتمالاً یک عفونت ویروسی معده دلیل آن است. شما ممکن است با علائم دیگری مانند تب، معده درد، اسهال، و نشانه‌های تنفسی مواجه باشید.

یک نمونه در این زمینه گاستروانتریت (التهاب معده و روده) ویروسی است. گاستروانتریت ویروسی به طور معمول بی‌نیاز از درمان پزشکی بهبود می‌یابد، اما تأمین آب مورد نیاز بدن را فراموش نکنید. اگر علائم بهبود نیافتند، برای پیشگیری از عوارض احتمالی به پزشک مراجعه کنید.

استرس دارید

استرس مزمن و اضطراب می‌توانند اثر چشمگیری بر عملکردهای بدن داشته باشند. استرس می‌تواند به تولید برخی مواد شیمیایی و هورمون‌ها منجر شود که ممکن است بر عملکرد دستگاه گوارش اثرگذار بوده و پس از غذا خوردن موجب حالت تهوع شوند.

به درستی غذا نمی‌خورید

زمانی که با حالت تهوع پس از غذا خوردن مواجه می‌شوید باید به شرایط غذا خوردن خود توجه کنید. آیا پرخوری می‌کنید یا خیلی سریع غذا می‌خورید؟ ممکن است غذا را به درستی نجویده و قورت دهید. این می‌تواند موجب حالت تهوع پس از غذا خوردن شده و ممکن است سوزش سردل و سوءهاضمه را در پی داشته باشد.

از سوءهاضمه مزمن رنج می‌برید

سوءهاضمه مزمن زمانی رخ می‌دهد که استرس بیش از حد به دستگاه گوارش شما وارد شده باشد. این شرایط با آروغ زدن مکرر، معده درد، گاز یا نفخ همراهی می‌شود.

ممکن است باردار باشید

یکی از دلایل شایع حالت تهوع پس از غذا خوردن در بانوان بارداری است. در صورت حالت تهوع پایدار (بیماری صبحگاهی) برای بیش از یک هفته، این احتمال را بررسی کنید. شما ممکن است با نشانه‌های دیگری مانند عدم قاعدگی، افزایش وزن و حساسیت به لمس پستان نیز مواجه باشید.

به بیماری بازگشت اسید معده به مری (GERD) مبتلا هستید

این بیماری با استفراغ، سوزش سردل و دشواری در بلع همراه است. در این بیماری اسید معده که با غذای گوارش نشده ترکیب شده است به مری باز می‌گردد. از دیگر علائم آن می‌توان به سرفه‌های خشک، درد یا ناراحتی در گلو، و احساس سوزش در سینه اشاره کرد. در صورت مواجهه با این علائم به پزشک مراجعه کنید.

به زخم گوارشی مبتلا هستید

زخم گوارشی اغلب به واسطه باکتری هلیکوباکتر پیلوری که به معده حمله می‌کند، شکل می‌گیرد. همچنین، استفاده بلندمدت از داروهای مسکن که به دیواره داخلی معده آسیب می‌رساند، می‌تواند موجب بروز زخم گوارشی شود. نشانه مشخص زخم گوارشی درد سوزناک در قسمت بالایی شکم است که به ویژه هنگام خالی بودن معده رخ می‌دهد و ممکن است موجب حالت تهوع پس از وعده‌های غذایی شود.

به میگرن مبتلا هستید

برخی افراد که دارای سابقه سردردهای مزمن یا میگرن هستند، حالت تهوع و همچنین استفراغ و سرگیجه پس از وعده‌های غذایی را تجربه می‌کنند.

به عدم تحمل یا آلرژی‌های غذایی مبتلا هستید

عدم تحمل و آلرژی‌های غذایی به واسطه واکنش سیستم ایمنی بدن به برخی مواد غذایی، مانند ماهی، نرم‌تنان صدفدار، بادام زمینی، گردو و تخم مرغ شکل می‌گیرند که می‌توانند موجب نشانه‌هایی مانند حالت تهوع و استفراغ شوند. بهترین روش برای درمان این شرایط پرهیز از غذاهایی است که موجب بروز علائم می‌شوند.

به سندرم استفراغ دوره‌ای مبتلا هستید

این شرایط موجب می‌شود تا حالت تهوع و استفراغ را بدون علائمی دیگر برای مدتی طولانی تجربه کنید. این حملات ممکن است برای چند روز ادامه داشته باشند و به صورت دوره‌ای تکرار شوند.

ممکن است به آپاندیسیت مبتلا باشید

حالت تهوع و استفراغ حاد ممکن است نشانه‌ای از آپاندیسیت باشد. این شرایط به طور معمول با درد شکمی شدید در قسمت پایین سمت راست همراه است. در صورت مواجهه با این شرایط به سرعت به پزشک مراجعه کنید زیرا آپاندیس ممکن است طی چند ساعت پاره شود و عوارض جدی به همراه داشته باشد.

ممکن است به سنگ کیسه صفرا مبتلا باشید

زمانی که غذایی چرب می‌خورید ممکن است حالت تهوع و معده درد در قسمت بالا سمت راست شکم شکل بگیرد. در صورت مواجهه با این شرایط برای بررسی ابتلا به سنگ کیسه صفرا به پزشک مراجعه کنید.

روش‌هایی برای تسکین حالت تهوع

عادات غذا خوردن خود را تعدیل کنید. وعده‌های غذایی کوچک‌تر مصرف کنید و غذا را به خوبی بجوید.

رژیم غذایی خود را تغییر دهید. غذاهایی که موجب حالت تهوع می‌شوند را از رژیم غذایی خود حذف کنید. از غذاهای بسیار تند یا چرب و غذاهایی که بیش از حد داغ یا سرد هستید، پرهیز کنید.

تن‌آرامی را مدنظر قرار دهید. استرس را تا حد امکان با انجام یوگا، مدیتیشن، یا فعالیت‌های کاهنده استرس دیگر کاهش دهید. مدیریت خشم و مدیریت زمان را تمرین کنید تا استرس را زیر کنترل خود درآورید. از غذا خوردن در اتاق‌های بیش از حد گرم یا شلوغ پرهیز کنید زیرا می‌تواند احساس کم‌آبی و حالت تهوع را در بدن ایجاد کند.

از محرک‌ها پرهیز کنید. از محیط‌های محرک که می‌توانند موجب حالت تهوع شوند پرهیز کنید. از آن جمله می‌توان به روایح غذاها، عطرها، مواد شیمیایی، دود خودرو، دود سیگار و روایح محرک دیگر اشاره کرد. در اتاقی راحت و در وضعیتی مناسب غذا بخورید.

حالت تهوع را کنترل کنید. برخی غذاها می‌توانند به کنترل حالت تهوع کمک کنند و گوارش را بهبود ببخشند. چای نعناع یا چای بابونه برای تسکین دستگاه گوارش پس از وعده‌های غذایی مفید هستند. مصرف غلات، زنجبیل، سبزیجات برگ‌دار سبز و میوه‌ها می‌تواند به بهبود حالت تهوع کمک کند.

دارو مصرف کنید. از داروهای بدون نسخه ضد حالت تهوع و همچنین داروهای سوزش سردل و سوءهاضمه استفاده کنید. اگر با حالت تهوع پایدار مواجه هستید، با پزشک برای تجویز دارو و بهبود این ناراحتی صحبت کنید.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

علائم برای بیش از سه روز ادامه داشته‌اند.

علائم تشدید شده‌اند.

حالت تهوع و استفراغ پس از خوردن غذاهای دریایی یا قارچ شکل گرفته‌اند.

با تب شدید، استفراغ و تغییر در هوشیاری مواجه هستید.

با مدفوع خون آلود یا مدفوع سیاه و قیری مواجه هستید.

با کم‌آبی شدید به همراه خشکی دهان، خستگی، کاهش ادرار، ضربان سریع قلب و افزایش نرخ تنفس مواجه هستید.