پشت پرده همکاری کشورهای عربی منطقه با آمریکا در برابر حمله ایران به اسرائیل
روزنامه واشنگتن‌پست نوشت:
اگرچه ایران صدها هواپیمای بدون سرنشین و موشک را به سمت اسرائیل پرتاب کرد اما تعدادی از آنها پیش از رسیدن به اهداف خود رهگیری و ساقط شدند، در جریان این عملیات، کشتی‌های جنگی، جنگنده‌ها و پدافند هوایی اسرائیل، آمریکا و شش کشور دیگر در منطقه برای مقابله با این حمله تلاش کردند.
این همکاری که بین این کشورها برای خنثی کردن حمله ایران به وجود آمد، نقطه اوج هدف آمریکا بود که واشنگتن از مدت‌ها پیش به دنبال آن بود و آن، برقراری روابط نظامی نزدیک‌تر بین اسرائیل و کشورهای عربی برای مقابله با تهدیدات مشترک و فزاینده ایران بود. در همین رابطه، واشنگتن تلاش‌های بی‌وقفه‌ای برای حفاظت از اسرائیل در روزها و ساعات قبل از حمله ایران انجام داد و مجبور شد بر بسیاری از موانع از جمله ترس کشورهای عربی خلیج‌فارس مبنی بر کمک به اسرائیل غلبه کند، آن هم زمانی که تل آویو در حال جنگ با غزه است.
به گزارش رویترز، مقامات اسرائیلی گفتند که بیشتر عملیات رهگیری و ساقط کردن، توسط سامانه‌های پدافند موشکی دوربرد Arrow-2 و Arrow-3 انجام شده است که با همکاری پنتاگون و بوئینگ توسعه یافته‌اند.
«موشه پاتل»، رئیس سامانه پدافند موشکی در وزارت جنگ اسرائیل گفت: «سامانه Arrow و دیگر سامانه‌های موشکی در ارتفاع پایین همزمان با سامانه‌های مشابه آمریکایی در منطقه فعالیت کردند، این سامانه‌ها اطلاعات را با یکدیگر رد و بدل کردند تا یک تصویر مشترک از آسمان به دست بیاورند چرا که با وجود این حجم از پهپادها و موشک‌های شلیک شده، آسمان بسیارشلوغ بود، یک افسر امریکایی در اتاق کنترل سامانه Arrow برای هماهنگ با سامانه‌های آمریکایی مستقر شده بود.»
در همین ارتباط، مقامات آمریکایی به این روزنامه گفته‌اند: «بخشی از موفقیت نیروهای اسرائیلی و آمریکایی در رهگیری بیشتر اهداف ایرانی به لطف ارائه اطلاعات امنیتی از سوی کشورهای عربی در مورد برنامه‌های حمله تهران و گشودن حریم هوایی این کشورها به روی هواپیماهای جنگی در کنار تبادل اطلاعات راداری فراهم شد.»
این مقامات افزودند: «این عملیات اوج سال‌ها تلاش آمریکا برای شکستن موانع سیاسی و فنی است که همکاری نظامی بین اسرائیل و دولت‌های عربی را ناکام گذاشته بود به طوری که امریکا بر همکاری شبه رسمی در زمینه پدافند هوایی در منطقه برای تضعیف زرادخانه رو به رشد هواپیماهای بدون سرنشین و موشکی تهران تمرکز کرد.»
تلاش‌ها برای ایجاد یک سیستم پدافند هوایی یکپارچه برای منطقه به دهه‌ها قبل برمی‌گردد و این ابتکار عمل پس از توافق‌نامه ابراهیم در سال ۲۰۲۰ با میانجی‌گری دولت دونالد ترامپ، که منجر به برقراری روابط رسمی بین اسرائیل، امارات متحده عربی، و بحرین شد، شدت گرفت، دو سال بعد، پنتاگون اسرائیل را از فرماندهی اروپا به فرماندهی مرکزی، که شامل بقیه کشورهای خاورمیانه می‌شود، منتقل کرد؛ گامی که امکان همکاری نظامی بیشتر با دولت‌های عربی تحت نظارت امریکا را فراهم کرد.
در مارس ۲۰۲۲میلادی ژنرال فرانک مک‌کنزی، فرمانده ارشد آمریکایی در آن زمان، یک نشست محرمانه با مقامات ارشد نظامی اسرائیل و کشورهای عربی برگزار کرد تا چگونگی هماهنگی در برابر قابلیت‌های موشکی و پهپادهای رو به رشد ایران را بررسی کند. مذاکراتی که در شرم الشیخ مصر برگزار شد و اولین باری بود که چنین تعدادی از افسران ارشد اسرائیلی و عرب تحت نظارت نظامی آمریکا برای گفتگو در مورد مقابله با ایران ملاقات کردند.
یک مقام ارشد اسرائیلی به وال استریت ژورنال گفت: «توافق ابراهیم، خاورمیانه را متفاوت جلوه داد، زیرا اکنون می‌توانیم کارهایی را علنی و نه فقط به شکل مخفیانه انجام دهیم، پیوستن به فرماندهی مرکزی امکان همکاری فنی بیشتر با دولت‌های عربی را فراهم کرد.»
مقامات آمریکایی گفتند که علیرغم پیشرفت‌های صورت گرفته، هدف امریکا از به اشتراک‌گذاری داده‌های ردیابی تهدیدات ایران با اسرائیل و کشورهای عربی به دلیل نگرانی‌های سیاسی به طور کامل محقق نشده است. مقامات اسرائیلی و آمریکایی می‌گویند که همکاری اسرائیل و دولت‌های عربی در زمینه پدافند هوایی با امریکا به عنوان یک واسطه، حتی با عربستان که هنوز روابط دیپلماتیک با اسرائیل برقرار نکرده است، رایج و شایع شده است.»
با آشکار شدن قصد تهران برای پاسخ به هدف قرار دادن کنسولگری خود در دمشق، مقامات ارشد امریکا شروع به فشار بر دولت‌های عربی کردند تا اطلاعات خود را در مورد برنامه‌های ایران برای حمله به اسرائیل به اشتراک بگذارند و به رهگیری پهپادها و موشک‌های پرتاب شده از ایران و سایر کشورها به سمت اسرائیل کمک کنند.
پاسخ اولیه بسیاری از کشورهای عربی همراه با نگرانی در مورد دخالت آنها در درگیری و خطرات رویارویی با ایران در صورت ارائه کمک به اسرائیل بود. بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، پس از گفتگوهای بیشتر با امریکا، امارات و عربستان به طور خاص توافق کردند که اطلاعات خود را مبادله کنند، در حالی که اردن اعلام کرد اجازه استفاده از حریم هوایی خود را برای هواپیماهای جنگی آمریکایی و سایر کشورها می‌دهد. به گفته همین منبع، اردن از هواپیماهای خود برای رهگیری موشک‌ها و هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی استفاده کرد.
مقامات آمریکایی گفتند که دو روز قبل از حمله، مقامات ایرانی همتایان خود در عربستان و سایر کشورهای عربی خلیج فارس را در مورد خطوط کلی و زمان برنامه خود برای انجام حملات گسترده به اسرائیل به‌منظور حفاظت از حریم هوایی‌شان مطلع کردند، این کشورها نیز این اطلاعات را به امریکا منتقل کردند؛ امری که به واشنگتن و اسرائیل هشدار زودهنگام داد.
به گفته این مقام ارشد اسرائیلی، «در حالی که حمله ایران تقریباً قطعی شده بود، کاخ سفید به پنتاگون دستور داد تا هواپیماهای جنگی و پدافند موشکی را در منطقه مستقر کند و رهبری هماهنگی اقدامات پدفاندی بین اسرائیل و کشورهای عربی را بر عهده گرفت، این چالش به مثابه فرصتی برای گرد هم آمدن همه کشورهای منطقه پیرامون اسرائیل بود.»
به نوشته واشنگتن پست، «موشک‌ها و پهپادهای ایرانی از لحظه پرتاب توسط رادارهای هشدار زودهنگام در کشورهای خلیج فارس مرتبط با مرکز عملیات آمریکا ردیابی شدند که اطلاعات را به هواپیماهای جنگنده چندین کشور در حریم هوایی مخابره می‌کردند، هواپیماهای آمریکایی بیش از ۸۲ پهپاد را سرنگون کردند و دو ناوشکن آمریکایی مجهز به موشک های هدایت شونده در شرق مدیترانه ۶ موشک را رهگیری کردند همچنین یک موشک بالستیک ایرانی که در راه اسرائیل بود با استفاده از سامانه پاتریوت در نزدیکی اربیل عراق سرنگون شد.»
یک مقام اسرائیلی به این روزنامه گفت: «اگرچه در گذشته تبادل اطلاعات امنیتی مکررا در مورد تهدیدات پدافند هوایی صورت گرفته است اما برای مقابله با حمله ایران، اولین بار بود که ما شاهد عملیات ائتلاف با ظرفیت کامل آن بودیم».
شفقنا
