مهارت‌ها و دانش مورد نیاز برای موفقیت در شغل مهندسی عمران

رقابت بسیار بالا در بین جوامع امروزی، باعث شده تا کار مهندسان عمران برای ساخت و برنامه‌ریزی زیرساختها بسیار حیاتی تلقی شود. کاربرد و دامنه رشته عمران به عنوان یک رشته مطالعاتی آینده‌دار، در حال افزایش است. معماری و ایجاد سازه‌های مهم شهری، نیازمند استخدام مهندسین عمران است. یک مهندس عمران از برنامه‌ریزی گرفته تا طراحی و ایجاد زیرساخت و ساختمان ها را برعهده دارد. به این دلیل، در تمامی کشورها نیاز شدیدی به استخدام مهندسان عمران ماهر وجود دارد که بتوانند از تجربیات و مهارت‌های خود برای توسعه و ساخت زیرساخت‌ها و سازه‌های مدرن استفاده کنند. در این مقاله به معرفی مهم‌ترین مهارت‌های فنی از جمله نرم افزارهای عمران و مهارت‌های نرمی از جمله مهارت‌های رهبری و مدیریت که برای یک مهندس عمران ضروری هستند می‌پردازیم.

مهارتهای فنی

از آنجایی که حرفه مهندسی ریشه در علم و فناوری دارد، مهندسان عمران باید دانش عمیقی از مفاهیم علم کاربردی داشته باشند. درک بیشتر ریاضیات و فیزیک به آن‌ها کمک می‌کند تا مسائل پیچیده مهندسی را شناسایی و حل کنند و به همین دلیل کسب دانش در این موارد از ویژگی‌های مورد توجه در استخدام عمران محسوب می‌شوند. با پیشرفت تکنولوژی، مهندسان عمران نیز نیاز دارند تا با دانش روز سایر رشته‌های علوم مانند شیمی، کامپیوتر و حتی زیست شناسی به خوبی آشنا باشند. این موضوع به این دلیل است که هر گونه اشتباه در محاسبات می‌تواند منجر به رویدادهای فاجعه آمیز یا ایجاد مشکلات عظیمی در پروژه‌های مربوط به سازه‌های شهری شود.

مهارت‌های نرم افزاری

مهندسان عمران برای طراحی، مدیریت و پیشبرد پروژه‌ها، نیاز به تسلط بر یک سری نرم افزارها دارند. در ادامه رایج‌ترین نرم افزارهای عمران آورده شده است:

AutoCAD

autocad را می‌توان پرکاربردترین نرم افزار عمران در لیست نرم افزارهای مهندسی دانست. CAD مخفف Computer Aided Design یا طراحی به کمک کامپیوتر است. اتوکد نرم افزاری است که برای ترسیم و تهیه نقشه‌های ساختمانی استفاده می‌شود. همچنین می‌تواند در بسیاری از حوزه‌های دیگر مانند نقشه برداری، معماری، طراحی داخلی، مهندسی برق، ارتباطات و بسیاری دیگر استفاده شود. یادگیری این نرم افزار برای هر مهندس عمران یک ضرورت محسوب می‌شود.

ETABS

نرم افزار etabs یک نرم افزار تحلیل و طراحی سازه است که به خصوص برای طراحی ساختمان‌های بلند مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نرم افزار قابلیت مدل سازی سه بعدی ساختمان‌ها با استفاده از المان‌های فولادی و بتنی را دارد و می‌توان با آن تحلیل‌های استاتیکی، دینامیکی، لرزه‌ای، حرارتی و غیره را انجام داد. همچنین این نرم افزار قابلیت طراحی المان‌های سازه از جمله تیر، ستون، پلاک و غیره را براساس استانداردهای مختلف دارد.

SAFE

سیف یک نرم افزار تحلیل و طراحی است که به کمک آن می‌توان سقف‌های بتن با اشکال مختلف را مدل سازی، تحلیل و طراحی کرد. این نرم افزار قابليت در نظر گيري وزن، باد، لرزه و غيره را دارد و مي‌توان با آن عملکرد سقف‌ها در شرایط مختلف را بررسي کرد.

SAP

اس.ای.پی یک نرم افزار تحليل و طراحي سازه‌های چندجانبه است که به کمک آن مي‌توان سازه‌های فولادي، بتنی، چوب، الومينيوم و غيره با اشكال پيچيده را مدل سازي، تحليل و طراحي كرد. از طریق این نرم افزار مي‌توان تحليل‌های استاتيكي، ديناميكي، لغزشي و غيره را انجام داد. همچنین این نرم افزار قابليت طراحي المان‌های سازه از جمله تير، ستون، پلاك و غيره را براساس استانداردهای مختلف دارد.

Tekla

تکلا یک نرم افزار مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM) است که به کمک آن می‌توان سازه‌های فولادی و بتنی را با جزئیات بالا و با اتصالات واقعی مدل سازی کرد. این نرم افزار قابلیت تولید شاپ درایینگ‌های (Shop Drawing) دقیق و استاندارد را دارد و می‌توان با آن همکاری و ارتباط بین طراحان، مشاوران، پیمانکاران و سایر ذینفعان پروژه را بهبود بخشید.

Revit

رویت یکی دیگر از نرم افزارهای عمران در زمینه مدل سازی اطلاعات ساختمان (BIM) است که به کمک آن می‌توان ساختمان‌های مختلف را با تمام جنبه‌های معماری، سازه‌ای، تاسیساتی و الکتریکی مدل سازی کرد. این نرم افزار قابلیت تولید نقشه‌های دو بعدی و سه بعدی، تصاویر و فیلم‌های واقع گرایانه، مستندات و گزارش‌های لازم را دارد و مشابه نرم افزار تکلا، برای بهبود همکاری و ارتباط بین طراحان، مشاوران، پیمانکاران و سایر ذینفعان پروژه نیز ابزاری کاربردی محسوب می‌شود.

Excel

اکسل یکی از نرم‌افزارهای رایج اداری و از کاربردی‌ترین نرم افزارهای عمران محسوب می‌شود. به کمک این نرم افزار می‌توان داده‌های عددی و متنی را در قالب جداول، فرمول‌ها، نمودارها، توابع و ماکروهای مختلف ویرایش، محاسبه، تجزیه و تحلیل کرد. این نرم افزار در حوزه‌های مختلفی مثل حسابداری، تحلیل و آمار، بودجه بندی، گزارش نویسی، پایگاه داده و غیره نیز کاربرد گسترده‌ای دارد.

مهارت‌های ارتباطی

علاوه بر مهارت‌های فنی و نرم افزارهای عمران، یکی از مهارت‌های نرم مهم و مورد نیاز مهندسان عمران برای موفقیت در دنیای پر رقابت امروزی، مهارت‌های ارتباط موثر است. مهندسان عمران در تمام سطوح باید از طریق گزارشات و مکاتبات، در خصوص مشخصات فنی و به‌روز‌رسانی پروژه به ‌صورت واضح و شفاف با دیگران ارتباط برقرار کنند. مهندسان با مهارت‌های ارتباطی شفاهی و نوشتاری عالی می‌توانند اطلاعات را به روشی واضح و مختصر به افراد فنی و غیر فنی که در همه سطوح کار می‌کنند و با آن‌ها تعامل دارند، انتقال دهند.

مهارت‌های رهبری

مهندسان عمران باید دارای مهارت‌های رهبری عالی باشند تا بتوانند با موفقیت تیم را به سمت اتمام پروژه با زمان و بودجه مشخصی هدایت کنند. آن‌ها باید بتوانند پروژه‌ها را مدیریت، برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی نموده، وظایف را در صورت نیاز محول کنند، تصمیم‌گیری‌های مهم را انجام داده و به اعضای تیم در راستای رسیدن به نتایج مناسب و اتمام موفقیت آمیز پروژه کمک کنند.

مهارت‌های تحلیلی

در جهت مدیریت موفقیت آمیز شرایط مختلف و انجام سریع اقدامات لازم، داشتن مهارت‌های تحلیلی برای مهندسان عمران ضروری است. مهارت‌های تحلیلی به مهندسین عمران کمک می‌کند تا گزینه‌ها را ارزیابی نموده و راه‌حل‌های مقرون به صرفه را برای رسیدگی به مسائل پیچیده‌ای که در طول برنامه ریزی و ساخت پروژه‌ها ایجاد می‌شود، پیاده سازی کنند. این مهارت همچنین در استفاده از نرم افزارهای عمران نیز اهمیت دارد.

مهندسان عمران باید بتوانند تعیین کنند که سیستم موجود چگونه باید کار کند و چگونه تغییرات در عملیات پروژه، شرایط کاری و محیط خارجی بر نتیجه و پیشرفت یک پروژه تأثیر می‌گذارد. آن‌ها باید توانایی به‌کارگیری استدلال منطقی را در موقعیت‌های موجود داشته باشند و تمام راه‌حل‌های ممکن را به همراه نقاط قوت و ضعف آن شناسایی نموده و فرآیند پیشبرد پروژه را در مسیر درست خود نگه دارند.

مهارت‌های مدیریت پروژه

تکمیل موفقیت آمیز پروژه‌ها یکی از اصلی‌ترین وظایف یک مهندس عمران است. این دسته از مهندسین باید با تمام جنبه‌های مدیریت پروژه از جمله برنامه ریزی اولیه، تخصیص منابع، بودجه بندی، مذاکره قرارداد، نظارت و هماهنگی کارگران سروکار داشته باشند. آن‌ها همچنین باید مهارت خوبی در مدیریت مواد و مصالح کار، ابزارها و روش‌های مربوط به ساخت و ساز و تعمیر نیز داشته باشند. برای مهندسان عمران مهم است که بتوانند وظایف را به درستی محول نموده و تیم متنوعی از افراد را مدیریت کنند.

جمع بندی

مهندسی عمران یکی از رشته‌های کاربردی و بسیار مهم برای جوامع محسوب می‌شود. به دلیل اهمیت بالای این رشته، مهندسین عمران با بازار کار و درآمد بسیار خوبی روبرو هستند. بدون شک، برای مهندسان عمران لازم است که نه تنها مجموعه مهارت‌های فعلی خود را تقویت کنند، بلکه به طور مداوم مهارت‌های جدیدی را یاد گرفته و توسعه دهند تا در دنیای دائما در حال رشد و تکامل امروزی پیشرفت کنند. در این مقاله به بررسی 6 مورد از مهارت‌های فنی (از جمله نرم افزارهای عمران) و مهارت‌های نرم مورد نیاز مهندسان عمران پرداختیم. مهندسان عمران به طور کلی به مجموعه مهارت‌های بسیار گسترده‌ای نیاز دارند و موارد مطرح شده در این مقاله تنهای بخشی از این مهارت‌ها بودند.