مادران باردار با رژیم غذایی، سلامت مغزی فرزند و نوادگان خود را رقم می زند
دوره بارداری مادران بسیار حساس بوده و اگر از نظر غذایی رعایتی صورت نگیرد، ممکن است سلامت فرزند درون شکم را تهدید کند. بنابراین پزشکان معتقدند باید رژیم غذایی سالمی توسط مادر باردار صورت گیرد.
بازتاب-دانشمندان با استفاده از مدلهای ژنتیکی، یک مطالعه جدید داشتند که نشان داده مادرانی که غذای طبیعی میخورند موجب سلامت مغز فرزند خود میشوند، موردی که حتی به نوهها و نوادگان آنها هم خواهد رسید. محققان می گویند یافتههای آنها اهمیت خوردن یک رژیم غذایی سالم در دوران بارداری را نشان میدهد.
در حیوانات، قرار گرفتن در معرض تغییرات محیطی و رژیم غذایی میتواند منجر به تغییرات فیزیولوژیکی در فرزندان شود. اما نسلهای بعد از آن چطور؟ آیا در انسان هم همین اتفاق میافتد؟
با بررسی Caenorhabditis elegans (کرمهای گرد مورد علاقه دانشمندان زیرا حاوی ژنهای زیادی است که در انسان نیز یافت میشود.) مطالعه جدیدی که توسط محققان دانشگاه موناش انجام شد نشان داده مادرانی که در اوایل بارداری سیب و گیاهان را مصرف میکنند میتوانند موجب سلامت مغز فرزندان و نوههای خود شوند. به طور خاص، محققان آکسونها را بررسی کردند که تکانههای الکتریکی را بین سلولهای عصبی (نورونها) منتقل میکنند.
سلامت آکسون توسط مجموعهای یکنواخت از میکروتوبولها حفظ میشود که مواد ضروری مانند RNA، پروتئینها و لیپیدها را انتقال میدهند. میکروتوبولهای معیوب، عرضه این مواد را مختل میکنند و باعث شکنندگی آکسون شده که با اختلالات نورودژنراتیو مرتبط است.
پوکاک محقق اصلی این تحقیق بیان داشت:
«ما مولکولی را در سیب و گیاهان دارویی (اسید اورسولیک) شناسایی کردیم که شکنندگی آکسون را کاهش میدهد. چطور؟ ما دریافتیم که اسید اورسولیک باعث فعال شدن ژنی میشود که نوع خاصی از چربی را میسازد. این چربی خاص همچنین با بهبود انتقال آکسون و در نتیجه سلامت کلی آن، از شکنندگی آکسون با افزایش سن حیوانات جلوگیری کرد.
این چربی یک اسفنگولیپید به نام اسفنگوزین-1-فسفات (S1P) است. اسفنگولیپیدها در سیستم عصبی مرکزی یافت میشوند و در رشد بافت، شناسایی سلول و چسبندگی شرکت میکنند. محققان دریافتند که اسفنگولیپید بلعیده شده باید از روده مادر به تخمک در رحم برود تا بتواند از آکسونها در فرزندان محافظت کند. جالب توجه است که آنها دریافتند که این حفاظت به نسلهای بعدی نیز ادامه مییابد.
پوکاک افزود:
«این اولین بار است که نشان داده شده یک لیپید/چربی ارثی است. علاوه بر این، تغذیه مادر با اسفنگولیپید از آکسونهای دو نسل بعدی محافظت میکند. این بدان معناست که رژیم غذایی مادر میتواند نه تنها بر مغز فرزندان بلکه بر روی نسلهای بعدی تأثیر بگذارد. کار ما از یک رژیم غذایی سالم در دوران بارداری برای رشد و سلامت بهینه مغز پشتیبانی میکند.
در حالی که یافتهها امیدوارکننده هستند، باید تحقیقات بیشتری برای تأیید اینکه آیا این پدیده در انسان رخ میدهد یا خیر، انجام شود.